Pierwsze posiedzenie Społecznego Trybunału Narodowego, na którym zostaną symbolicznie osądzeni Bolesław Bierut i Stefan Michnik, rozpoczęło się w czwartek w Warszawie. Trybunał to obywatelski sąd, który będzie orzekać infamię, czyli utratę dobrego imienia.
Społeczny Trybunał Narodowy, który powołano w listopadzie ub.r., ma na celu - jak tłumaczą jego inicjatorzy z Fundacji Łączka i Reduty Dobrego Imienia - "symboliczne osądzenie komunistycznych morderców, którzy do tej pory nie ponieśli należnej im kary za swoje zbrodnie".
Wyroki trybunału - jak tłumaczy jego prezes Tadeusz Płużański (publicysta, prezes Fundacji Łączka) będą miały wymiar symboliczny - orzeczenie infamii. W polskiej tradycji - jak podkreśla - infamis był człowiekiem będącym poza nawiasem społeczeństwa. Karę infamii wymierzano za czyny haniebne, rozboje, kradzieże, gwałty. Z infamisem nikt nie mógł się kontaktować, udzielać mu schronienia ani pomagać.
"Teraz, współcześnie, infamisem możemy nazwać człowieka, który świadomie i z premedytacją wystąpił przeciwko dobru wspólnemu, przeciwko Ojczyźnie. 27 lat od czasu, gdy Polska wybiła się na niepodległość, należy głośno wołać, że komunistyczne zbrodnie wciąż nie zostały ukarane, zbrodniarze odchodzą nie osądzeni, często traktowani z honorami, a wielu żyje wśród nas" - czytamy na stronie internetowej Społecznego Trybunału Narodowego.
Podczas pierwszego posiedzenia trybunału, które ma potrwać ok. dwóch godzin "z przerwą na naradę sędziowską" analizowane będą biografie i czyny Bolesława Bieruta i Stefana Michnika. Po wprowadzeniu, które wygłosi Płużański, akty oskarżenia przedstawią prof. Tomasz Panfil (historyk, nauczyciel akademicki, działacz opozycji demokratycznej w PRL) oraz Leszek Żebrowski (publicysta, badacz m.in. powojennego podziemia antykomunistycznego).
Bolesław Bierut (ur. 1892) w okresie międzywojennym należał do Komunistycznej Partii Polski; w latach 1924-1925 był w szkole partyjnej KPP w Związku Sowieckim, a w latach 1928-1930 słuchacz Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej, funkcjonariusz Międzynarodówki Komunistycznej (z ramienia Kominternu działał w Austrii, Czechosłowacji, Bułgarii); w latach 1944-1956 członek Biura Politycznego Polskiej Partii Robotniczej, a następnie PZPR. Z woli przywódcy Związku Sowieckiego Józefa Stalina od 1948 do 1954 r. przewodniczący KC PZPR; w latach 1954-1956 I sekretarz KC PZPR; w latach 1944-1947 również prezydent Krajowej Rady Narodowej; w latach 1947-1952 prezydent RP; odpowiedzialny za powojenną sowietyzację Polski, również za liczne zbrodnie komunistycznego aparatu bezpieczeństwa. Zmarł 12 marca 1956 r.
Stefan Michnik (ur. 1929) były stalinowski sędzia wojskowy, także agent i funkcjonariusz Informacji Wojskowej (kontrwywiadu); odpowiedzialny za skazywanie żołnierzy powojennego podziemia antykomunistycznego; orzekał m.in. w sfabrykowanych procesach dot. "sprawy Tatara" z początku lat 50.; skład sędziowski z jego udziałem skazał na kary śmierci (które wykonano) mjr. Zefiryna Machallę oraz mjr. Karola Sęka. W wojsku doszedł do stopnia kapitana, po destalinizacji Polski przeniesiony do rezerwy. Wyemigrował z Polski w 1968 r. w wyniku antysemickiej nagonki ze strony ówczesnych komunistycznych władz (w 1975 r. zdegradowany do stopnia szeregowca przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego). Obecnie mieszka w Szwecji.
W 2010 r. Wojskowy Sąd Garnizonowy w Warszawie, na wniosek pionu śledczego IPN, wydał nakaz aresztowania S. Michnika, na podstawie którego wydany został Europejski Nakaz Aresztowania. W nakazie aresztowania udokumentowano 20 przestępstw popełnionych przez niego w okresie od 27 marca 1951 do 20 listopada 1953 r. W listopadzie 2010 r. Sąd Rejonowy w Uppsali odmówił jednak jego ekstradycji uznając, że zarzucane mu czyny uległy przedawnieniu.
Zgodnie z informacją na stronie internetowej Społecznego Trybunału Narodowego jego członkami są m.in.: mec. Piotr Andrzejewski (adwokat, działacz opozycji demokratycznej w PRL, obrońca w procesach politycznych), Adam Kalita (polonista, działacz opozycji demokratycznej w PRL, więzień polityczny), Andrzej Witkowski (prokurator, prowadził śledztwo w sprawie zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki), prof. Wiesław Jan Wysocki (historyk, nauczyciel akademicki, działacz opozycji demokratycznej w PRL). (PAP)
nno/ agz/