Trwają przygotowania do 75. rocznicy wyzwolenia KL Auschwitz

„Wyzwolenie Auschwitz miało miejsce tutaj. Nawet, jeśli dzień ten stał się współcześnie dniem pamięci o szerszym znaczeniu, to wyłącznie na tym terenie nabiera swojego pełnego brzmienia” – podkreślił dyrektor Muzeum Piotr Cywiński.

Rzecznik placówki Bartosz Bartyzel poinformował, że w przyszłorocznych obchodach weźmie udział liczna grupa ocalałych, byłych więźniów Auschwitz z Polski i innych krajów. „Na tym etapie przygotowań szacujemy, że będzie to grupa ok. 120-150 osób - świadków historii. To najważniejsi goście tego dnia” – podkreślił.

Bartyzel dodał, że słów świadków wysłuchają liderzy wielu krajów świata. „Do ambasadorów kilkudziesięciu państw wysłane zostały informacje o zbliżających się obchodach. To poszczególne kraje będą wskazywały, kto będzie je podczas obchodów reprezentował. Mamy już pierwsze potwierdzenia od głów państw. Trwają dalsze rozmowy. Bardziej szczegółowe informacje przekażemy jesienią” – powiedział.

Mottem obchodów rocznicowych będą słowa „Mamy straszne przeczucie, gdyż wiemy”. Napisał je Załmen Gradowski, polski Żyd, członek Sonderkommanda w Birkenau, czyli specjalnej grupy więźniów, których Niemcy zmuszali do usuwania ciał zgładzonych. Był autorem rękopisów w języku jidysz odnalezionych po wojnie na terenie Birkenau. Opisał w nich zagładę.

Rzecznik przypomniał, że działa już specjalny zespół, który przygotowuje obchody 75. rocznicy. „Obecnie ogłosiliśmy przetarg na infrastrukturę niezbędną do przeprowadzenia obchodów, taką jak m.in. namioty, w których wydarzenie będzie miało miejsce. Ustawione one zostaną na przedpolu historycznej bramy śmierci w byłym obozie Auschwitz II-Birkenau, a także przy Międzynarodowym Pomniku Ofiar Obozu” – wskazał.

Muzeum przygotowało stronę internetową: 75.auschwitz.org, gdzie przekazywane są najważniejsze informacje odnośnie rocznicy.

Honorowy patronat nad uroczystościami rocznicowymi w Miejscu Pamięci objął prezydent RP Andrzej Duda.

75. rocznica upamiętniona zostanie także w Izraelu. Dziennik "Jerusalem Post" podał, że instytut Yad Vashem przygotowuje się do zorganizowania pod koniec stycznia w Jerozolimie jednodniowego wydarzenia z udziałem światowych przywódców. Oczekiwany jest m.in. prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump. Ambasador RP w Izraelu Marek Magierowski na Twitterze wspomniał, że jerozolimska konferencja z udziałem gości zagranicznych odbędzie się 23 stycznia.

Podczas ostatniej „okrągłej” rocznicy wyzwolenia obozu, 27 stycznia 2015 r., w obchodach uczestniczyło ok. 300 byłych więźniów niemieckich obozów oraz liderzy blisko 50 państw, w tym prezydent Bronisław Komorowski. Wydarzenie relacjonowało wówczas ponad 1 tys. dziennikarzy. Obchody oglądało na żywo ponad 500 mln osób.

Pięć lat wcześniej uroczystości zgromadziły ok. 150 byłych więźniów oraz przywódców 40 krajów, w tym prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W 2005 r. w obchodach uczestniczyło ponad 1,5 tys. byłych więźniów. Towarzyszyli im m.in. prezydenci Polski – Aleksander Kwaśniewskim i Rosji - Władimir Putin, a także wiceprezydent Stanów Zjednoczonych Dick Cheney.

W obchodach 55. rocznicy wyzwolenia Auschwitz licznemu gronu byłych więźniów, wśród których był m.in. Stanisław Ryniak, oznaczony w obozie numerem 31, najniższym, jaki otrzymali przywiezieni tu Polacy z pierwszego transportu (niższe otrzymali niemieccy kryminaliści przywiezieni z obozu Sachsenhausen, którzy pełnili role kapo i blokowych – PAP), towarzyszył generał Wasilij Pietrenko, jeden z dowódców oddziałów, które wyzwoliły obóz.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r. aby więzić w nim Polaków. Od 1942 r. stał się on największym miejscem zagłady europejskich Żydów. W Auschwitz niemieccy naziści zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osoby innej narodowości. 27 stycznia 1945 r. obóz został oswobodzony przez żołnierzy Armii Czerwonej. (PAP)

autor: Marek Szafrański

szf/aszw/