O zasługach policji w budowie państwowości w Polsce po odzyskaniu niepodległości będzie się można dowiedzieć w czwartek w Tyczynie k. Rzeszowa podczas konferencji „Policja w służbie Niepodległej” połączonej z wystawą zdjęć i dokumentów z okresu II RP i okupacji.
Jak zauważył w rozmowie z PAP jeden z koordynatorów przedsięwzięcia i prelegent – mł. inspektor Mariusz Skiba, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej KWP w Rzeszowie, historia polskiej policji nie jest szerzej znana, ale jeśli już pojawia się na kartach podręczników, „to zazwyczaj w kontekście negatywnym, gdzie ukazana jest nie jako formacja stojąca na straży praw i wolności, jako służba dająca ludziom bezpieczeństwo, ale raczej jako organ represji”.
Przypomniał, że powstanie Policji Państwowej w Polsce, jako formacji stojącej na straży bezpieczeństwa państwa i społeczeństwa w demokratycznym państwie, jest ściśle związane z odzyskaniem przez Polskę niepodległości.
„Kilka miesięcy po tym jak odrodziło się państwo Polskie, 24 lipca 1919 r. Sejm Ustawodawczy RP powołał do życia Policję Państwową, do tradycji której odwołuje się policja współcześnie. Konferencja +Policja w służbie Niepodległej+ ma ukazywać bardzo ważne, ale mniej znane karty historii formacji policyjnych. Chcemy ukazać zaangażowanie funkcjonariuszy w budowę odrodzonej Rzeczpospolitej oraz ofiary, jakie policjanci złożyli w służbie państwu i społeczeństwu” – zaznaczył mł. inspektor Skiba.
Podczas konferencji, która odbędzie się w Pałacu Wodzickich, siedzibie Zespołu Szkół w Tyczynie, przedstawiony zostanie m.in. udział policjantów w wojnie polsko-bolszewickiej, ich rola w państwie podziemnym w czasie II wojny światowej i dokonania w zwalczaniu przestępczości w okresie międzywojennym.
Jak przypomniał naczelnik Skiba, w okresie międzywojennym na terenie obecnego Podkarpacia sytuacja była wyjątkowo trudna. „Działały tu uzbrojone bandy, często dochodziło do pościgów, strzelanin, wreszcie do śmierci policjantów na służbie. W tym czasie, w powiatach obecnego Podkarpacia poległo – jak to wówczas pisano śmiercią chwalebną – 30 funkcjonariuszy” - podkreślił.
Skiba przypomniał też o tym, że kilka tysięcy policjantów zginęło w podziemiach budynku NKWD, w specjalnie przygotowanej dźwiękochłonnej celi piwnicznej. „Funkcjonariusze sowieckiej bezpieki mordowali ich strzałem w tył głowy. Codziennie wykonywano 250-300 wyroków. Zwłoki zabitych pochowano w 25 dołach śmierci w lesie w Miednoje” – powiedział.
W czasie konferencji zostanie przybliżona także postać jednego z twórców Policji Państwowej na terenie obecnego woj. podkarpackiego - Zygmunta Wiktora Sas-Hoszowskiego (1873-1940), który został zamordowany przez Sowietów w 1940 r., a miejsce jego pochówku nie jest znane. Skiba zauważył, że obecnie trwają starania, aby nadinspektor Zygmunt Sas-Hoszowski został uznany patronem policji garnizonu podkarpackiego.
Konferencji towarzyszyć będzie otwarcie wystawy fotografii policyjnej okresu międzywojennego: na około 60 czarno-białych zdjęciach będzie można zobaczyć funkcjonariuszy Policji Państwowej z obecnego Podkarpacia w czasie służby i w sytuacjach prywatnych, z rodzinami; uzbrojenie i odzież policjantów z lat 30. Będą także wycinki z gazet opisujących sprawy kryminalne oraz mapy z okresu międzywojennego.
Młodzież z LO w Tyczynie pokaże biogram i zrealizowany przez siebie film dokumentalny poświęcony jednemu z policjantów II RP - Janowi Krawczykowi spod Mielca; wystąpi też w scence z życia funkcjonariuszy policji z lat 30. XX wieku, opartej na artkułach prasowych z przedwojennej prasy policyjnej. Zaprezentuje w niej m.in. mundury policyjne, mundur legionisty i ubrania cywilne z epoki.
Organizatorem konferencji i towarzyszących wydarzeń jest Komenda Wojewódzka Policji w Rzeszowie, starosta rzeszowski oraz Zespół Szkół w Tyczynie, który został laureatem ogólnopolskiego konkursu Komendy Głównej Policji oraz IPN „Policjanci w służbie historii”.
Prezentowane na ekspozycji zdjęcia, mapy, dokumenty zostały udostępnione przez muzea, archiwa i inne instytucje kultury, głównie z Podkarpacia.(PAP)
autor: Agnieszka Pipała
edytor: Paweł Tomczyk
api/ pat/
