Szlak bojowy gen. Stanisława Maczka to opowieść pełna chwalebnych i zwycięskich kart, bitew, które przeszły do legendy oręża polskiego - napisał premier Mateusz Morawiecki w liście do uczestników obchodów 25. rocznicy śmierci gen. Stanisława Maczka.
W liście - odczytanym przez sekretarza stanu, zastępcę szefa KPRM Pawła Szrota podczas środowych uroczystości przy pomniku 1. Polskiej Dywizji Pancernej - premier przypomniał, że "ćwierć wieku temu odszedł najwybitniejszy dowódca Wojska Polskiego i Sił Zbrojnych na Zachodzie gen. Stanisław Maczek". "Zjednoczeni w geście szacunku chylimy dzisiaj czoła przed dokonaniami naszego rodaka i przywołujemy jego dziedzictwo służby ojczyźnie" - podkreślił.
Morawiecki napisał, że "Stanisław Maczek polskiej armii poświęcił 33 lata życia". "Dzięki swej nieprzeciętnej inteligencji, talentowi, piął się po szczeblach wojskowej kariery. Cieszył się powszechnym szacunkiem wśród podwładnych i przełożonych, był inspirującym i pełnym charyzmy dowódcą. Jego decyzje cechowała odwaga, umiejętność przewidywania i poczucia odpowiedzialności" - podkreślił. W ocenie premiera, gen. Maczek "był prawdziwym wzorem i wychowawcą dla młodszych oficerów". "Wszystko to sprawiło, że szlak bojowy gen. Stanisława Maczka to opowieść pełna chwalebnych i zwycięskich kart, bitew, które przeszły do legendy oręża polskiego" - dodał. Przypomniał, że "zaledwie półtora miesiąca temu społeczność holenderskiej Bredy świętowała uroczyście 75. rocznicę wyzwolenia miasta przez żołnierzy legendarnej Polskiej 1. Dywizji Pancernej". Według szefa rady ministrów, to wielkie święto było jednym z wielu dowodów na to, że pamięć o czołgistach gen. Maczka - współczesnych husarzach trwa i rozwija się w Polsce i poza jej granicami. "Wierzę, że będzie tak zawsze" - zaznaczył.
Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk zwrócił uwagę, że gen. Maczek swoje życie poświęcił od najmłodszych lat ojczyźnie. "Starannie wykształcony, studiował filozofię i filologię polską na Uniwersytecie Lwowskim, włączył się w ruch strzelecki przed I wojną światową i potem służył w Wojsku Polskim aż od pamiętnego listopada 1918 r., kiedy walczył w obronie Lwowa" - mówił. Przypomniał, że generał "od pierwszych dni II wojny światowej dowodził Wojskiem Polskim zadając nieprzyjacielowi ogromne straty". "Walczył o niepodległość Polski, ale potem los tak sprawił, że walcząc o wolność Rzeczpospolitej, walczył także o wolność całej Europy. Walczył o świat wartości, który został podeptany przez najazd narodowo-socjalistycznej niemieckiej Trzeciej Rzeszy w 1939 roku na Polskę, a w latach następnych na kraje zachodniej Europy" - dodał. Nadmienił, że gen. Maczek dowodził polskimi żołnierzami w wyzwalaniu Francji, Belgii i Holandii. "Zawsze powtarzał bijcie się dzielnie, ale po rycersku. I dlatego możemy powiedzieć, że obecni dziś tutaj weterani 1. Polskiej Dywizji Pancernej to dwudziestowieczni rycerze, rycerze dobrej sprawy" - podkreślił.
Kasprzyk zwrócił się do obecnych na uroczystości weteranów. "Wy czcigodni weterani, wy żołnierze 1. Polskiej Dywizji Pancernej byliście tak wychowani przez swojego dowódcę, że wiedzieliście, że stajecie po stronie wartości, dobra i tego co tworzy, tworzyło i tworzyć musi fundament wolnej Europy" - mówił.
Szef UdSKiOR podziękował żołnierzom i rodzinie gen. Maczka, za to, że przez ten rok byli "prawdziwymi ambasadorami polskiej sprawy w różnych krajach zachodniej Europy". "Dzięki waszej obecności udało nam się od stycznia tego roku, aż po koniec października przypomnieć we Francji, Belgii i Holandii to, że Europa swoją wolność zawdzięcza polskiemu żołnierzowi" - zaznaczył.
Podczas obchodów szef UdSKiOR nadał odznaczenia Pro Bono Poloniae. "w uznaniu szczególnych zasług w upowszechnianiu wiedzy o historii walk niepodległościowych, krzewieniu postaw patriotycznych w polskim społeczeństwie oraz poza granicami kraju" uhonorowani zostali prof. Andrzej Maczek oraz por. Józef Kwidziński.
"W uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość ojczyzny" odznaczeni medalem Pro Patria zostali Zbigniew Ciosek, Krystyna Barbara Konowrocka-Stopa, major Wiktor Kotlarz, Adrianus Josephus Stopa.
Po apelu pamięci i salwie honorowej delegacje złożyły wieńce pod pomnikiem 1. Polskiej Dywizji Pancernej. Kwiaty złożyli m.in. żołnierze 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka - major Marian Słowiński, kpt. Wacław Gutowski, kpt. Edmund Semrau, ppor. Józef Kwidziński; syn gen. Maczka prof. Andrzej Maczek. W imieniu ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka wieniec złożył gen. dywizji Robert Głąb dowódca garnizonu Warszawa. Wieniec złożono również w imieniu minister rodziny pracy i polityki społecznej Marleny Maląg oraz prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego. Wiązanki złożyli również ambasador Francji Frederic Billet oraz ambasador Belgii Luc Jacobs i attache obrony przy ambasadzie królestwa Niderlandów w Polsce płk Jan Robert Verbrugh. (PAP)
autor: Olga Łozińska
oloz/ pat/