Imię por. Stefana Bronarskiego, ps. „Liść”, żołnierza AK i NSZ, aresztowanego przez UB i straconego w 1951 r., nosić będzie nowo budowane rondo w Płocku – decyzję taką podjęli we wtorek większością głosów tamtejsi radni.
Z projektem uchwały o upamiętnienie urodzonego w Płocku por. Bronarskiego wystąpił komitet społeczny grupy mieszkańców tego miasta. Pod obywatelskim projektem o nazwanie ronda jego imieniem podpisało się ponad 500 osób.
Historyk IPN Jacek Pawłowicz, przedstawiając radnym sylwetkę por. Bronarskiego, podkreślił, że jest on symbolem walki z dwoma okrutnymi totalitaryzmami: nazistowskim i komunistycznym. Przypomniał, że w 1942 r. Bronarski był uczestnikiem zakończonej powodzeniem akcji sabotażowej, polegającej na zniszczeniu magazynów i rozdzielni elektrycznej w Płockiej Stoczni Rzecznej, gdzie produkowano części do niemieckich łodzi podwodnych.
Historyk IPN Jacek Pawłowicz, przedstawiając radnym sylwetkę por. Bronarskiego, podkreślił, że jest on symbolem walki z dwoma okrutnymi totalitaryzmami: nazistowskim i komunistycznym. Przypomniał, że w 1942 r. Bronarski był uczestnikiem zakończonej powodzeniem akcji sabotażowej, polegającej na zniszczeniu magazynów i rozdzielni elektrycznej w Płockiej Stoczni Rzecznej, gdzie produkowano części do niemieckich łodzi podwodnych.
Jak zaznaczył Pawłowicz, upamiętnienie por. Bronarskiego to także upamiętnienie jego rodziny, w tym siostry i brata, również żołnierza podziemia niepodległościowego - represjonowanych przez władze komunistyczne i aresztowanych przez UB. „To rodzina stąd, z Płocka. To rodzina symboliczna, a Stefan Bronarski jest najlepszym przykładem oporu płocczan i ich bohaterskiej postawy w okresie okupacji hitlerowskiej i rządów komunistycznych” – mówił historyk IPN.
Por. Stefan Bronarski (1916-51) był absolwentem płockiego gimnazjum, obecnie liceum, im. Władysława Jagiełły oraz Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Pułtusku. Wybuch II wojny światowej przerwał jego studia w Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. We wrześniu 1939 r. Bronarski uczestniczył w obronie stolicy. Został wzięty przez Niemców do niewoli i przebywał w obozie jenieckim w Aupitz pod Berlinem.
Po powrocie z obozu, od 1942 r., był członkiem Narodowych Sił Zbrojnych, a od 1944 r. szefem Kedywu w sztabie inspektoratu płocko-sierpeckiego Armii Krajowej. Po wkroczeniu na ziemie polskie Armii Czerwonej pozostał w konspiracji. Z dawnych członków AK tworzył tzw. „patrole do walki z bezprawiem”, które ochraniały ludność cywilną przed napadami rabunkowymi, a także represjami ze strony UB.
W 1945 r. objął funkcję zastępcy komendanta Podokręgu Północnego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, a od 1946 r. był komendantem 23. Okręgu Mazowsze Zachodnie NZW. Był też dowódcą 11. Grupy Operacyjnej NSZ, liczącej ok. 250 żołnierzy, która działała m.in. w powiatach płockim, płońskim i sierpeckim oraz w okolicach Mławy, Lipna i Zakroczymia.
Bronarski został aresztowany przez UB 26 września 1948 r. Po brutalnym śledztwie Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wyrokiem z 3 lipca 1950 r. skazał go na pięciokrotną karę śmierci.
Por. Bronarski został stracony w więzieniu na Mokotowie 18 stycznia 1951 r. Jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach w kwaterze „Na Łączce”.
Po śmierci Bronarskiego podlegli mu wcześniej żołnierze walczyli dalej. Ostatnim z antykomunistycznego podziemia niepodległościowego z okolic Płocka, który wcześniej należał do dowodzonej przez Bronarskiego 11. Grupy Operacyjnej NSZ, był Kazimierz Dyksiński (1921-54) ps. „Kruczek". Zginął 10 czerwca 1954 r., wysadzając się granatem podczas obławy UB.
Budowane obecnie w Płocku u zbiegu ulic Medycznej i Dobrzyńskiej rondo, które będzie nosiło imię por. Stefana Bronarskiego, ma zostać oddane do użytku najpóźniej w czerwcu tego roku. (PAP)
mb/ dym/
