Uroczystości przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu w ramach obchodów 99. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Fot. PAP/M. Zakrzewski
Oficjalne uroczystości przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, obóz powstańczy na placu Wolności oraz koncert złożą się na zaplanowane na czwartek centralne obchody 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego.
W uroczystościach weźmie udział prezydent Andrzej Duda, spodziewany jest też udział premiera Mateusza Morawieckiego. Gospodarzem centralnych uroczystości jest wielkopolski samorząd. Rocznicowe wydarzenia zaplanował też m.in. wojewoda wielkopolski. Po obchodach celebrowanych 27 grudnia w Poznaniu, uroczystości przeniosą się do Warszawy.
W przededniu rocznicy wybuchu powstania tradycyjnie organizowana jest inscenizacja przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania. Wydarzenie odbędzie się 26 grudnia na poznańskim Dworcu Letnim. Po powitaniu dostojnego gościa odbędzie się wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych. Chętni będą się też mogli przejechać zabytkowym składem noszącym imię polityka i kompozytora.
Oficjalne obchody zaczną się 27 grudnia od złożenia wiązanek na mogile spoczywającego na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan dowódcy powstania gen. Stanisława Taczaka. W poznańskiej farze sprawowana będzie msza św. w intencji powstańców pod przewodnictwem metropolity poznańskiego abp. Stanisława Gądeckiego.
Powstanie Wielkopolskie - jedyna tak duża, udana polska insurekcja
O godz. 16.40 na minutę zatrzymają się wszystkie poznańskie autobusy i tramwaje. Pasażerowie usłyszą komunikat: "100 lat temu padły pierwsze strzały zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Dzięki patriotycznej postawie Wielkopolan kolebka polskiego państwa odzyskała niepodległość. Tą symboliczną chwilą nawiązujemy do obchodów pierwszych rocznic, kiedy to o godzinie 16.40 w całym mieście zatrzymywał się ruch. Chwała bohaterom! Cześć ich pamięci!".
O tej samej porze zawyją też syreny w mieście i rozdzwonią się dzwony w kościołach archidiecezji. Przy pomniku Powstańców Wielkopolskich rozpoczną się oficjalne uroczystości rocznicowe z udziałem przedstawicieli władz państwa, regionu i miasta.
Od godziny 14.00 na placu Wolności działał będzie obóz powstańczy. Będzie można spotkać przedstawicieli grup rekonstrukcyjnych w mundurach z epoki oraz zobaczyć repliki samolotów Fokker – takich, jakie powstańcy zdobyli sto lat temu na niemieckim lotnisku pod Poznaniem. Działać będzie poczta powstańcza. Rekonstruktorzy w dioramie poczty sprzed stu lat dystrybuować będą pocztówki, które będzie można wysłać do bliskich i znajomych. Przez cały czas na dużym ekranie prezentowane będą informacje oraz materiały związane z obchodami 100. rocznicy Powstania Wielkopolskiego.
Przed południem na budynku Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego odsłonięta będzie tablica upamiętniająca 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości i 100. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Dzieło powstało z inicjatywy wojewody wielkopolskiego Zbigniewa Hoffmanna, zostało ufundowane przez IPN. Wydarzenie uświetni oficjalna prezentacja powstańczego znaczka wydanego przez Pocztę Polską.
Na wydarzenia z okazji rocznicy zaprosi też Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Przed siedzibą muzeum na Starym Rynku będzie można zobaczyć uzbrojenie i pojazdy okresu powstania, pokaz kawaleryjski Oddziału Reprezentacyjnego Ułanów Miasta Poznania w barwach 15. Pułku Ułanów oraz grupy rekonstruktorów. Wieczorem w tym samym miejscu odbędzie się inscenizacja historyczna.
W dzień rocznicy wybuchu powstania poznaniacy będą mieli możliwość odwiedzenia Kopca Wolności. Usypany w dwudziestoleciu międzywojennym dla uczczenia odzyskanej przez Polskę niepodległości i zmodernizowany w 2018 roku obiekt będzie otwarty od godz. 10 do 16. Wstęp na kopiec jest wolny.
Poznański IPN inicjatorem portalu na 100-lecie Powstania Wielkopolskiego
Po południu w Teatrze Muzycznym rozpocznie się koncert: "Śpiewanki Wielkopolskie". Brama Poznania przygotowała bezpłatne oprowadzanie dla dorosłych: "Wielkopolanie na drodze ku Niepodległej".
Zwieńczeniem oficjalnych obchodów organizowanych w Poznaniu przez wielkopolski samorząd będzie realizowany przez telewizję TVN koncert "Muzyka wolności" na Stadionie Miejskim w Poznaniu. Wystąpią gwiazdy polskiej sceny muzycznej: Perfect, Kayah, Edyta Górniak, Lady Pank, Andrzej Piaseczny, Maryla Rodowicz, Natalia Kukulska, Margaret, Kamil Bednarek, Natalia Szroeder, Kasia Kowalska, Michał Szpak, Varius Manx, Kasia Stankiewicz, Anna Wyszkoni, Lombard, Cleo, Stanisław Soyka, Sebastian Riedel, Kasia Wilk, Mezo, Sztywny Pal Azji, Ola Gintrowska oraz orkiestra symfoniczna pod kierownictwem muzycznym: Adama Sztaby, Daniela Nosewicza i Nikoli Kołodziejczyka.
28 stycznia oficjalne obchody przeniosą się do Warszawy. W południe w Bazylice Archikatedralnej p.w. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela rozpocznie się msza św. w intencji powstańców wielkopolskich. Następnie zaplanowano uroczystości połączone ze złożeniem wiązanek przy Grobie Nieznanego Żołnierza, a bezpośrednio po nich - złożenie wiązanek na Cmentarzu Wojskowym.
W piątek na Starym Rynku w Poznaniu odbędzie się koncert "Wielkopolanie śpiewają Niepodległej. W chwilach próby zwycięstwo”. Na scenie pojawią się m.in.: Kasia Cerekwicka, Kasia Moś, Ray Wilson, Mateusz Ziółko, Rafał Brzozowski, Luxtorpeda i Grzegorz Kupczyk. Widowisko z okazji 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego przygotowuje Wielkopolskie Muzeum Niepodległości we współpracy z TVP3 Poznań.
Tego samego dnia w Teatrze Polskim odbędzie się premiera spektaklu "27 grudnia" w reżyserii Jakuba Skrzywanka. Jak zapowiadają realizatorzy spektaklu, będzie to "uniwersalna baśń dla młodzieży związana z powstaniem wielkopolskim".
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy przejęto lotnisko Ławica, a w polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ pad/
