Msza św. odprawiona w kościele oo. Dominikanów w Warszawie w intencji Powstańców Wielkopolskich. Fot. PAP/R. Pietruszka
Przy Grobie Nieznanego Żołnierza i pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich i Śląskich na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach upamiętniono w czwartek bohaterów Powstania Wielkopolskiego. Uroczystości odbyły się z okazji 99. rocznicy wybuchu wielkopolskiej insurekcji.
"Polacy nigdy nie poddali się zaborcom. Nigdy nie porzucili marzeń o wolności. O odebraną im wolność walczyli wszędzie, gdzie było to możliwe" - powiedział w czwartek pod pomnikiem upamiętniającym Powstańców Wielkopolskich i Śląskich na powązkowskim Cmentarzu Wojskowym marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak. "Dziś oddajemy hołd tym, o których powiedzieć możemy z dumą: chwała zwycięzcom!" – dodał.
"Oddajemy hołd powstańcom wielkopolskim - naszym przodkom, którzy podjęli nierówną walkę o niepodległość i zwyciężyli. Jesteśmy dumni z czynów naszych ojców, a przypominanie o nich uważamy za swój obowiązek i zaszczyt" – podkreślił.
Woźniak zaznaczył, że "Powstanie Wielkopolskie było nie tylko aktem odwagi i determinacji Wielkopolan w dążeniu do wolności", ale "było jednym jedynym tak masowym zrywem narodowowyzwoleńczym w polskich dziejach". "Zrywem zakończonym zwycięstwem" – dodał.
Uroczystości rozpoczęła w czwartek w południe msza św. w intencji powstańców wielkopolskich odprawiona u oo. Dominikanów w kościele pw. św. Jacka w Warszawie.
Bezpośrednio po niej autokary z gośćmi obchodów przejechały na pl. Piłsudskiego. Przy Grobie Nieznanego Żołnierza, w asyście pocztów sztandarowych, AK-owców z Wielkopolski, policji, żołnierzy i harcerzy delegacje władz województwa wielkopolskiego, przedstawiciele miasta Poznania, wielkopolskich organizacji i stowarzyszeń społecznych i patriotycznych złożyły wieńce i wiązanki kwiatów. Przewodniczący delegacji wpisali się do księgi pamiątkowej.
Główna część rocznicowych obchodów odbyła się po południu na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach pod pomnikiem upamiętniającym Powstańców Wielkopolskich i Śląskich. Na 64 mogiłach powstańców wielkopolskich zapalono znicze.
Wieńce i wiązanki pod pomnikiem upamiętniającym Powstańców Wielkopolskich i Śląskich złożyli, m.in. marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak wraz z wicemarszałkami Wojciechem Jankowiakiem i Krzysztofem Grabowskim, delegacja Zarządu Głównego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego. Kwiaty złożono także w imieniu prezydenta RP, marszałka Sejmu, premiera, Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, wojewody wielkopolskiego i prezydenta miasta stołecznego Poznania.
Modlitwę za zmarłych powstańców pod pomnikiem odmówił biskup pomocniczy archidiecezji warszawskiej Michał Janocha.
Po zakończeniu uroczystości delegacje, z marszałkiem województwa wielkopolskiego Markiem Woźniakiem na czele, złożyły wieńce i wiązanki kwiatów przy Pomniku Ofiar Katastrofy Smoleńskiej oraz w Kwaterze na Łączce.
Organizatorem obchodów był samorząd województwa wielkopolskiego.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica. W polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze podpisany pomiędzy Niemcami a państwami Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła - z wyjątkiem skrawków - prawie cała Wielkopolska. (PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
edytor: Paweł Tomczyk
gj/ pat/
