Były prezydent Warszawy Stanisław Wyganowski, powstaniec warszawski prof. Witold Kieżun, ekspert ds. samorządu terytorialnego prof. Jerzy Regulski, dyrektor teatrów operowych Sławomir Pietras otrzymali we wtorek tytuł Honorowego Obywatela Warszawy. W uroczystości odbywającej się w Zamku Królewskim uczestniczyli m.in. prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, b. premier Tadeusz Mazowiecki, Władysław Bartoszewski, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz.
Przewodnicząca Rady Warszawy Ewa Malinowska-Grupińska powiedziała, że osoby uhonorowane tytułami w tym roku wniosły wielki wkład w podnoszenie rangi stolicy, podkreśliła, że trzy z nich walczyły o wolność ojczyzny. "Wymiar służby jest wspólną cechą wyróżnionych, która kształtowała ich działania, pozwalała dostrzec potrzeby drugiego człowieka" - mówiła z kolei prezydent Warszawy.
Tytuły honorowego obywatela Warszawy nadawane są co roku w przeddzień rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.
"Powstanie to nie była decyzja dowództwa AK, ale decyzja ludu Warszawy, który powiedział +nie+ Niemcom. Nigdzie nie było takiej długiej walki o wolność przy takiej dysproporcji sił. Kocham Warszawę i dlatego serdecznie dziękuję" - powiedział po odebraniu wyróżnienia prof. Kieżun.
Prof. Witold J. Kieżun (ur. w 1922 roku w Wilnie) - profesor nauk ekonomicznych, teoretyk zarządzania, żołnierz Armii Krajowej. W czasie Powstania Warszawskiego walczył w oddziale do zadań specjalnych „Harnaś" pod pseudonimem „Wypad", został odznaczony Krzyżem Walecznych, udekorowany wojennym orderem Virtuti Militari. W marcu 1945 roku, aresztowany przez NKWD, po ciężkim śledztwie został zesłany go gułagu, skąd po roku, na mocy amnestii wrócił do kraju.
Z kolei Wyganowski powiedział, że otrzymane wyróżnienie ma dla niego szczególne znaczenie. Podziękował b. premierowi Tadeuszowi Mazowieckiemu za to, że w 1990 r. mianował go prezydentem Warszawy.
Stanisław Wyganowski (ur. w 1919 roku w Ligocie, powiat łaski) - dr nauk ekonomicznych, urbanista, działacz samorządowy, w latach 1990-1994 był prezydentem Warszawy. Zorganizował Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, nakreślił wizję rozwoju Miasta. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 roku, w czasie okupacji hitlerowskiej służył w Armii Krajowej, brał udział w akcji "Burza".
"Wyróżnienie potwierdza sens tego, co chciałem robić, czyli wspierać rozwój polskiej samorządności. (...) Warszawa to moje miasto" - powiedział Regulski.
Prof. Jerzy Regulski (ur. w 1924 r. w Zarybiu) - był inicjatorem i organizatorem badań nad odbudową samorządu terytorialnego, współprzewodniczącym zespołu ds. samorządu terytorialnego podczas rozmów Okrągłego Stołu. W późniejszych latach także senatorem, pełnomocnikiem rządu ds. reformy samorządu terytorialnego (1989-91 r.). Uczestniczył w pracach nad reformami samorządowymi w wielu krajach Europy Południowej, Wschodniej i Azji Centralnej. Doradca społeczny ds. samorządu terytorialnego prezydenta Bronisława Komorowskiego. W okresie okupacji był podporucznikiem Narodowych Sił Zbrojnych, więźniem politycznym w latach 1945-46.
"Sens sztuki, sens kultury stolicy każdego kraju, a w szczególności stolicy naszego narodu jest wtedy prawdziwy i głęboki, gdy nie staramy się równać do +Holywoodów+ i Nowych Yorków czy Tokio, ale staramy się być sobą i wydobywać te wartości, które mogą zadziwić świat" - mówił z kolei Pietras.
Sławomir Pietras (ur. w 1943 roku w Czeladzi) - dyrektor polskich teatrów operowych, przez ponad 30 lat kierował kolejno teatrami operowymi Wrocławia, Łodzi, Warszawy i Poznania. Publicysta, pedagog, popularyzator sztuki operowej i baletowej. Wykreował wiele wybitnych i rzadko prezentowanych produkcji repertuaru klasycznego oraz dzieła kompozytorów współczesnych. Pod jego dyrekcją zrealizowano blisko 300 premier operowych i baletowych. Spektakle te były prezentowane na międzynarodowych festiwalach.
Podczas uroczystości wręczono także nagrody m.st. Warszawy dla wybitnych warszawiaków działających na rzecz rozwoju stolicy: ludzi kultury, nauki i sztuki. Otrzymali je m.in. szpadzistka, mistrzyni świata i Europy Danuta Dmowska-Andrzejuk, proboszcz bazyliki św. Jana Chrzciciela ks. Bogdan Bartołd, poetka, eseistka i tłumaczka literatury pięknej Julia Hartwig-Międzyrzecka, pianista jazzowy Andrzej Jagodziński, mistrz olimpijski, trener piłkarski Jerzy Kraska, reżyser Antoni Krauze, śpiewak operowy Wiesław Ochman, artysta grafik Andrzej Pągowski, aktor Jerzy Zelnik.
Nagrody nie odebrała autorka instalacji - palmy na rondzie de Gaulle'a Joanna Rajkowska. Gazeta stołeczna podała, że artystka nie porozumiała się z miastem ws. tej instalacji. "Pani Joanna Rajkowska nie mogła wziąć udziału w uroczystej sesji rady miasta" - poinformowano uczestników uroczystości.
Zgodnie ze statutem Warszawy honorowe obywatelstwo miasta jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania dla zasług lub wybitnych osiągnięć obywateli polskich i cudzoziemskich. Wyróżniona osoba otrzymuje akt nadania, odznakę i legitymację. Honorowi obywatele stolicy mogą uczestniczyć na prawach honorowych gości w sesjach rady miasta i organizowanych przez miasto imprezach. Mają prawo do bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej. W 2010 r. powołana została Rada Honorowych Obywateli Warszawy, która jest ciałem doradczym, wyrażającym opinie w sprawach ważnych dla miasta.
Od 1918 r. tytuł Honorowego Obywatela Warszawy został przyznany m.in. Józefowi Piłsudskiemu, Ignacemu Janowi Paderewskiemu, Józefowi Hallerowi, Marii Skłodowskiej-Curie, Janowi Pawłowi II, Władysławowi Bartoszewskiemu, kard. Józefowi Glempowi, Markowi Edelmanowi, Janowi Nowakowi-Jeziorańskiemu, Normanowi Daviesowi, Irenie Sendlerowej, Lechowi Wałęsie, Zbigniewowi Ścibor-Rylskiemu, Tadeuszowi Mazowieckiemu, 14. Dalajlamie Tybetu, Aleksandrowi Kwaśniewskiemu, Jerzemu Buzkowi, abp. Henrykowi Hoserowi. Pośmiertnie nagrody przyznano rtm. Witoldowi Pileckiemu w 2009 r. i Lechowi Kaczyńskiemu w 2010 r. (PAP)
kno/ malk/ mag/
