Warszawa: wręczono Nagrodę im. Janusza Kurtyki

Wręczenie nagrody odbyło się w Belwederze podczas konferencji "Przestrzeń polskiej Niepodległości". Nagrodę otrzymał prof. Andrzej Chwalba za książkę "Wielka wojna Polaków 1914-1918", wyróżnienie przyznano pracy dr Justyny Dudek "Marian Gołębiewski (1911-1996) żołnierz, opozycjonista, emigrant".

Doradczyni prezydenta Barbara Fedyszak-Radziejowska podziękowała za kultywowanie pamięci o Januszu Kurtyce, prezesie IPN w latach 2005-2010. "Miałam z nim zaszczyt współpracować jako członek Kolegium Instytutu, rekomendowany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego. To więc podziękowanie za tę pamięć, aktywność, nagrodę, spotkania. Mam takie wrażenie, że pamiętać, to znaczy szanować, ale to także znaczy kształtować teraźniejszość i przyszłość" - powiedziała.

Marszałek Sejmu Marek Kuchciński w skierowanym do uczestników uroczystości liście podkreślił, że Janusz Kurtyka, człowiek posiadający wszechstronną wiedzę, "wzór patriotycznych cnót wierzył, że świadomość historyczna jest niezbędna społeczeństwu, aby mogło budować sprawnie funkcjonujące państwo". "Pragnął, aby Rzeczpospolita pozbyła się ostatecznie komunistycznego jarzma. Podejmując aktywność niepodległościową oraz samokształceniową w czasach zniewolenia, publikując dzieła o tematyce historycznej dążył do prawdy, która była dla niego synonimem wolności" - napisał.

"Ideały Janusza Kurtyki pozostały wciąż żywe m.in. dzięki działalności Fundacji jego imienia. Organizowana przez państwa konferencja +Przestrzeń polskiej Niepodległości+ stanowi piękną formę uczczenia ważnego jubileuszu, a zarazem wyraz wdzięczności człowiekowi tak mocno zaangażowanemu w sprawy niepodległościowe. Janusz Kurtyka cenił tych, którzy bez względu na przeciwności upamiętniali historię narodu polskiego. Wręczana już po raz drugi nagroda wskazuje, że zwycięska publikacja spełniła to zadanie" - zaakcentował Kuchciński.

Prezes zarządu organizującej konkurs o nagrodę Fundacji im. Janusza Kurtyki, Paweł Kurtyka, wyraził radość z kolejnego spotkania w gronie osób zaangażowanych w upamiętnianie postaci jego ojca, patrona Fundacji. "A z drugiej strony zaangażowanych w taką troskę o to, aby Polska historia wybrzmiała. By była znana na świecie, znana w kręgach opiniotwórczych elity międzynarodowej dzięki temu, że celem nagrody jest zwiększanie dostępności pozycji polskich naukowców na rynkach zagranicznych" - mówił. Formą Nagrody jest przetłumaczenie książki na język angielski i wydanie jej w Stanach Zjednoczonych.

Wspomniał również o nowej inicjatywie Fundacji. "Jednym ze skarbów, które zostawił nam jako rodzinie Janusz Kurtyka jest jego osobista biblioteka. I dzięki współpracy z Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL mieszczącym się przy ul. Rakowieckiej w murach tego dawnego więzienia utworzymy taką bibliotekę jako miejsce spotkań. Nie tylko czytelnię, ale również punkt pewnej debaty o Polsce" - zapowiedział Kurtyka.

Na konkurs wpłynęło 28 prac. Prof. Chwalba odbierając nagrodę, dziękował za "dostrzeżenie jego książki". "Ta nagroda jest wielkim wyróżnieniem z dwóch powodów. To nagroda bardzo zaszczytna, ponieważ patronem jest Janusz Kurtyka, z którym miałem możliwość współpracy. Należał do tych osób, które w połowie lat 80. mówiły, że to wszystko się rozsypie, gdy inni uważali, że to scenariusz mało prawdopodobny. Ale jego optymizm poparty wiedzą związaną ze źródłami pozwolił na pisanie tego rodzaju scenariuszy. Drugą kwestią jest, że Fundacja podjęła się misji bardzo trudnej, by wspierać polskich autorów na trudnym rynku anglosaskim. Chwała im, bo to tak naprawdę jedyna tego typu inicjatywa" - mówił.

Laureatka wyróżnienia dr Justyna Dudek podkreśliła, że jest jej niezmiernie miło, ponieważ to właściwie jej pierwsza autorska książka. "To wyróżnienie, ale także takie zadanie na przyszłość. Bo mam nadzieję, że jeszcze przede mną długa droga historyka i będę miała okazję wiele książek napisać. Więc muszę ciężko pracować i starać się państwa nie zawieść" - dodała.

Wręczeniu nagrody towarzyszyła debata naukowa pt. "Dwie niepodległości 1918-1989" z udziałem prof. Antoniego Dudka, prof. Marka Cichockiego i prof. Andrzeja Chwalby.

Konkurs o nagrodę im. Janusza Kurtyki zorganizowano po raz drugi. Jego idea związana jest z misją Fundacji. Obejmuje ona upowszechnianie w kraju i poza granicami wiedzy dotyczącej historii i dziedzictwa Rzeczypospolitej, promowanie rodzimych osiągnięć badawczych w dziedzinie nauk humanistycznych, społecznych i prawnych oraz wspieranie i współkształtowanie polskiej polityki historycznej w kraju i poza granicami.

W zeszłorocznej edycji konkursu pt. "Przestrzeń między dwoma totalitaryzmami - dramat społeczeństwa i państwa polskiego w XX wieku" nagrodzona została książka prof. Tadeusza Wolszy "+To co widziałem przekracza swą grozą najśmielsze fantazje+. Wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 roku". (PAP)

autor: Anna Kondek-Dyoniziak

akn/ itm/