Weterani Armii Andersa wyruszyli we wtorek na patriotyczną pielgrzymkę do Włoch. Wspólnie z delegacją państwową i kombatantami innych formacji wojskowych odwiedzą groby kolegów na Monte Cassino i w Bolonii. Uczczą także 220. rocznicę powstania Mazurka Dąbrowskiego.
Pielgrzymkę, która potrwa do 20 maja, organizuje Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
"Bitwa o Monte Cassino okazała się 18 maja 1944 roku wielką wiktorią, z której jako Polacy jesteśmy dumni, dlatego bardzo cieszymy się, że wspólnie z weteranami 2. Korpusu Polskiego będziemy mogli po raz kolejny celebrować pamięć o bohaterstwie polskich żołnierzy" - powiedział PAP Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów. Podkreślił, że dla weteranów walk o niepodległość Rzeczypospolitej - uczestników kampanii włoskiej będzie to prawdopodobnie jedna z ostatnich możliwości odwiedzenia miejsc, gdzie spoczywają ich przyjaciele i towarzysze broni.
"Będziemy na Monte Cassino, ale będziemy także w Bolonii, gdzie w kwietniu 1945 roku trwały zaciekłe walki, i gdzie również znajduje się cmentarz polski, na którym pochowani są żołnierze gen. Władysława Andersa" - dodał.
Podróż do Włoch - jak zaznaczył Kasprzyk - będzie wiązała się także z przypadającą w tym roku 220. rocznicą powstania Mazurka Dąbrowskiego. 20 lipca 1797 r. nieopodal Bolonii, w Reggio Emilia, podczas pobytu polskich żołnierzy odbyło się pierwsze publiczne wykonanie "Pieśni Legionów Polskich" - utworu napisanego przez Józefa Wybickiego, który zatytułowano na cześć gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Od 1927 r. mazurek ten jest hymnem państwowym RP.
"Tę rocznicę świętować będziemy z tym kolejnym w dziejach Polski pokoleniem, które maszerując z ziemi włoskiej miało dotrzeć do Polski niosąc jej wolność. Ta wolność z Armią Andersa niestety nie przyszła w 1945 roku, ale przyszła po dziesięcioleciach, ponieważ żołnierze 2. Korpusu Polskiego przekazywali młodszym, m.in. pokoleniu Solidarności, tradycję niepodległościową" - podkreślił szef Urzędu ds. Kombatantów.
Dodał, że podczas obchodów w Reggio Emilia ich uczestnicy usłyszą prawykonanie Mazurka Dąbrowskiego, który zagra Orkiestra Wojska Polskiego. "Będzie to ta sama linia melodyczna, która w roku 1797 towarzyszyła polskim żołnierzom w walce o niepodległość" - zaznaczył Kasprzyk.
W podróży weźmie udział ponad 20 żołnierzy 2. Korpusu Polskiego z kraju i z zagranicy wraz z opiekunami, także żołnierze Armii Krajowej i powstańcy warszawscy, w tym przedstawiciele największych organizacji kombatanckich, m.in. Światowego Związku Żołnierzy AK.
Do Włoch udają się również przedstawiciele władz państwowych, m.in. wicemarszałkowie Sejmu i Senatu - Joachim Brudziński i Maria Koc oraz córka gen. Andersa - Anna Maria Anders, która pełni funkcję pełnomocnika rządu ds. dialogu międzynarodowego. Obecny jest wiceszef MSZ Jan Dziedziczak. W pielgrzymce biorą też udział harcerze z ZHR i ZHP.
W środę weterani będą mieli okazję wziąć udział w audiencji generalnej u papieża Franciszka.
"Będzie to okazja krótkiego spotkania Ojca Świętego z polskimi weteranami, którzy znajdą się na placu św. Piotra nieopodal tronu papieskiego. Z tego, co wiemy papież w sposób szczególny pozdrowi kombatantów 2. Korpusu Polskiego, co - jak sądzę - będzie dla nich niezwykle ważne" - zapowiedział szef Urzędu ds. Kombatantów. Po audiencji zaplanowano modlitwę przy grobie Jana Pawła II, który - jak dodał Kasprzyk - "dał iskrę do wolności, która nastąpiła po 1989 roku".
Udział w uroczystościach w środę w Piedimonte San Germano, gdzie 2. Korpus Polski toczył ciężkie walki, zapowiedział również minister obrony narodowej Antoni Macierewicz.
Masyw Monte Cassino wraz ze znajdującym się na wzgórzu klasztorem benedyktynów było w czasie drugiej wojny światowej kluczową niemiecką pozycją obronną na tzw. linii Gustawa, mającą uniemożliwić aliantom zdobycie Rzymu. 18 maja 1944 r. po niezwykle zaciętych walkach zdobył je 2. Korpus Polski dowodzony przez gen. Władysława Andersa. W bitwie zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.
Norbert Nowotnik (PAP)
nno/ hgt/