"Wielka Wojna Polaków 1914-1918" - wystawa Muzeum Historii Polski
"Wielka Wojna Polaków 1914-1918" to tytuł najnowszej wystawy Muzeum Historii Polski, przygotowanej z okazji setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej. Ekspozycję będzie można oglądać od 28 lipca na Karkowskim Przedmieściu w Warszawie.
100-lecie I wojny światowej to okazja do ponownego postawienia sobie pytań, nie tylko o jej genezę, przebieg polityczny i militarny, ale również o jej wymiar społeczny. To właśnie na tych kwestiach skupiać się będzie wystawa "Wielka Wojna Polaków 1914-1918" przygotowana przez Muzeum Historii Polski.
Jak wyglądała codzienność Polaków na ziemiach pod zaborami i sytuacja naszych żołnierzy podczas I wojny światowej? "Niewiele osób wie, że w Wielkiej Wojnie zginęło więcej polskich żołnierzy niż w trakcie II wojny światowej" - powiedział Michał Szukała, jeden z twórców wystawy.
Szukała przypomina, że wielka historia składa się z wielu drobnych losów zwykłych ludzi, a zadaniem historyków jest odszukiwanie również tych małych, czasem pomijanych, świadectw. "W trakcie planowania ekspozycji zdaliśmy sobie sprawę, że I wojna światowa jest kompletnie zapomnianym epizodem polskich dziejów, na który patrzy się z reguły tylko poprzez pryzmat listopada 1918 r. - zauważył Szukała. - Naszym celem jest stworzenie narracji o I wojnie światowej, obejmującej wiele aspektów tego konfliktu, na którą składać się będą relacje świadków i uczestników bitew oraz obrazy zwykłego codziennego życia" - dodał.
100-lecie I wojny światowej to okazja do ponownego postawienia sobie pytań, nie tylko o jej genezę, przebieg polityczny i militarny, ale również o jej wymiar społeczny. To właśnie na tych kwestiach skupiać się będzie wystawa "Wielka Wojna Polaków 1914-1918" przygotowana przez Muzeum Historii Polski.
Muzeum zaprezentuje 20 plansz, na których znajdą się - jak informują autorzy wystawy - unikatowe zdjęcia z czasów wojny, takie jak fotografia amerykańskiego plakatu nawołującego do pomocy ofiarom wojny w Polsce z 1917 r., prywatne zdjęcia Legionistów przedstawiające ich w zwyczajnych sytuacjach za liną frontu czy wyjątkową fotografię bratających się żołnierzy rosyjskich i niemieckich 24 grudnia 1917 r.
Eksponowane też będą wybrane fragmenty z pamiętników i dzienników osób biorących udział w walkach na frontach i ludzi starających się prowadzić normalne życie m.in Marii Dąbrowskiej czy Michała Kryspina Pawlikowskiego.
Szukała uważa, że choć wspomnienia Marii Dąbrowskiej i innych pisarzy charakteryzują się szerszym spojrzeniem na historię niż listy zwykłych żołnierzy pisane do rodzin, to " z tych świadectw zawsze wyłania się obraz przeżyć, dramatycznych doświadczeń wojny angażującej wszystkich bez różnicy na pochodzenie, stan majątkowy i poglądy polityczne".
Na wystawie pokazane zostaną też inne zbiory z muzeum, takie jak m.in. kartki na żywność z okresu niemieckiej okupacji Warszawy z lat 1916-1918, pocztówki, grafiki czy plakaty propagandowe związane z losem Polaków i z drogą do odzyskania niepodległości.
Pod koniec lipca można też będzie obejrzeć materiał filmowy - muzeum przygotowało obraz poświęcony wojnie. Dostępny będzie na stronach internetowych: www.muzhp.pl i www.dzieje.pl. Wystawa będzie miała też wersję multimedialną, prezentowaną w Kinie Iluzjon w okresie od października do grudnia 2014, podczas przeglądu filmowego, współorganizowanego przez Muzeum Historii Polski.
Twórcami scenariusza i koncepcji wystawy są prof. Michał Kopczyński, Michał Szukała i Łukasz Kubacki (odpowiadający też za projekt plastyczny).
Szukała podkreśla również, że setna rocznica jest przyczyną szczególnego zainteresowania tematem I wojny światowej: "Muzeum Historii Polski pragnąc być współtwórcą tego ożywienia postanowiło, wykorzystując doświadczenia poprzednich wystaw plenerowych, po raz kolejny wyjść w przestrzeń historycznego +salonu Warszawy+, aby przybliżyć odwiedzającym go żywą historię" - mówi autor ekspozycji.
Według organizatora jest to okazja do zaprezentowania przez Muzeum Historii Polski (nie posiadającego własnej siedziby) swoich zbiorów oraz promocji jego misji. Szukała dodaje również, że organizowanie wystawy w przestrzeni miejskiej daje muzeum możliwość budowania grupy wiernych sympatyków, biorących regularny udział w organizowanych wydarzeniach.
Podczas I wojny światowej Polacy walczyli w szeregach niemal wszystkich wojsk. Z ziem polskich do armii państw zaborczych wcielono w latach 1914-1918 ponad 3 miliony mężczyzn. W armii rosyjskiej służyło około 2 milionów Polaków; w austro-węgierskiej niemal 1,5 miliona; w niemieckiej 850 tys. "Zaledwie garstka z wielkiej rzeszy polskich żołnierzy służyła w legendarnych Legionach Polskich Piłsudskiego (30 tysięcy żołnierzy), Błękitnej Armii Józefa Hallera (17 tysięcy żołnierzy jesienią 1918 r.) i innych całkowicie polskich formacjach. Pozostali byli zmuszeni do wysłuchiwania rozkazów w obcych językach znienawidzonych zaborców" - informuje Michał Szukała. Szacuje się, że na różnych frontach I wojny światowej poległo 450 tys. żołnierzy polskich.
Wystawa na Krakowskim Przedmieściu trwać będzie od 28 lipca do 29 sierpnia. (PAP)
grom/ abe/
