Inauguracja Internetowego Wykazu Legionistów Polskich 1914-1918, warsztaty edukacyjne, wystawa oraz koncert złożą się na Ogólnopolski Zjazd Rodzin i Przyjaciół Legionów w Kielcach, który zaplanowano na 9 sierpnia.
Zjazd, który ma być okazją do integracji rożnych pokoleń potomków legionistów i rozmów o losach swoich bliskich, nawiązuje do 100. rocznicy wkroczenia do Kielc Pierwszej Kompani Kadrowej powstałej z inicjatywy marszałka Józefa Piłsudskiego oraz do 75. rocznicy ostatniego Zjazdu Legionistów - miał miejsce w sierpniu 1939 r. w Krakowie.
Przedsięwzięcie ma charter otwarty i może wziąć z nim udział każdy, komu bliskie są wartości Legionów Polskich.
Zjazd organizuje Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i kielecki Urząd Miasta. Poszczególne wydarzenia będą się odbywały W Śródmieściu Kielc: na Rynku, w Ośrodku Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej i w Parku Miejskim.
Rodziny legionowe spotkają się podczas zjazdu z wnukiem marszałka Krzysztofem Jaraczewskim, który szefuje muzeum w Sulejówku.
„To czego będę szukał na zjeździe, to +duch legionów+, przekazywany z pokolenia na pokolenie. Istnieje w rodzinach i ludzie w różny sposób z niego korzystali, m.in. wiele osób zaangażowało się w sprawy państwowe. Chciałbym mieć przywilej móc dotknąć tego ducha u innych – obejrzeć rodzinne zdjęcia, posłuchać anegdot. I mieć szansę przekazać to następnym pokoleniom – by mogli na tym duchu budować” - mówił w Kielcach Krzysztof Jaraczewski.
„To czego będę szukał na zjeździe, to +duch legionów+, przekazywany z pokolenia na pokolenie. Istnieje w rodzinach i ludzie w różny sposób z niego korzystali, m.in. wiele osób zaangażowało się w sprawy państwowe. Chciałbym mieć przywilej móc dotknąć tego ducha u innych – obejrzeć rodzinne zdjęcia, posłuchać anegdot. I mieć szansę przekazać to następnym pokoleniom – by mogli na tym duchu budować” - powiedział we wtorek podczas konferencji prasowej w Kielcach Jaraczewski.
Innym ważnym wydarzeniem zjazdu będzie uroczysta inauguracja Internetowego Wykazu Legionistów Polskich 1914-1918 - historycznie udokumentowanej bazy o ponad 30 tys. kombatantów, którzy pod rozkazami Piłsudskiego walczyli o niepodległość Polski.
Jak powiedział autor wykazu prof. Janusz Cisek, prace nad nim rozpoczęły się 10 lat temu, kiedy to opracowywano listę strat legionowych. „Przystępując do pracy chcieliśmy przywrócić pamięć o zmarłych, zwłaszcza tych pochodzących z małych miejscowości. Jeśli chodzi o legiony są opracowania szczegółowe, ale lokalne. Jest słownik oficerów, ale obejmuje 1742 osoby z których część pochodziła z armii austriackiej - żołnierze byli oddelegowani do legionów, nie wszyscy byli Polakami” - tłumaczył.
Dane każdego legionisty w wykazie obejmują: imię, nazwisko, imiona rodziców (jeśli są znane lub zostały ustalone), wyznanie i przydział taktyczny. „Jeżeli mamy te dane, to staramy się budować biogram takiej osoby. Ten wykaz liczy dziś 31 tys. 33 nazwiska. Liczba będzie się zmieniać – oczekujemy, że rodziny, znajomi przekażą nam kolejne dane o bliskich” - mówił Cisek. Historyk dodał, że na podstawie wykazu oficjalnie wiadomo, iż w szeregach legionów walczyło ponad czterystu 13-letnich chłopców; do służby wstępowały osoby które miały ok. 60 lat, także kobiety.
Społecznościowa część portalu pozwoli internautom na samodzielne dołączenie dokumentów, pamiątek czy spisanych wspomnień historii legionistów z ich rodzin. Z kolei Interaktywna Mapa Pamięci Legionów umożliwi zaznaczenie na mapie Polski miejsc urodzenia, walki i śmierci żołnierzy oraz miejsc upamiętniających legionistów.
Zjazdowi będą towarzyszyły wydarzenia kulturalne i edukacyjne. Jak powiedziała kierownik działu promocji muzeum w Sulejówku Anna Osiadacz, przedsięwzięcie ma oddawać prawdę o trudach, walce i zaangażowaniu żołnierzy w niepodległość Polski, ale ma też być radosne i pokazywać "ludzkie oblicze" legionistów.
Zaplanowano grę miejską pod hasłem „Wszyscy jesteśmy Legionistami” i wspólne śpiewanie pieśni legionowych. Najmłodsi będą mogli wziąć udział w warsztatach prowadzonych przez członków grup rekonstrukcji historycznej. Będą m.in. pokazy dawnych rzemiosł i zajęć związanych z codziennym życiem legionistów oraz ludności cywilnej na ziemiach polskich w początku XX w. oraz gry i zabawy legionowe.
Będzie można obejrzeć wystawę fotografii, przedstawiających legionistów podczas walk, ich życia w koszarach i spotkań z cywilami. Historycy wezmą udział w panelu dyskusyjnym pod hasłem „Anegdoty, fakty i mity na temat Legionów Polskich”.
Wieczorem na kieleckim Rynku w koncercie „Każdy się liczy wystąpią” m.in. Alicja Majewska, Zbigniew Wodecki a także Orkiestra Symfoniczna i Chór Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Imprezę poprowadzi satyryk i dziennikarz Artur Andrus. „O legionach mówiło się że było to wojsko przekorne, młode, pełne radości, wigoru, humoru. Potrafili wnieść radość w smutną wojenną rzeczywistość. Również to w koncercie chcemy pokazać: będzie ckliwie, wzniośle, ale też radośnie” - zapowiedziała Osiadacz.
Patronat honorowy nad zjazdem objął prezydent Bronisław Komorowski.
We wtorek 12 sierpnia dokładnie w 100. rocznicę wkroczenia do Kielc Kadrówki, w mieście zostanie odsłonięty pomnik Piłsudskiego. Monument powstał dzięki społecznej zbiórce.
Utworzona przez Józefa Piłsudskiego I Kompania Kadrowa zwana „Kadrówką” liczyła 160 żołnierzy. Wyruszyła z Krakowa na ziemie zaboru rosyjskiego w nocy z 5 na 6 sierpnia 1914 roku. 12 sierpnia dotarła do Kielc. Zdaniem historyków, choć militarnie był to epizod, wydarzenie miało ogromne znaczenie polityczne - było demonstracją woli walki o niepodległą Polskę.
"Kadrówka" była pierwszym od zakończenia powstania styczniowego regularnym oddziałem armii polskiej. Dała ona początek Legionom Polskim, które swoim wysiłkiem zbrojnym w latach I wojny światowej przyczyniły się do odzyskania niepodległości w 1918 r. (PAP)
ban/ ls/