Ziemia z krematorium w Chichester, gdzie rozsypane były prochy polskiego matematyka Henryka Zygalskiego, została w Londynie przekazana do Panteonu Narodowego w Krakowie. To uhonorowanie roli polskich kryptologów podczas drugiej wojny światowej.
Decyzją kapituły Panteonu, w jednym sarkofagu krypcie Kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie znajdzie się ziemia z miejsc spoczynku trzech najważniejszych kryptologów odpowiedzialnych za przełomowe odkrycia dotyczące niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma: Henryka Zygalskiego, a także Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego.
W kameralnej piątkowej uroczystości w ambasadzie RP w Londynie wzięli udział m.in. krewni Zygalskiego, dr Jeremy Russell i Maria Bryschak, a także bratanek brytyjskiego matematyka Alana Turinga, który kontynuował pracę Polaków, sir Dermot Turing i przedstawicielka Panteonu Narodowego, Magdalena Ungeheuer.
"Jesteśmy dumni i zaszczyceni, że Henryk został uhonorowany w ten sposób" - powiedział w rozmowie z PAP Russell, dodając, że "cieszy się, że uroczystość miała nieformalny charakter".
Jak tłumaczył, "Henryk nie lubił nigdy nadmiernego zamieszania, ale (...) patrząc z góry na nas byłby na pewno skrycie zachwycony i dumny".
Russell, który z powodu ograniczeń dot. tajemnic państwowych, o roli Zygalskiego w czasie drugiej wojny światowej dowiedział się w pełni dopiero po jego śmierci, podkreślił także postęp, jaki wykonano w ostatnich latach w przypominaniu historii polskich kryptologów.
Decyzją kapituły Panteonu, w jednym sarkofagu krypcie Kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie znajdzie się ziemia z miejsc spoczynku trzech najważniejszych kryptologów odpowiedzialnych za przełomowe odkrycia dotyczące niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma: Henryka Zygalskiego, a także Mariana Rejewskiego i Jerzego Różyckiego.
"Ani on ani ciocia nigdy nie mówili o jego dokonaniach, a kiedy wreszcie został zwolniony z tajemnicy to już nie był w stanie się z nami komunikować. Żałuję, że nie wiedziałem o tym trochę więcej" - przyznał.
Brytyjczyk podkreślił w tym kontekście znaczenie książki Dermota Turinga "X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy", chwaląc, że "pozwala ona na znacznie lepsze techniczne zrozumienie umiejętności i wiedzy Zygalskiego".
Z kolei ambasador RP Arkady Rzegocki zaznaczył w trakcie ceremonii, że "wielki wysiłek polskich matematyków i ich współpraca z Brytyjczykami i Francuzami powinny być ważnym punktem odniesienia dla budowania jeszcze bliższych stosunków między naszymi krajami i inspiracji na przyszłość".
"Im więcej mówimy o naszym wspólnym wysiłku podczas II wojny światowej, tym więcej ludzi się o tym dowie i mam nadzieję, że polski wkład zostanie doceniony tak, jak na to zasługuje" - dodał.
Oficjalna uroczystość złożenia ziemi w sarkofagu w Krakowie odbędzie się na początku września podczas konferencji z okazji stulecia istnienia Polskiego Towarzystwa Matematycznego, której honorowego patronatu udzielił prezydent RP Andrzej Duda.
Z Londynu Jakub Krupa (PAP)
jakr/ sp/