Czołowy amerykański historyk Holokaustu David S. Wyman, autor bestsellerowej w USA książki "Pozostawieni własnemu losowi. Ameryka wobec Holokaustu 1941-1945”, zmarł w wieku 89 lat - poinformował założony przez niego Instytut Badań nad Holokaustem.
Historyk, który krytykował m.in. prezydenta USA Franklina D. Roosevelta, zmarł po długiej chorobie w środę w swoim domu w Amherst w stanie Massachusetts, gdzie był też profesorem na Uniwersytecie.
"Pozostawieni własnemu losowi. Ameryka wobec Holokaustu 1941-1945” wydana w 1984 roku (przetłumaczona na język polski 10 lat później) wywołała nasilenie dyskusji, która rozpoczęła się jeszcze w czasach II wojny światowej.
Wyman, opierając się na prywatnych i rządowych dokumentach oraz wiadomościach prasowych z tego okresu, odkrył, że los Żydów w Europie, poddawanych raportowanej masowej eksterminacji, spotykał się z całkowitą obojętnością. Historyk obwiniał za ten stan rzeczy organizacje religijne, żydowskie i nieżydowskie, prasę głównego nurtu i przemysł filmowy oraz antyżydowskie nastawienie szerokich mas społeczeństwa.
Amerykański rząd nie spieszył się z reakcją, wprowadzając ścisłe kwoty imigracyjne i odmawiając bombardowania obozów koncentracyjnych, zwlekając aż do czasów powojennych z ustanowieniem Rady do spraw Uchodźców Wojennych (War Refugee Board), która musiała polegać głównie na finasowaniu swojej działalności ze środków prywatnych. Zdaniem Wymana Roosevelt bardziej obawiał się wzbudzenia antysemityzmu, niż myślał o pomocy Żydom.
Ocalały z Holokaustu Elie Wiesel, laureat Nagrody Nobla, chwalił Wymana za jego "odważną, klarowną i przejmującą bólem książkę", nagrodzoną m.in. Narodową Żydowską Nagrodą Książkową (National Jewish Book Award).
Na podstawie książki Wymana powstał serial dokumentalny wyemitowany w USA w 1994 roku.
Wyman kontynuował swoje badania. Ich rezultaty opublikował w dziełach "The World Reacts to the Holocaust" (Świat reaguje na Holokaust), "America and the Holocaust" (Ameryka i Holokaust) oraz wydał 13-tomowe zestawienie dokumentów wykorzystanych do "Pozostawionych własnemu losowi". (PAP)
klm/ mc/
