W sąsiedztwie Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej (PMKL) pod Białymstokiem ma powstać nowa placówka kultury - Centrum Nauki i Sztuki o Drewnie Xylopolis. Tę lokalizację ogłoszono w poniedziałek na konferencji prasowej w PMKL.
Taką rekomendację, po wielopoziomowej analizie przeprowadzonej z udziałem grupy architektów, przyjął i zaakceptował zarząd województwa podlaskiego - poinformował marszałek województwa podlaskiego dr Artur Kosicki.
Centrum Nauki i Sztuki o Drewnie Xylopolis (pierwotnie Drewnopolis) formalnie zostało powołane przez radnych sejmiku województwa podlaskiego pod koniec lutego 2023 r. Ma się szeroko zajmować tematyką drewna: od nauki i biznesu po historię, edukację, kulturę. Placówka ma być wzorowana na warszawskim centrum nauki Kopernik czy innych tematycznych centrach naukowych, ma służyć rozwojowi regionu, turystyki.
Marszałek Artur Kosicki przypomniał, że Xylopolis jest jednym z projektów strategicznych w nowym programie regionalnym - Fundusze Europejskie dla Podlaskiego na lata 2021-2027. Już wcześniej informował, że zapisana tam kwota na to centrum to 7,9 mln euro, która mam stanowić 85 proc. kosztów przedsięwzięcia. W poniedziałek mówił, że będzie potrzeba szukania dodatkowych środków, potrzebny będzie także partner do współprowadzenia; ruszają poszukiwania.
Rada architektów pod przewodnictwem Jana Kabaca oceniała trzy lokalizacje pod Xylopolis - poinformował p.o. dyrektora Xylopolis prof. Lech Dzienis. PMKL okazało się w szczegółowej analizie pod względem wielu kryteriów lepsze od terenu w sąsiedztwie kampusu Uniwersytetu w Białymstoku oraz kampusu Politechniki Białostockiej.
Ok. 4 ha teren przy PMKL pod Xylopolis jest obecnie niezagospodarowany, leży w bezpośrednim sąsiedztwie linii kolejowej, blisko dróg krajowych 8 i 19. Dzienis mówił, że to teren, który pozwoli na zbudowane budynku Xylopolis o powierzchni ok. 8 tys. metrów kw., jest też tam potrzebne miejsce na niezbędną infrastrukturę np. parkingi, a w przyszłości także na rozbudowę centrum. Według założeń, centrum ma być placówką, którą dziennie będzie odwiedzać - gdy się już rozwinie - do ok. 2 tys. osób. - mówił prof. Dzienis.
P.o. dyrektora Lech Dzienis dodał, że za sprawą sąsiedztwa z PMKL, "ominie" Xylopolis pokazywanie historycznego budownictwa drewnianego, bo jest ono właśnie w tym skansenie i będzie ono integralną częścią całego kompleksu.
Również marszałek Artur Kosicki podkreślał, że chodzi także o to aby Xylopolis i PMKL wzajemnie się "napędzały", przy zachowaniu autonomii, a PMKL pokazujące historyczny aspekt drewna, bardziej niż dotąd wykorzystywało swój potencjał. "Chcemy, żeby to miejsce przyciągało jako całość tutaj turystów, żeby obie te instytucje, które są z punktu widzenia założeń totalnie różne od siebie, uzupełniały się" - powiedział marszałek.
"Łącznie te dwie instytucje mogą się stać później takim całodniowym obszarem wypoczynku rodzinnego, gdzie będzie można zarówno obejrzeć to, co jest historią drewna jak i to, co jest związane z drewnem, ale z pewnymi aspektami, których na co dzień nie widać. I dlatego (...) bez żadnych wątpliwości zarekomendowaliśmy zarządowi województwa, aby ten teren stał się terenem przyszłego Centrum Nauki i Sztuki o Drewnie Xylopolis" - uzasadnił Lech Dzienis.
Pierwotnie idea Xylopolis powstała kilka lat temu, gdy Podlaskie - z różnymi instytucjami i ministerstwem klimatu i środowiska - przygotowało pod takim hasłem w polskim pawilonie ekspozycję w 2021 r. na światową wystawę EXPO w Dubaju. Pomysłodawcą idei Xylopolis była Fundacja Unitalent przy firmie Unibep SA z Bielska Podlaskiego.(PAP)
autorka: Izabela Próchnicka
kow/ dki/
