Publikacje popularnonaukowe i naukowe, gra edukacyjna "Znaj Znak Kresy", a także nowy Biuletyn IPN to obecne działania IPN na rzecz kultywowania pamięci o dawnych polskich Kresach Wschodnich. Inicjatywy przedstawiło we wtorek w Warszawie Biuro Edukacji Narodowej IPN.
Działania IPN na rzecz poszerzenia wiedzy w polskim społeczeństwie o dawnych Kresach przedstawił dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN Adam Hlebowicz. Zwrócił uwagę, że konferencja prasowa poświęcona działaniom IPN na rzecz upamiętnienia Kresów przypada w dniach Jarmarku Kaziukowego, który od ponad 400 lat rozsławia Wilno na Litwie. "To dobry pretekst, by porozmawiać o kresowym dziedzictwie związanym z dawną Rzeczpospolitą" - zaznaczył.
Wśród propozycji Instytutu jest nowa gra "Znaj Znak Kresy", która za pomocą 133 symboli przedstawia historię Kresów. "Dynamiczna rozgrywka umożliwia błyskawiczną podróż po wschodnich rubieżach dawnej Rzeczypospolitej i poznanie zapomnianych kresowych bohaterów, najciekawszych miejsc i zabytków wielokulturowego pogranicza" - podaje IPN, podkreślając, że rozgrywka wymaga głównie spostrzegawczości, a wiedza o Kresach przychodzi podczas zabawy.
"Instytut Pamięci Narodowej publikuje swoje gry planszowe, żeby zainteresować młodzież historią, żeby pokazać, że historia nie jest tylko zbiorem nudnych, suchych dat i faktów. Nasze gry planszowe są takim +haczykiem+, który pozwala zaczepić się młodzieży i wejść w świat historii. Zobaczyć, że ta historia jest ciekawa, że jest pełna niesamowitych, niezwykłych wydarzeń i faktów" - mówił Łukasz Pogoda, która odpowiada w IPN za produkcję gier planszowych.
Zastępca dyrektora Wydawnictwa IPN Arkadiusz Wingert zaprezentował także publikacje IPN poświęcone tematyce kresowej. To m.in. praca Damiana Karola Markowskiego "Anatomia strachu. Sowietyzacja obwodu lwowskiego 1944–1953. Studium zmian polityczno-gospodarczych", książka Oleha Razyhrayeva pt. "Policja Państwowa w województwie wołyńskim w okresie międzywojennym", publikacja "Nowogródczyzna naszych ojców. Województwo nowogrodzkie II RP" Kazimierza Krajewskiego czy "Tarcza II Rzeczypospolitej. Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939" Artura Ochała.
Nowy Biuletyn IPN poświęcony tematyce kresowej przedstawił redaktor naczelny pisma Jan Ruman. "Dlaczego piszemy o Kresach? Dlaczego zatytułowaliśmy numer +Polskie Kresy+? Czy chcemy jakiejś rewindykacji, czy chcemy odebrać te Kresy komuś? Nie, myślę, że nie. Jak jeździłem na Kresy nie czułem się tak, że przyjeżdżam obejrzeć willę, w której chciałbym mieszkać (...). Przyjeżdżam na Kresy dlatego, że bez nich nie sposób zrozumieć Polski" - mówił Ruman.
"Proszę sobie wyobrazić, że nie wiemy co to są Kresy, to nie wiemy kim jest ojciec niepodległości Józef Piłsudski, bo przecież jest z Kresów. Proszę sobie wyobrazić, że nie wiemy co to są Kresy, to nie wiemy dlaczego mówimy +Litwo, ojczyzno moja...+" - dodał redaktor z IPN.
Nowy Biuletyn IPN dostępny jest w sprzedaży od 11 lutego w księgarniach IPN w Warszawie, sieci Empik oraz w placówkach Poczty Polskiej. Dzięki niemu można zapoznać się m.in. ze sprawą ludobójstwa popełnionego na Polakach w Związku Sowieckim w latach 30., o czym przypomina Paweł Zielony - współtwórca wystawy Archiwum IPN "Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937-1938". Do pisma dołączona jest także płyta DVD z filmem "Rozstrzelać Polaków", którego tematem jest masowa eksterminacja Polaków dokonana w latach 1937-38 przez NKWD, pod kryptonimem "operacja polska".
Do miesięcznika dołączono również obszerną recenzję na temat publikacji "Dalej jest noc", która ukazała się w ubiegłym roku dzięki pracy Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Autorem krytycznej recenzji wobec tej książki jest historyk dr Tomasz Domański.
W tym roku mija 100 lat włączenia Kresów w granice odrodzonego państwa polskiego; o ile w 1918 roku tylko jedno miasto - Lwów - zostało wyzwolone przez Polaków, o tyle wszystkie pozostałe obszary Kresów, w tym Wileńszczyzna, Nowogródczyzna, Polesie, Wołyń i całe województwo tarnopolskie i stanisławowskie oraz duża część województwa lwowskiego zostały włączone do Rzeczypospolitej dopiero rok później. W bieżącym roku minie również 80-lecie definitywnej utraty tych obszarów po agresji Związku Sowieckiego na Polskę we wrześniu 1939 roku, a wcześniej agresji III Rzeszy Niemieckiej. (PAP)
nno/ agz/
