Janusz Byliński, działacz NSZZ RI „Solidarność” i Duszpasterstwa Rolników, były minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, inżynier – ogrodnik i przedsiębiorca odebrał w czwartek Nagrodę im. bpa Romana Andrzejewskiego za rok 2022 podczas gali w Domu Arcybiskupów Warszawskich.
Nagroda im. ks. bpa Romana Andrzejewskiego została ustanowiona w 2004 r. przez Fundację "Solidarna Wieś". Wyróżnienie przyznawane jest osobom i instytucjom szczególnie zasłużonym dla rozwoju kulturalnego i gospodarczego rolnictwa, wsi i małych miast w Polsce.
Laureatem nagrody im. bpa Romana Andrzejewskiego za rok 2022 został Janusz Byliński, działacz NSZZ RI "Solidarność" i Duszpasterstwa Rolników, były minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, inżynier – ogrodnik i przedsiębiorca.
"Przyznając nagrodę za rok 2022 kapituła przez osobę laureata składa hołd wszystkim zaangażowanym w organizację w 1982 r. pierwszych Ogólnopolskich Dożynek Jasnogórskich, które rozpoczęły 40-letnią tradycję spotkań rolników na Jasnej Górze" - czytamy w uzasadnieniu do nagrody. "W ślad za tym powstało specjalistyczne duszpasterstwo rolników, formujące rzesze światłych ludzi wsi i małych miejscowości" - dodano.
Zaznaczono, że "Janusz Byliński nagrodzony został za inspirację, projekt i organizację pierwszych i następnych dożynek w ostatnim dziesięcioleciu panowania komunizmu w Polsce". Kapituła zwróciła uwagę, że duszpasterstwo rolników pomogło "przetrwać zdelegalizowanemu w stanie wojennym Związkowi +Solidarności+ rolników".
"Na szczególne uznanie zasługuje zorganizowanie, wspólnie z rolnikami z mazowieckiego Zakroczymia, pierwszej Duszpasterskiej Wspólnoty Rolników. W stanie wojennym wspólnota stała się ośrodkiem niezależnej kultury, kształcenia i pomocy dla represjonowanych rolników, członków +Solidarności+" - wskazano w komunikacie.
Zwrócono uwagę, że "w wolnej Polsce Janusz Byliński aktywnie włączył się w pracę na rzecz zmian na polskiej wsi". "Sprawował ważne funkcje państwowe, m.in. jako minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej oraz organizator i prezes Warszawskiego Rolno-Spożywczego Rynku Hurtowego i strefy przemysłowej na Mazowszu" - czytamy w komunikacie.
Laureat "nigdy nie zerwał swych związków z +Solidarnością+ rolników Indywidualnych i Duszpasterstwem Rolników". "Inspiracją jego licznych działań prospołecznych na rzecz szerokich kręgów środowisk wiejskich było społeczne nauczanie Kościoła" - zwróciła uwagę kapitała nagrody.
Odbierając nagrodę Janusz Byliński powiedział, że przyjmuje ją jako "przedstawiciel środowiska zielonej Solidarności rolniczej (NSZZ RI "Solidarność - PAP) i duszpasterskich wspólnot rolników". Zwrócił uwagę, że "duszpasterstwo rolników tworzyli ludzie z całej Polski". Zaangażowanych kapłanów nazwał bohaterami, bo "nie uginali się pod presją Służby Bezpieczeństwa". Przypomniał, że "wszyscy, którzy podejmowali trud tworzenia grup, wspólnot duszpasterskich i przyjmowali je na swoich plebaniach i w salach katechetycznych byli w dużej części represjonowani".
Byliński zwrócił uwagę, że Polacy po upadku komunizmu nie mieli wzorców, z których mogli czerpać. "Trudno było podejmować dobre decyzje, ponieważ nikt nie przechodził wcześniej zmian od komunizmu do demokracji" - wspominał.
Zastrzegł, że podejmując różne inicjatywy zawsze działał wraz z innymi osobami.
Zaapelował także do swojego środowiska o udostępnienie dokumentów z okresu komunistycznego. "Wielu naszych kolegów, zatrzymuje dokumenty w swoich domach. To jest błąd, bo pracownicy IPN i historycy pracują większości na dokumentach Służby Bezpieczeństwa, a nie tych, które my z życia znamy" - powiedział laureat.
W liście odczytanym w czasie gali premier Mateusz Morawiecki zaznaczył, że "swoimi dokonaniami Janusz Byliński zapisał piękną kartę w mrocznym czasie komunistycznego zniewolenia". Zwrócił uwagę, że laureat do dziś pozostaje "aktywnym reprezentantem swojego środowiska, jako społecznik i propagator ludowych tradycji, promotor marki polskiej żywności oraz skuteczny menadżer".
Zastrzegł, że "silna, solidarna wieś była nie tylko przedmiotem życiowego zainteresowania" Bylińskiego, ale "także powodem dumy wynikającym z dostrzegania w niej - ostoi polskości, skarbnicy wartości dla nas fundamentalnych - szacunku dla ziemi ojców, ciężkiej rolniczej pracy i wielowiekowej tradycji polskiej wolności i suwerenności".
Jak zaznaczył premier, "wspieranie małych ojczyzn i przechowywanych w nich wartości, to niezwykle potrzebna misja, którą dziś należy szczególnie cenić".
Wicepremier, minister rolnictwa i rozwoju wsi Henryk Kowalczyk powiedział, że "rolnikami są nie tylko osoby, które produkują żywność dbając o bezpieczeństwo żywnościowe kraju, ale także ci, którzy dbają o wiarę i tradycję na wsi, a to - jak ocenił - czasami jest ważniejsze niż sam chleb, który spożywamy".
Zaznaczył, że "pozytywistyczna praca Janusza Bylińskiego połączona z niezłomnością w sprawach zasadniczych sprawia, że jak mało kto na tą nagrodę zasługuje".
Delegat KEP ds. Duszpasterstwa Rolników bp Leszek Leszkiewicz zwrócił uwagę, że bez jedności niczego w Polsce nie uda się zrobić. "Jeśli będziemy zwracali uwagę na samych siebie, to daleko nie zajdziemy" - ostrzegł duchowny. Wskazał, że konieczna jest dziś także "wierności temu, co przejęliśmy od naszych przodków, temu, co usłyszeliśmy w Kościele, ideałom, które kształtowały nasze dzieje".
Hierarcha zachęcił do odważnego podejmowania problemów z myślą o dobru ojczyzny. "Tu jest bardzo wiele do zrobienia" - ocenił.
Dotychczas laureatami nagrody były osoby i instytucje szczególnie zasłużone dla spraw rolnictwa, kultury i rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego wsi i małych ojczyzn: prof. Andrzej Stelmachowski, prof. Maria Radomska, prymas Polski kard. Józef Glemp, ks. prał. Bogusław Bijak, bp Alojzy Orszulik, dr Maria Stolzman, dr Barbara Fedyszak-Radziejowska, Roman Kluska, Josef Rottenaicher (Niemcy), abp Józef Michalik, prof. Alojzy Szymański, o. dr Stanisław Jaromi, ks. Kazimierz Kaczor, prof. Jacek Hilszczański, Zespół pieśni i tańca "Mazowsze", abp Henryk Hoser i Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych "Solidarność" oraz ks. Czesław Sadłowski, długoletni proboszcz parafii w Zbroszy Dużej.
Fundacja "Solidarna Wieś" przyznaje także stypendia młodym ludziom z terenów wiejskich i małomiasteczkowych. W roku 2021/2022 otrzymali je Krystian Janiuk (III klasa L.O.) i Błażej Morzycki (I klasa L.O.). (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ mhr/