Kolegium IPN przyjęło we wtorek sprawozdanie z działalności Instytutu Pamięci Narodowej za 2018 r. W dokumencie podkreślono m.in. upamiętnienie 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości oraz falę krytyki, która spadła na Instytut po wprowadzeniu noweli ustawy o IPN.
Informację o przyjęciu sprawozdania z działalności Instytutu za 2018 r. podał PAP przewodniczący Kolegium IPN prof. Wojciech Polak. "Wniosek był procedowany bardzo starannie, zadaliśmy prezesowi bardzo wiele pytań, były dyskusje. Wynikało to z przyjętej przez nas zasady staranności w procedowaniu" - zapewnił PAP prof. Polak. Dodał też, że na posiedzeniu nikt z członków Kolegium IPN nie zgłosił wniosku o odrzucenie sprawozdania.
Poza sprawozdaniem prezesa IPN Jarosława Szarka z działalności IPN, Kolegium IPN - w tym historycy m.in. prof. dr hab. Piotr Franaszek, prof. dr hab. Tadeusz Wolsza, dr hab. Sławomir Cenckiewicz oraz publicyści i działacze opozycji antykomunistycznej m.in. Krzysztof Wyszkowski i Bronisław Wildstein - zajmowali się przygotowaniami Instytutu do przyszłorocznego 100-lecia Bitwy Warszawskiej, która zdecydowała o zwycięstwie Polski w wojnie polsko-bolszewickiej.
Liczące ponad 650 stron sprawozdanie z działalności Instytutu za 2018 r. zawiera informacje dotyczące działalności krajowej IPN i jego współpracy międzynarodowej, także działalności archiwalnej, naukowej i edukacyjnej, lustracji, poszukiwań i identyfikacji ofiar totalitaryzmów, a także działalności Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (pionu śledczego IPN) oraz informacje o wykonaniu budżetu Instytutu.
"Rok 2018 był dla Instytutu Pamięci Narodowej szczególny z kilku względów. Setna rocznica odzyskania niepodległości - mimo iż ten okres znalazł się w zakresie badań IPN dopiero od nowelizacji ustawy z czerwca 2016 r. rozszerzającej je o lata 1917-1939 - stała się dla Instytutu głównym polem aktywności w minionym roku, czego rezultatem było ponad tysiąc przedsięwzięć zorganizowanych w kraju i za granicą, a jeżeli dodamy do tego uczestnictwo w inicjatywach zewnętrznych, to liczba ta będzie co najmniej dwukrotnie większa" - czytamy w sprawozdaniu.
Kolejną wyróżniającą się kwestią - głosi dokument - była nowelizacja ustawy o IPN wprowadzona w styczniu 2018 r., z której polski rząd wycofał się kilka miesięcy później. Chodzi o nowelizację, która groziła karami grzywny lub trzema latami więzienia za przypisywanie polskiemu narodowi lub państwu odpowiedzialności m.in. za zbrodnie III Rzeszy Niemieckiej. "W jej wyniku Instytut - powszechnie uważany za inicjatora, a nie jedynie wykonawcę jej zapisów - znalazł się w ogniu krytyki, szczególnie poza granicami kraju, czego efektem był międzynarodowy bojkot ze strony części środowisk naukowych" - podał IPN.
"IPN nie tylko przetrwał ten czas, ale wzmocnił nacisk na konieczność systematycznego badania zagadnień okupacji niemieckiej z lat 1939-1945 i zatrudnił dodatkowych historyków, którzy zajmują się tym tematem" - czytamy w sprawozdaniu.
Nieprzyjęcie sprawozdania przez Kolegium IPN – zgodnie z art. 13 ustawy o IPN – mogło spowodować, że Sejm odwoła prezesa Instytutu. Kadencja prezesa IPN jest pięcioletnia. Obecny prezes Jarosław Szarek został wybrany przez Sejm w lipcu 2016 r.
Nieprzyjęcie sprawozdania przez Kolegium IPN - zgodnie z art. 13 ustawy o IPN - mogło spowodować, że Sejm odwoła prezesa Instytutu. Kadencja prezesa IPN jest pięcioletnia. Obecny prezes Jarosław Szarek został wybrany przez Sejm w lipcu 2016 r.
Kolegium IPN jest organem opiniodawczo-doradczym prezesa Instytutu. Ponadto ogłasza i przeprowadza konkurs na stanowisko prezesa Instytutu, a następnie wnioskuje o powołanie wybranej osoby przez parlament.
Kolegium przyjmuje - bezwzględną większością głosów - roczne sprawozdania prezesa z działalności IPN, wyraża opinię o kandydatach na stanowiska kierownicze w IPN, opiniuje i rekomenduje kierunki działalności i programy badawcze IPN, zatwierdza zasady ewidencjonowania, przechowywania, opracowywania, zabezpieczania, udostępniania i publikowania dokumentów. Zajmuje również stanowisko w sprawach ważnych dla Instytutu Pamięci Narodowej.
Norbert Nowotnik (PAP)
nno/ pat/