Kopię posągu Światowida ze Zbrucza odsłonięto w poniedziałek w Muzeum-Pracowni Literackiej Arkadego Fiedlera w podpoznańskim Puszczykowie. Oryginalna figura – wydobyta w 1848 r. z koryta rzeki Zbrucz, na terenie dzisiejszej Ukrainy – znajduje się w muzeum w Krakowie.
Miniatura piramidy Cheopsa, pełnowymiarowa kopia Santa Marii - statku Krzysztofa Kolumba - czy replika jednej z rzeźb z Wyspy Wielkanocnej są wśród figur i modeli tworzących Ogród Kultur i Tolerancji przy muzeum w Puszczykowie. W poniedziałek, w pobliżu Sfinksa i piramidy, odsłonięto kopię posągu Światowida ze Zbrucza.
Syn znanego podróżnika i pisarza, także pisarz i podróżnik, Arkady Radosław Fiedler przyznał w czasie poniedziałkowej uroczystości, że kopia Światowida prezentowana w Puszczykowie może być o kilka centymetrów wyższa od średniowiecznego oryginału przechowywanego obecnie w Muzeum Archeologicznym w Krakowie. "Zawsze fascynowała mnie ta postać z czterema twarzami patrząca w różne strony świata, no i stąd ten pomysł błąkał mi się w głowie od wielu lat" - powiedział.
"Jest to kolejna w naszym ogrodzie kultur i tolerancji rzeźba, która jakoś wpisuje się w tą naszą tolerancję" - zaznaczył. Dodał, że w przyszłym roku puszczykowskie muzeum będzie obchodzić 50-lecie istnienia, a odsłonięcie kopii Światowida można traktować jako wstęp do większych, przyszłorocznych uroczystości rocznicowych.
Kopię posągu wykonał rzeźbiarz Marian Witczak, który w rozmowie z PAP przyznał, że replikę tworzył na bazie kilku zdjęć przekazanych mu przez krakowskie muzeum. "To nie była taka +bułka z masłem+" - podkreślił artysta.
Jak opisał, figura została wykonana z żywic i betonu, a dla wzmocnienia jest wypełniona keramzytem. Prace nad repliką trwały łącznie 19 miesięcy.
Od kilkunastu lat w puszczykowskim muzeum można wejść na pokład kopii statku Santa Maria Krzysztofa Kolumba. W 2008 r. symbolicznego wodowania dokonał potomek w linii prostej i imiennik słynnego odkrywcy. W Puszczykowie podziwiać można również m.in. odtworzony w skali 1:9 wizerunek Buddy z Bamianu w Afganistanie (oryginał zniszczyli talibowie), naturalnej wielkości kopię posągu z Wyspy Wielkanocnej i replikę brytyjskiego samolotu Hawker Hurricane, którym walczyli polscy lotnicy w czasie II wojny światowej.
Posąg Światowida został znaleziony w korycie rzeki Zbrucz w majątku Liczkowce koło Husiatyna na Podolu. Jest to czworoboczny słup, którego boki stanowią podłoże do przedstawień figuralnych. Zwieńczeniem posągu jest "kapelusz" nakrywający cztery ludzkie głowy. Posąg ze Zbrucza datowany bywa najczęściej na X w. lub na przełom IX i X w.
Nazwę posągowi nadał Joachim Lelewel. Wygląd figury skojarzył mu się z czczonym przez Słowian połabskich Świętowitem, bogiem o czterech twarzach. Różnica w nazwie miała wynikać z błędnego tłumaczenia łacińskiego zapisu imienia bóstwa.
Muzeum-Pracownia Literacka Arkadego Fiedlera w Puszczykowie koło Poznania istnieje od 1974 r.
Arkady Fiedler (1894-1985) to jeden z najbardziej znanych polskich podróżników i pisarzy. W swoim 90-letnim życiu odbył 30 wypraw i podróży. W dorobku ma 32 książki wydane w 23 językach, o przeszło 10-milionowym nakładzie. Wśród nich są m.in. "Ryby śpiewają w Ukajali", "Orinoko" czy "Kanada pachnąca żywicą".
Po śmierci pisarza i podróżnika 7 marca 1985 r. prowadzeniem muzeum zajęły się rodziny jego obu synów.(PAP)
autorzy: Rafał Pogrzebny, Szymon Kiepel
rpo/szk/ aszw/