Prezydent Litwy Gitanas Nauseda złożył gratulacje prezydentowi RP Andrzejowi Dudzie oraz Polakom z okazji 500. rocznicy urodzin ostatniego Jagiellona, króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego Zygmunta II Augusta.
Nauseda zwrócił w swym liście gratulacyjnym uwagę, że "Zygmunt August był wybitną osobistością, głęboko zakorzenioną w pamięci historycznej Litwinów i Polaków, łączącą historię i dziedzictwo kulturowe obojga narodów". Był władcą, który rządził w okresie, gdy "ten region Europy i cała zachodnia cywilizacja odczuwała zagrożenie ze strony wschodniego sąsiada".
"Sąsiedztwo oparte na mądrości, dalekowzroczności regionalnej i tożsamości europejskiej doprowadziło wówczas nasze narody do ściślejszej unii politycznej, która nie tylko zapewniła niezależność, ale także przyczyniła się do zachowania podstawowych wartości europejskich" - czytamy w przesłaniu gratulacyjnym prezydenta Litwy.
Nauseda podkreśla, że w czasach, gdy Zygmunt August "rezydował w stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego (w Wilnie), miasto stało się ogniskiem kultury renesansu, politycznym i dyplomatycznym centrum całego regionu, w którym kształtowała się ówczesna polityka europejska”.
Nauseda w liście gratulacyjny do Dudy życzył prezydentowi Polski i wszystkim Polakom wszelkich sukcesów, pomyślności i jedności; zaprosił też prezydenta Dudę wraz z małżonką do odwiedzenia Wilna, zwiedzenia Pałacu Władców, "ukochanego i cenionego przez ostatniego władcę obu krajów z dynastii Jagiellonów".
W sobotę, 1 sierpnia przypada 500. rocznica urodzin króla Zygmunta II Augusta. Był on jedynym męskim potomkiem Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Z jego inicjatywy Korona Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo Litewskie połączyły się na mocy Unii Lubelskiej w jedno państwo - Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
Z okazji 500. rocznicy urodzin króla w Wilnie otwarto wystawę, autorem której jest współczesny litewski artysta Żygimantas Augustinas. Dużą wystawę historyczną poświęconą Jagiellonowi przygotowywało też wileńskie Muzeum Pałacu Wielkich Książąt Litewskich, tzw. Pałac Władców. ale prace nie zostały sfinalizowane w związku z epidemią koronawirusa.
Przed miesiącem natomiast w Pałacu Wielkich Książąt Litewskich odsłonięto popiersie króla. Wykonana z brązu na Ukrainie rzeźba powstała z inicjatywy litewskich mecenasów kultury. Podczas uroczystości odsłonięcia rzeźby przewodniczący litewskiego Sejmu Viktoras Pranckietis wskazał, że "do litewskiej historii powracają ważne wydarzenia, rocznice decydujące, jeśli chodzi o naszą walkę o wolne państwo". "To okres odrodzenia prawdy" - powiedział szef parlamentu.
W sobotę z okazji 500-lecia urodzin króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Zygmunta Augusta Poczta Polska i Litewska wprowadziły do obiegu wspólny znaczek, który przedstawia fragment obrazu Jana Matejki z 1867 roku "Zygmunt i Barbara" ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ mars/