Maksymilian Maria Kolbe. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja
„Świadectwo” to tytuł sesji edukacyjnej poświęconej franciszkaninowi, św. o. Maksymilianowi Kolbe, który 80 lat temu został osadzony i zamordowany w niemieckim obozie Auschwitz. Wydarzenie odbędzie się 28 maja online – podało we wtorek Muzeum Auschwitz.
Wykłady przybliżą postać, drogę życiową i obozowe losy świętego męczennika. Historycy opowiedzą także o zachowanych w zbiorach Muzeum Auschwitz przedmiotach związanych z życiem religijnym więźniów. Wykłady wygłoszą naukowcy oraz duchowni. Głos zabierze m.in. Joanna Woźniak, krewna o. Maksymiliana, z którą rozmawiał będzie o. Jan Maria Szewek.
Zgłoszenia do udziału można nadsyłać do 25 maja. Formularz dostępny jest na stronie internetowej Muzeum Auschwitz. Po tym terminie zainteresowani otrzymają e-mail z linkiem do udziału w spotkaniu. Udział w sesji jest bezpłatny. Całość będzie tłumaczona symultanicznie na język angielski.
Organizatorami sesji są Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w Miejscu Pamięci Auschwitz oraz Centrum św. Maksymiliana w podoświęcimskich Harmężach.
Rajmund Kolbe urodził się 8 stycznia 1894 r. w Zduńskiej Woli. W 1910 r. wstąpił do zakonu franciszkanów we Lwowie, gdzie otrzymał imię Maksymilian. W 1912 r. rozpoczął studia w Rzymie z zakresu filozofii i teologii, uzyskując doktoraty z tych nauk, a także przyjął święcenia kapłańskie. Do Polski powrócił w 1919 r. W 1927 r. założył pod Warszawą klasztor w Niepokalanowie i wydawnictwo. Był też misjonarzem w Japonii.
17 lutego 1941 r. został aresztowany przez Niemców w klasztorze w Niepokalanowie, gdzie pełnił funkcję gwardiana. Po kilkumiesięcznym śledztwie w warszawskim więzieniu Pawiak 29 maja 1941 r. przywieziony został do KL Auschwitz. Gdy w końcu lipca w odwecie za ucieczkę więźnia kierownik obozu skazał 10 więźniów z tego samego bloku na śmierć głodową, jeden z nich, Franciszek Gajowniczek, prosił o darowanie życia ze względu na żonę i dzieci. Słysząc te słowa, o. Kolbe wystąpił z szeregu i zwrócił się do esesmanów z propozycją zamiany za rozpaczającego więźnia. Przeprowadzający wybiórkę Karl Fritzsch zgodził się.
Skazani zostali umieszczeni w podziemiach bloku 11. Po dwóch tygodniach zarządzono opróżnienie celi. Większość więźniów już nie żyła, niektórzy jeszcze dawali oznaki życia, wśród nich o. Maksymilian. Esesmani zabili ich zastrzykami fenolu.
O. Kolbe został beatyfikowany przez papieża Pawła VI w 1971 r., jego kanonizacji dokonał św. Jan Paweł II 10 października 1982 r. W 1999 r. został ogłoszony przez papieża patronem honorowych dawców krwi. Patronuje on także diecezji bielsko-żywieckiej.
Franciszek Gajowniczek przeżył wojnę. Zmarł w 1995 r. w Brzegu na Opolszczyźnie w wieku 94 lat. Pochowany został na cmentarzu przyklasztornym franciszkanów w Niepokalanowie.
Egzekucje przez zagłodzenie budziły grozę wśród więźniów. Po ucieczce więźnia z bloku, w którym był więziony, komendant lub kierownik obozu wybierał podczas apelu dziesięciu lub więcej więźniów. Byli zamykani w jednej z cel w podziemiach bloku 11. Nie otrzymywali pożywienia ani wody. Po kilku, kilkunastu dniach umierali w straszliwych męczarniach. Na podstawie rejestru więźniów bloku nr 11 historycy ustalili kilka dat "wybiórek".
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ dki/
