Od 2020 r. Muzeum Regionalne w Sandomierzu będzie współprowadzone przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Placówką dotąd zarządzały samorząd miasta, powiatu i województwa.
Umowę w tej sprawie podpisali w środę w sandomierskim zamku - siedzibie muzeum – wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński oraz przedstawiciele trzech samorządów, które do tej pory prowadziły placówkę: burmistrz Sandomierza Marcin Marzec, starosta sandomierski Marcin Piwnik i marszałek województwa świętokrzyskiego, Andrzej Bętkowski.
Gliński przypomniał, że podczas jednej z wcześniejszych wizyt w Sandomierzu zadeklarował, że będzie rozważał wsparcie dla tutejszego muzeum. "A najlepszym rozwiązaniem sytuacji instytucji kultury, które w Polsce niestety bardzo często są niedoinwestowane - bo samorządy same nie dają rady ze względu na wiele innych potrzeb - jest wsparcie tych instytucji z budżetu centralnego, który też nie jest +z gumy+, ale na kulturę w ostatnim czasie udało sam się trochę więcej pieniędzy wygospodarować" – wskazał.
"Staramy się je dzielić w sposób sprawiedliwy, uwzględniając potrzeby regionów, lokalne oraz charakter i wagę poszczególnych instytucji kultury i instytucji muzealnych" - podkreślił Gliński.
Jak mówił wicepremier, Najwyższa Izba Kontroli od dłuższego czasu zadaje MKiDN pytania, dotyczące sensu wspierania przez resort instytucji regionalnych i lokalnych. "Zadaję pytanie do osób z tej instytucji – proszę tego nie traktować w kontekście politycznym ostatnich tygodni, tylko w kontekście prowadzenia polityki państwa – czy minister kultury ma to robić dalej, czyli starać się aby środki publiczne, także centralne wspierały instytucje kultury o znaczeniu regionalnym, lokalnym, także ponadregionalnym? Czy ma przestać to robić? Nie rozumiem, że tego typu działania są kwestionowane" – wskazał Gliński.
Zaznaczył, że kryteria wspierania takich instytucji, to przede wszystkim ich jakość i znaczenie. "Ja nie będę się powstrzymywał w dalszym rozwoju tego typu polityki, bo widzę tego korzyści" – podkreślił Gliński.
Minister przypomniał, że wciągu ostatnich czterech lat dla 13 nowych instytucji kultury MKiDN stało się organem współprowadzącym.
Gliński ocenił, że Sandomierz jest "perłą" polskiego dziedzictwa kulturowego, o szerszym znaczeniu niż lokalne, a tutejsze muzeum "zasłużyło" na wsparcie resortu kultury. "To jest muzeum o bardzo wysokiej jakości pracy i o olbrzymim potencjale oddziaływania także ponadregionalnego, chociażby przez to, że Sandomierz jest miastem wybitnie turystycznym" – dodał minister.
Jak pokreślił, współprowadzenie muzeum przez MKiDN - poza zwiększeniem dotacji dla placówki przez poszczególnych partnerów - oznacza także możliwość otrzymywania dotacji celowych z resortu poza konkursami oraz możliwość wsparcia inwestycyjnego ze środków budżetowych.
W przyszłym roku MKiDN przekaże na działanie sandomierskiego muzeum 600 tys. zł dotacji, samorząd Sandomierza - 700 tys. zł, a po 350 tys. zł przekażą powiat i samorząd wojewódzki.
Dyrektor sandomierskiego muzeum dr Dominik Kacper Płaza powiedział dziennikarzom, że do tej pory muzeum dysponowało łączną kwotą ok. 1,2-1,3 mln zł dotacji rocznie. Jak ocenił współprowadzenie instytucji przez resort kultury oznacza m. in. szanse na szkolenia dla pracowników i realizowanie nowych projektów.
"Pomysłów jest dużo, zgłaszaliśmy w rozmowach działania, które zdecydowanie przekraczają zasięg okręgowy czy regionalny. Wynika to m. in. z lokalizacji w mieście, które od wczesnego średniowiecza było jednym z najistotniejszych miast europejskich" – podkreślił Płaza.
Placówka chce m. in. aplikować o środki wyszehradzkie, rozwijać swoje działy - archeologiczny, literatury, historyczny. Muzeum w przyszłym roku chce zrealizować przedsięwzięcia związane z 450 rocznicą podpisania tzw. zgody sandomierskiej – porozumienia pomiędzy innowiercami.
Sandomierskie Muzeum Okręgowe zostało utworzone w 1921 r. przy Polskim Towarzystwie Krajoznawczym w Sandomierzu - wówczas jako Muzeum Ziemi Sandomierskiej działające w siedzibie towarzystwa przy dzisiejszej ul. Żeromskiego. Pierwsze zbiory - zabytki archeologiczne, numizmaty, okazy mineralogiczne, entomologiczne i zabytki kultury materialnej związane z Ziemią Sandomierską - pochodziły ze zbiorów prywatnych założycieli i sympatyków muzeum.
W czasie II wojny światowej większość cennych zbiorów uległa zniszczeniu. Po wojnie kilkukrotnie zmieniała się nazwa i siedziba muzeum. Obecna - Muzeum Okręgowe w Sandomierzu - funkcjonuje od 1986 r. Od tego czasu siedzibą placówki jest zabytkowy zamek, którego ufundowanie przypisuje się Kazimierzowi Wielkiemu.
Placówka ma w swoich zasobach zabytki z epoki kamienia, brązu, żelaza, średniowiecza, przedmioty kultury materialnej, duchowej i społecznej mieszkańców - archiwalia dokumentujące historię Sandomierza i Ziemi Sandomierskiej – a także archiwalia po pisarzach, artystach i działaczach kultury związanych z Sandomierszczyzną. W zbiorach instytucji znajdują się także kolekcje malarstwa grafiki i rysunku od XVIII w., do czasów współczesnych.
W muzeum można oglądać wystawy stałe i czasowe o różnorodnej tematyce. W sali rycerskiej na I piętrze zamku odbywają się konferencje naukowe, pełni ona także funkcję sali koncertowej, teatralnej oraz miejsca imprez o charakterze okolicznościowym i społecznym. (PAP)
autor: Katarzyna Bańcer
ban/pat/
