Muzeum Śląskie w Katowicach. Fot. PAP/J. Bortkiewicz
Projekt Muzeum Śląskiego w Katowicach, zakładający adaptację pokopalnianych budynków kuźni i warsztatu mechanicznego na funkcje ekspozycyjną i edukacyjną, dostał dotację z Programu FEnIKS - wynika z informacji Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM).
Jak podały służby prasowe GZM w swoich mediach społecznościowych, projekt placówki o wartości 49,4 mln zł otrzymał 32,2 mln zł dofinansowania w pierwszym naborze Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-27. Wkład własny do projektu pochodzić będzie ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami Muzeum, zaadaptowane budynki będą miały głównie funkcję wystawienniczą - z przeznaczeniem na wystawę stałą prezentującą historię przemysłu na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. W budynkach ma być też przestrzeń warsztatowo-edukacyjna i profesjonalna pracownia konserwacji metalu z zapleczem techniczno-magazynowym.
Muzeum Śląskie od 2015 r. działa w nowej siedzibie, w tzw. Kwartale Kultury na terenie dawnej kopalni Katowice. Jego główne powierzchnie wystawiennicze mieszczą się pod ziemią. Placówka wykorzystuje też stopniowo rewitalizowane historyczne zabudowania kopalni, m.in. wiosną 2017 r. otwarto kopalnianą stolarnię, a jesienią 2017 r. - budynek łaźni głównej.
Łącznie w dwóch etapach inwestycji wybudowano nowy, główny gmach muzealny, wyremontowano i zaadaptowano do nowych funkcji sześć zabytkowych obiektów pokopalnianych i zagospodarowano ok. 4,5 ha terenu. Wartość dotychczasowych inwestycji związanych z terenem byłej kopalni Katowice, prowadzonych w latach 2007-17, wyniosła ponad 300 mln zł brutto.
Dotąd niezrewitalizowane pozostają m.in. otoczenie dawnej kopalnianej kuźni, warsztatu, kompleksu Bartosz (nadszybia, maszynowni i siłowni) oraz wieży ciśnień w północnej części pokopalnianego terenu.
Władze Muzeum Śląskiego rozpoczęły przygotowanie projektu zagospodarowania dotychczas niezrewitalizowanych pokopalnianych obiektów w 2019 r. Powstały m.in. dwa projekty pod kątem Funduszy Norweskich i Mechanizmu Funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W marcu 2021 r. radni woj. śląskiego wykreślili oba te przedsięwzięcia z wieloletniej prognozy finansowej regionu - „w związku z nieotrzymaniem dofinansowania”.
Muzeum Śląskie prowadzi w ramach Funduszy Norweskich i MF EOG projekt przebudowy i adaptacji zabytkowego budynku dawnej łaźni Gwarek z 1903 r. na magazyn studyjny oraz przylegającego do niej warsztatu wiertaczy. W łaźni będzie można oglądać ponad 30 wielkogabarytowych eksponatów, dokumentujących przemysłową historię regionu. Warte 34 mln zł prace ruszyły w październiku 2022 r.
W styczniu ub. roku Muzeum Śląskie sygnalizowało wstępne konsultacje rynkowe wybranych zagadnień planowanej inwestycji pn. „Adaptacja zabytkowych budynków pokopalnianych na potrzeby Muzeum Śląskiego w Katowicach” w formule partnerstwa publiczno–prywatnego.
Jak podawano w ogłoszonym z końcem 2022 r. memorandum informacyjnym, przedsięwzięcie miałoby obejmować w zakresie podstawowym kompleksową modernizację wraz z adaptacją na nowe funkcje: dawnej elektrowni, maszynowni i nadszybia szybu Bartosz oraz dawnej wieży ciśnień z przyległym warsztatem rymarza (z wyburzeniem niezabytkowego budynku stacji ratownictwa górniczego i zagospodarowaniem terenu).
W zakresie opcjonalnym umieszczono: adaptację budynku stacji ratownictwa na funkcje komercyjne - np. hotel, kompleksowy remont i przebudowę dawnej siedziby Muzeum przy al. Korfantego 3 na funkcje komercyjne, najem restauracji w zaadaptowanym budynku dawnej maszynowni szybu Warszawa i stworzenie instalacji wykorzystującej wody kopalniane do ogrzewania i chłodzenia obiektów.
Obecnie Muzeum na swojej platformie zamówień publicznych prowadzi przetarg na prace konserwatorsko-restauratorskie zabytkowej wieży wyciągowej szybu Warszawa. Przez kilka sezonów działał tam punkt widokowy, zamknięty ze względu na pogarszający się stan wieży.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ pat/
