Pod hasłem "Pokój! Pokój dalekim i bliskim" Warszawie w dniach 16-21 stycznia odbędą się centralne obchody Dnia Judaizmu w Kościele katolickim. Towarzyszyć im będą modlitwy, sesje naukowe, wystawy, warsztaty edukacyjne dla nauczycieli oraz pokaz filmu.
W tym roku ich organizatorem jest Archidiecezja Warszawska, która już po raz trzeci będzie gospodarzem obchodów Dnia Judaizmu w Kościele katolickim.
Głównym nabożeństwem będzie Liturgia Słowa, sprawowana w środę 17 stycznia w warszawskiej archikatedrze pod przewodnictwem kard. Nycza. Tego dnia chrześcijanie i żydzi będą też modlić się wspólnie przy zbiorowej mogile Żydów z getta warszawskiego.
Metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz powiedział, że w ciągu minionych dwudziestu lat obchodów Dnia Judaizmu poprawiła się świadomość katolików na temat judaizmu, dużo więcej osób posiada wiedzę w tym zakresie, więcej wiemy o sobie nawzajem. "I o to przede wszystkim chodziło" - podkreślił kard. Nycz. Jak dodał, "musimy się nawzajem poznawać, żeby likwidować wszelkie uprzedzenia".
Metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz na poniedziałkowej konferencji prasowej powiedział, że w ciągu minionych dwudziestu lat obchodów Dnia Judaizmu poprawiła się świadomość katolików na temat judaizmu, dużo więcej osób posiada wiedzę w tym zakresie, więcej wiemy o sobie nawzajem. "I o to przede wszystkim chodziło" - podkreślił kard. Nycz. Jak dodał, "musimy się nawzajem poznawać, żeby likwidować wszelkie uprzedzenia".
Hierarcha zwrócił też uwagę, by "nie oceniać relacji polsko-żydowskich na podstawie pewnych fragmentarycznych wydarzeń, które tu i ówdzie się zdarzają".
Przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem bp Rafał Markowski powiedział, że zamiarem najbliższego Dnia Judaizmu "jest odkrycie i przypomnienie wszystkim chrześcijanom, katolikom, że judaizm to religia, która przywiązuje ogromną wagę do pokoju; pokój jest jedną z największych wartości dla jego wyznawców".
Dodał, że Dzień Judaizmu ma charakter edukacyjny; jest okazją, by "zauważyć swoją inność, ale nie pozostać obcym".
Nawiązując do hasła tegorocznego Dnia Judaizmu zaznaczył, że "pokój jest wartością, która jest wyzwaniem zarówno dla wyznawców judaizmu, jak i chrześcijan". "W obliczu zagrożeń pokoju, jakie niesie współczesny świat podzielony konfliktami i wstrząsany zbrojnym terrorem, wyznawcy judaizmu i chrześcijanie powinni stać się świadkami prawdy, że tylko Bóg jest źródłem prawdziwego pokoju" - podkreślił bp Markowski.
Odnosząc się z kolei do miejsca centralnych obchodów Dnia Judaizmu bp Markowski powiedział: "Warszawa jest miejscem, w którym praktycznie temat dialogu można byłoby nieustannie podejmować. Warszawa to miasto szczególnie umęczone w czasie II wojny światowej przez okupanta, który całą swoją nienawiść skierował właściwie przeciwko narodowi polskiemu i żydowskiemu. Symbolem tej nienawiści pozostaje getto warszawskie. W związku z tym to wołanie o pokój w tym miejscu wydaje się być w pełni usprawiedliwione i jak najbardziej wskazane" - podkreślił hierarcha.
Dzień Judaizmu - jak podkreślił bp Markowski - jest owocem tego, co się dokonało na Soborze Watykańskim II. "Z inicjatywy samego Jana XXIII – papieża niezwykłego, a zarazem inicjatora soboru, temat relacji między Kościołem a judaizmem miał być potraktowany poważnie. To się rodziło trochę jeszcze w atmosferze II wojny światowej i całego jej dramatu, bo po raz pierwszy w historii podjęto się procesu eksterminacji całego narodu. W kontekście dramatu, który się dokonał, w kontekście całej, dość skomplikowanej historii między judaizmem a chrześcijaństwem zrodziła się potrzeba podjęcia dialogu i owocem tego jest m.in. Dzień Judaizmu w Kościele katolickim, praktykowany od 21 lat" - zaznaczył przewodniczący KEP ds. Dialogu z Judaizmem.
Naczelny rabin Polski Michael Schudrich zaznaczył, że Dzień Judaizmu jest dla Żydów bardzo ważny. "Kiedy ludzie wyznający inną religię chcą studiować i zrozumieć naszą wiarę, wtedy ja mam obowiązek być otwarty, pomocny, być partnerem dla takiej nauki. Dzisiaj Kościół katolicki chce poznać swoje korzenie. Od czasu Soboru Watykańskiego II i pontyfikatu papieża Jana Pawła II jasne jest, że katolik ma obowiązek studiować, rozumieć i szanować judaizm" – podkreślił.
Dodał, że Dzień Judaizmu nie jest w sensie ścisłym tylko wyrazem dialogu międzyreligijnego. "Jest on raczej skierowany do katolików – z nadzieją, że pozwoli to odkrywać wartości judaizmu, które jednocześnie są bardzo bliskie chrześcijaństwu. Zatem, bardziej jest to taki dzień edukacyjny niż dialogowy w sensie ścisłym" - podkreślił bp Markowski.
Naczelny rabin Polski Michael Schudrich zaznaczył, że Dzień Judaizmu jest dla Żydów bardzo ważny. "Kiedy ludzie wyznający inną religię chcą studiować i zrozumieć naszą wiarę, wtedy ja mam obowiązek być otwarty, pomocny, być partnerem dla takiej nauki. Dzisiaj Kościół katolicki chce poznać swoje korzenie. Od czasu Soboru Watykańskiego II i pontyfikatu papieża Jana Pawła II jasne jest, że katolik ma obowiązek studiować, rozumieć i szanować judaizm" – podkreślił Schudrich. Dodał, że Dzień Judaizmu w Kościele katolickim nauczył nas, Żydów, w jaki sposób powinno się być otwartym na innych. "To ważna nauka i doświadczenie" - zaznaczył naczelny rabin Polski.
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Dnia Judaizmu w Warszawie ks. Andrzej Tulej przypomniał, że dialog katolicko-żydowski ma swoje źródło w posoborowej Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich "Nostra aetate". Poinformował jednocześnie, że organizatorzy programu XXI Dnia Judaizmu uwzględnili trzy płaszczyzny: teologiczną, naukową i kulturalną.
Ks. Tulej podkreślił też, że podczas obchodów XXI Dnia Judaizmu bardzo mocny akcent zostanie położony na modlitwę. "Wierzymy, że rzeczy , do których nie jest zdolny człowiek, sprawia Bóg. Dlatego w modlitwie będziemy prosić Go o dar pokoju i wzrostu samoświadomości" - dodał.
Członek Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem prof. Jan Grosfeld powiedział, że "Dzień Judaizmu został ustanowiony po to, żeby naszą świadomość przeorać, byśmy mogli nie tyle pamiętać, nie tyle być poinformowanym o tym, że chrześcijaństwo wyrosło z judaizmu, ale byśmy to przyswoili na co dzień".
Jak poinformował ks. Tulej, wspólna modlitwa będzie także miała miejsce w synagodze im. Nożyków, 20 stycznia o godz. 18. W programie obchodów znalazły się m.in. warsztaty dla nauczycieli religii i historii organizowane przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, dzień otwarty w Synagodze oraz sympozjum w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN pt. „Pokój! Pokój dalekim i bliskim”.
Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce został ustanowiony przez Konferencję Episkopatu Polski w 1997 r. Jest on obchodzony w przeddzień rozpoczęcia Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan - 17 stycznia. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii. Po raz pierwszy Dzień Judaizmu obchodzono w 1998 r. pod hasłem "Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm". Co roku centralne obchody tego Dnia odbywają się w jednym z polskich miast. (PAP)
autor: Stanisław Karnacewicz
skz/ malk/