Wystawa stała na statku-muzeum „Sołdek” w Gdańsku. 07.10.2021. Fot. PAP/P. Wittman
Nowa wystawa stała otwarta zostanie w sobotę na statku-muzeum „Sołdek” w Gdańsku, cumującym na rzece Motława, przy nabrzeżu wyspy Ołowianka. Rudowęglowiec był pierwszym polskim statkiem dalekomorskim zbudowanym po II wojnie światowej.
Prezentacja nowej ekspozycji pn. "Sołdek i jego czasy" dla przedstawicieli mediów odbyła się w czwartek.
Pierwszy pokaz wystawy dla szerokiej publiczności, połączony z festynem rodzinnym, zaplanowano na sobotę 9 października.
Organizacja nowej wystawy stałej była możliwa dzięki trwającemu dwa miesiące remontowi "Sołdka" w Gdańskiej Stoczni "Remontowej". Gruntowna modernizacja jednostki odbyła się w ubiegłym roku. Był to pierwszy tak kompleksowy remont "Sołdka" od 35 lat, czyli od chwili, kiedy został po raz pierwszy udostępniony do zwiedzania jako statek-muzeum.
Podczas prac w stoczni doszło do wymiany fragmentów blach poszycia, konstrukcji oraz nitów. Łącznie wymieniono kilka ton elementów. Przeprowadzono także liczne prace konserwacyjno-malarskie nadwodnej części kadłuba, wykonano nową instalację elektryczną wewnątrz statku. Malowanie i odświeżenie przeszły też ładownie statku, pełniące na co dzień funkcję sal wystawowych.
"Na +Sołdku+ pokażemy ładownię nr 2, niedostępną do tej pory dla zwiedzających przestrzeń statku" – zapowiedział na konferencji prasowej dr Marcin Westphal, zastępca dyrektora Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku ds. merytorycznych.
Podkreślił, że twórcom nowej wystawy stałej przyświecał cel, aby jak najlepiej dla zwiedzających była widoczna wewnętrzna konstrukcja i elementy techniczne statku. Stąd też niektóre z nich, takie jak wręgi i części burt są podświetlone.
"Aranżując nową wystawę staraliśmy się pokazać nie tylko budowę i dzieje statku, ale też i kontekst historyczny, w jakim powstawał i pływał – stąd też taki tytuł ekspozycji. Chcieliśmy też pokazać ludzi, którzy budowali +Sołdka+ i przez lata na nim służyli" – wyjaśnił Westphal.
Na wystawie "Sołdek i jego czasy" wykorzystano m.in. nowoczesne środki multimedialne, ale znalazło się też miejsce np. na gabloty z węglem i rudą żelaza, które statek przez dekady transportował.
Dla osób, które mają kłopoty z chodzeniem, przygotowano interaktywne stanowisko wirtualnego zwiedzania "Sołdka", umieszczone w holu Spichlerzy na Ołowiance, niecałe 40 metrów od cumującego zabytkowego rudowęglowca.
Remont "Sołdka", który umożliwił powstanie nowej wystawy stałej, odbył się w ramach projektu pn. "2 statki - wspólne morze. Sołdek i Vityaz: dziedzictwo morskie Polski i Rosji". Porozumienie w tej sprawie zostało podpisane w Gdańsku w październiku 2019 r. Po stronie rosyjskiej w projekt zaangażowane są dwie instytucje z Kaliningradu: Muzeum Światowego Oceanu, które posiada statek-muzeum "Vityaz" oraz Bałtycki Federalny Uniwersytet im. Immanuela Kanta.
Projekt "2 statki - wspólne morze…" jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Rosja 2014-2020. Jego wartość to niespełna 2,1 mln euro. Narodowe Muzeum Morskie otrzymało dofinansowanie w wysokości ponad 702 tys. euro, a także wniosło wkład własny w kwocie ok. 78 tys. euro, w tym 298 tys. zł pochodziło z ministerstwa kultury, dziedzictwa narodowego i sportu.
Rudowęglowiec "Sołdek" był pierwszym oddanym do eksploatacji po II wojnie światowej polskim statkiem pełnomorskim. Jednostka została zaprojektowana przez zespół polskich konstruktorów pod kierunkiem Henryka Giełdzika i zbudowana w Stoczni Gdańskiej. Stępkę pod statek położono 3 kwietnia 1948 roku. Jednostkę zwodowano 6 listopada 1948 r.
Decyzją ówczesnych władz jednostce nadano nazwisko przodującego stoczniowca - trasera Stanisława Sołdka. Matką chrzestną została jego żona Helena. Uroczyste podniesienie bandery miało miejsce 25 października 1949 r. w Szczecinie. "Sołdek" pływał do 2 stycznia 1981 r. W ciągu nieco ponad 31 lat eksploatacji statek odbył 1479 podróży morskich, w czasie których przewiózł ponad 3,5 mln ton ładunku i zawinął do ponad 60 portów.
W 1985 r. eksploatowanego przez Polską Żeglugę Morską "Sołdka" przejęło Centralne Muzeum Morskie (dzisiejsze Narodowe Muzeum Morskie). Statek został zacumowany na Motławie, u nabrzeża wyspy Ołowianki, na której mieści się główna siedziba placówki.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ pat/
