Park Wielokulturowy „Stara Kopalnia”, który powstał w byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Julia” w Wałbrzychu, został w niedzielę uroczyście otwarty. W zrewitalizowanej przestrzeni postindustrialnej swoje siedziby będą miały wałbrzyskie instytucje kultury.
Władze Wałbrzycha podkreślają, że rewitalizacja kopalni to jeden z nielicznych w kraju - na tak dużą skalę - projektów zagospodarowania terenów postindustrialnych z przeznaczeniem na działalność kulturalną. Obiekty po starej kopalni to, jak podkreślił prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej, „do dziś unikalny w skali Europy i świat przykład śląskiej architektury industrialnej z przełomu XIX i XX w.”.
Inwestycja kosztowała ok. 100 mln zł, z czego ponad 46 mln zł pochodziło ze środków unijnych, które przekazało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. „Dla mnie osobiście jako historyka jest ogromną satysfakcją, że uratowany został zabytek przemysłowy. Polska dużo potrzebowała, żeby zrozumieć, że dziedzictwo przemysłowe jest tak samo cenne jak dwory i pałace. Pamięć o miejscach ludzkiej działalności ma niezwykłą wartość. Park Wielokulturowy +Stara Kopalnia+ to znakomity przykład, jak można uratować unikatowy zespół zabytków przemysłowych” - mówiła podczas uroczystości otwarcia szefowa resortu kultury prof. Małgorzata Omilanowska
„Dla mnie osobiście jako historyka jest ogromną satysfakcją, że uratowany został zabytek przemysłowy. Polska dużo potrzebowała, żeby zrozumieć, że dziedzictwo przemysłowe jest tak samo cenne jak dwory i pałace. Pamięć o miejscach ludzkiej działalności ma niezwykłą wartość. Park Wielokulturowy +Stara Kopalnia+ to znakomity przykład, jak można uratować unikatowy zespół zabytków przemysłowych” - mówiła minister kultury prof. Małgorzata Omilanowska.
W uroczystości wziął udział wicepremier, szef MON Tomasz Siemoniak, który pochodzi z Wałbrzycha. Jak podkreślił, rewitalizacja starej kopalni to hołd dla przeszłości Wałbrzycha. „To miasto zbudowało swoją tożsamość na węglu. Wałbrzyskie górnictwo organizowało życie całego miasta, ale początek lat 90. XX w. przyniósł pospieszną likwidację wałbrzyskich kopalń, katastrofę górniczego świata. +Stara Kopalnia+ przywraca dumę i wielowiekową tożsamość Wałbrzycha. Przenosi to miasto w XXI wiek, z jego dynamicznie rozwijającą się specjalną strefą ekonomiczną i ludźmi, którzy chcą tu mieszkać i pracować” - mówił Siemoniak.
Budowa Parku Wielokulturowego „Stara Kopalnia” rozpoczęła się w maju 2011 r. Realizacja projektu była możliwa m.in. dzięki środkom unijnym przekazanym na ten cel przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Prace rewitalizacyjne były podzielone na kilka etapów. Ostatni, który właśnie dobiegł końca, zakładał remont budynków „siłowni” i „sztygarówki” oraz budowę odcinka podziemnego chodnika i zagospodarowanie terenu.
Łącznie na ponad czterech hektarach znajduje się 16 budynków pokopalnianych. Wszystkie zostały wyremontowane i będą zaadoptowane na działalność kulturalną. Przemysłowy kompleks ma być nowoczesnym centrum kultury, gdzie odwiedzający będą wybierać między spektaklem tanecznym, wystawą sztuki współczesnej, warsztatem ceramicznym czy wędrówką w głąb historii Ziemi. Jedną z atrakcji jest podziemna trasa muzealna, gdzie będą pokazywane m.in. wielkogabarytowe urządzenia górnicze.
W zrewitalizowanej przestrzeni swoje siedziby będą miały wałbrzyskie instytucje kultury oraz organizacje pozarządowe. Większość odnowionych budynków wchodzi w skład Muzeum Przemysłu i Techniki. W „Starej Kopalni” będzie mieścił się też Wałbrzyski Ośrodek Kultury razem z zespołem Pieśni i Tańca Wałbrzych, Centrum Ceramiki Unikatowej, Muzeum Geologii Archeologii oraz budynek wystaw czasowych. Będzie tam również działać klub muzyczny oraz restauracja.
Kopalnia "Julia" powstała z połączenia 15 małych kopalń prowadzących od XVI wieku eksploatację węgla na terenie dzisiejszej dzielnicy Wałbrzycha Biały Kamień. Początkowo eksploatacja prowadzona była sposobem odkrywkowym. Ze względów ekonomicznych kopalnia zakończyła wydobycie na początku lat 90. XX w.(PAP)
pdo/ abr/