Wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński. Fot. PAP/T. Waszczuk
W tej chwili realizujemy ponad 200 najróżniejszych projektów związanych z polską pamięcią muzealną. Mamy wiele do nadrobienia; przede wszystkim w sferze świadomości narodowej, białych plam historii – powiedział w piątek wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński.
"W tej chwili realizujemy (...) ponad 200 najróżniejszych projektów związanych z polską pamięcią muzealną, czyli albo budujemy nowe muzea - tak, jak Muzeum Historii Polski - albo już zbudowaliśmy część tych muzeów, albo poprawiamy ich funkcjonowanie, zmieniamy, wchodzimy we współprowadzenie, żeby wesprzeć pewne instytucje dotychczas samorządowe" - wyjaśnił w TVP Info prof. Piotr Gliński.
"To jest dość szeroki front. Znowu uprzedzając różnych wątpiących, chcę powiedzieć, że Polska wciąż, nawet z tymi inwestycjami, które w tej chwili realizujemy, jest na szarym końcu Europy, jeśli chodzi o liczbę muzeów na tysiąc mieszkańców" - ocenił wicepremier.
Gliński podkreślił, że "mamy wiele do nadrobienia". "Przede wszystkim w sferze świadomości narodowej, tych białych plam historii. Nie było w Polsce, a w tej chwili one są tworzone, Muzeum Kresów, Muzeum Sybiru, które razem z samorządem politycznie nie naszym, we współpracy z samorządem Białegostoku, już jest prawie zbudowane. Będzie 17 września otwarte Muzeum Sybiru - pierwsze w Polsce takie muzeum" - mówił. "Jeśli chodzi o Muzeum Kresów (...) zakupiliśmy do tego Pałac Lubomirskich w Lublinie, ale także trzy inne, chociażby na Dolnym Śląsku w Brzegu - oddział Muzeum Piastów Śląskich - będzie poświęcony specjalnie (...) sprawom Kresów. Tam są przecież kresowiacy. I w kilku jeszcze innych miejscach" - wyjaśnił szef resortu kultury.
Zwrócił uwagę, że powstają "nowe muzeum Żołnierzy Wyklętych, muzeum Jana Pawła II i kardynała Prymasa Wyszyńskiego". "Bardzo polecam już otwarte Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, już ponad rok w zasadzie funkcjonuje, tylko pandemia to przytrzymała. Wspaniałe muzeum, które znajduje się w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, bardzo ciekawe plastycznie, jeśli chodzi o oprawę plastyczną, bo tam jest i Kalina, i Młodożeniec, i Gierowski" - podkreślił.
Wicepremier odniósł się także do kwestii muzeów jako źródła polskiej narracji historycznej. "Budujemy nowe Muzeum Piaśnickie. Zbrodnia piaśnicka przecież nieupamiętniona jest. Muzeum to będzie narracyjne, będzie edukacyjne, interaktywne" - zapowiedział. "Jak powiedziałem, z jednej strony to jest także część gospodarki, bo to są przemysły kreatywne i to nakręca przemysł gospodarczy" - wyjaśnił.
"Potrzebujemy takich instytucji jak powietrza, aby odpowiedzieć na pytania, kim jesteśmy, dlaczego tacy, a nie inni byli nasi przodkowie, jakie wybory przed nimi stawały, jak wygląda dobro i zło w przestrzeni historycznej. To są pytania podstawowe dla każdej tożsamości narodowej. Także indywidualnej" - podkreślił prof. Gliński.
Wskazał, że "pytania o sens życia warto zadać sobie" w takim miejscu, jak Muzeum Sobibór czy Park Pamięci Narodowej w Toruniu. "Cieszę się, że tych instytucji powstaje coraz więcej. Zresztą wspomnieliśmy o Muzeum im. Rodziny Ulmów. Z jednej strony mamy muzeum, już w tym roku pięciolecie. (...) Z drugiej strony powstaje film" - zaznaczył.
Gliński zwrócił uwagę, że "tych filmów też w tej chwili powstaje bardzo dużo, bo one są potrzebne dla naszej świadomości, dla naszej tożsamości". "Żebyśmy się nie rozpuścili za bardzo w tych europejskich narracjach, bo warto mieć zawsze swoją i od tego zaczynać" - podkreślił.
"A później... tak, wielokulturowość, kontakty - jak najbardziej - to jest bardzo ciekawe i wzbogacające, ale najpierw musimy wiedzieć, kim jesteśmy, skąd pochodzimy, dlaczego ważne to, żeby wzmacniać własną tożsamość" - argumentował wicepremier.
Szef resortu kultury zapowiedział, że Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu ma w planach wiele inicjatyw. "Jest w tej chwili w planach bardzo wiele muzeów, tylko że to są na ogół już plany skonkretyzowane. Niedawno zakupiliśmy tzw. Dom Turka w Augustowie. To jest miejsce kaźni NKWD i UB, gdzie m.in. organizowano obławę augustowską" - powiedział. Gliński wyjaśnił, że w Domu Turka powstanie Muzeum Obławy Augustowskiej - oddział Instytutu Pileckiego.
"W Łodzi powołaliśmy razem z Rzecznikiem Praw Dziecka i z łódzkim Instytutem Pamięci Narodowej (...) Muzeum Dzieci Polskich. Tam, na ul. Przemysłowej działał obóz koncentracyjny dla polskich dzieci. Przygotowywano w nim polskie dzieci w wieku od 6 do 16 lat do pracy na robotach niemieckich. Życie straciło tam kilkaset dzieci" - mówił.
"Ten nieludzki system trzeba przypominać. Żyjemy we wspólnej Europie, ale rachunek krzywd nie został jeszcze dokonany do końca" - podkreślił wicepremier.
Szef resortu kultury zwrócił uwagę, że w Polsce powstają "nie tylko muzea pamięci, martyrologiczne". "W Łebie powstaje piękne Muzeum Archeologii Podwodnej, gdzie będą pokazywane wspaniałe rzeczy. Uratowaliśmy Muzeum Techniki, którego nową siedzibę mamy zamiar zbudować na błoniach Stadionu Narodowego" - wyjaśnił Gliński.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ aszw/
