Zwiedzanie zabytków, nekropolii, wystawy, prezentacje, promocje wydawnictw, seminaria, spotkania autorskie - to niektóre spośród wielu dziesiątek atrakcji zaplanowanych we wrześniu na Pomorzu Zachodnim podczas Europejskich Dni Dziedzictwa.
Uroczystą inaugurację wojewódzkich Dni zaplanowano na 12 września w Cedyni, w byłym klasztorze cysterek.
Europejskie Dni Dziedzictwa (EDD) mają miejsce tradycyjnie w drugi i trzeci weekend września. W tym roku odbywają się pod hasłem "Utracone dziedzictwo". Wybór tematu ma zwrócić uwagę i jednocześnie zapobiec często nieodwracalnej utracie zasobów dziedzictwa kulturowego.
Cezary Nowakowski, dyrektor Regionalnego Biura Dokumentacji Zbytków, które koordynuje w przedsięwzięcie w województwie, w rozmowie z PAP podkreślił, że choć hasłem Dni w Polsce jest "Dziedzictwo utracone", to na Pomorzu Zachodnim dodano do niego słowo "ocalone".
"Nasz region jest specyficzny z racji zerwania w nim ciągłości kulturowej, społecznej przez przybyłych tu po wojnie osadników. Osadnicy musieli się oswoić z zastanym tu dziedzictwem - na dobrą sprawę, choć trzy pokolenia wrosły w tę przestrzeń, proces ten ciągle trwa" - zaznaczył.
Pytany, które z wydarzeń zaplanowanych w regionie uznaje z ważne, odparł, że wszystkie z wielu dziesiątek, które znalazły się w programie, mają swą wagę. "Najbardziej cieszą mnie te wydarzenia, które odbędą się w małych miejscowościach czy nawet ośrodkach wiejskich. To często jedyne w ciągu roku wydarzenia, w których ich mieszkańcy mogą wziąć udział" - zaznaczył.
Wśród współorganizatorów tegorocznych Dni jest ponad 70 zachodniopomorskich instytucji, w tym muzea, ośrodki kultury samorządy, uczelnie.
W stolicy regionu Szczecinie przez cały wrzesień będą się odbywały spotkania, wykłady i wycieczki z przewodnikami. Będzie można zwiedzić odrestaurowany niedawno gmach Komendy Wojewódzkiej Policji, tamtejszy urząd wojewódzki, wybrać się na wycieczkę po jednym z największych w Europie cmentarzy, wysłuchać opowieści historyków o dawnych mieszkańcach szczecińskiego podzamcza, poznać historie znanych szczecińskich Żydów.
W Muzeum Historii Szczecina, oddziale Muzeum Narodowego w Szczecinie, przez cały wrzesień będą prezentowane archiwalne fotografie, które zostały przekazane muzeum, ale bez pełnych opisów. Prezentacja zdjęć ma pomóc w rozpoznaniu postaci, które się na nich znajdują.
Wśród wielu miejscowości regionu, które włączyły się w projekt, jest też Barlinek, gdzie zaplanowano np. wykład „Jeńcy Woldenbergu – upragniona wolność”. Mieszkańcy będą mieć okazję poznać historyczny obraz ostatnich dni, jakie przeżyli jeńcy w obozie, ich wyzwolenie oraz moment ewakuacji przez Barlinek aż do Dziedzic, gdzie 30 stycznia 1945 roku po tragicznej masakrze kolumna została odbita przez czołgi sowieckie. W czasie walki poległo 18 "woldenberczyków", którzy spoczęli w zbiorowej mogile na tamtejszym cmentarzu.
W Kamieniu Pomorskim zaś już podczas spotkania w sobotę uczestnicy będą dyskutować o losach okolicznych wiejskich kościołów, z których część została zniszczona nie tylko podczas II wojny światowej, ale też po jej zakończeniu.
Idea EDD narodziła się 3 października 1985 roku w Grenadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady Europy. Francuski minister kultury zaproponował wtedy rozszerzenie na cała Europę zainicjowanych we Francji Dni Otwartych Zabytków. Wtedy po raz pierwszy bezpłatnie udostępniono zwiedzającym obiekty, do których dostęp dotychczas był ograniczony. Ponieważ inicjatywa cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem, zainspirowało to w 1991 roku Radę Europy do ustanowienia Europejskich Dni Dziedzictwa. Polska włączyła się do tej akcji w 1993 roku.
Ogólnopolskim koordynatorem EDD jest Narodowy Instytut Dziedzictwa. (PAP)
epr/ gma/