Schron przeciwlotniczy – LuftSchutzzelle, związany z historią KL Auschwitz, uratowała przed zniszczeniem Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau z Brzeszcz. Jej przedstawiciele powiedzieli w poniedziałek PAP, że stanie się on eksponatem, który można będzie obejrzeć.
„Podczas modernizacji linii kolejowej schron ten kolidował z inwestycją. Został odkopany i przeniesiony poza obręb wykonywanych prac. Naszej fundacji udało się go pozyskać. Przewieźliśmy go niecałe 500 metrów dalej, pod budynki, które w czasie funkcjonowania obozu służyły jako magazyny żywności. Nasza fundacja się nimi opiekuje. Obiekt stoi przy miejscu pamięci zwanym Judenrampe” – powiedział PAP Dagmar Kopijasz z Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.
Pasjonat wyjaśnił, że LuftSchutzzelle, zwany również Einmannbunker, to typowy schron przeciwlotniczy, który służył do ochrony jednej lub dwu osób podczas bombardowania. „Schrony tego typu w różnych odmianach były produkowane na dużą skalę. Ustawiano je przy zakładach przemysłowych, ważnych urzędach, koszarach wojskowych czy przejazdach kolejowych” – powiedział.
Schron, który pozyskała fundacja, w 1944 r. był posadowiony przy linii kolejowej z Oświęcimia do Czechowic-Dziedzic, na przejeździe kolejowym przy obecnej ulicy Ostatni Etap. „Ta linia kolejowa to także trasa niemieckich kolejowych transportów deportacyjnych Polaków, Żydów, Romów i Sinti z całej ówczesnej okupowanej Europy do KL Auschwitz-Birkenau” – podkreślił w rozmowie z PAP Dagmar Kopijasz.
Jak powiedział, miejsce, w którym się znajdował, było posterunkiem granicznym tzw. strefy interesów obozu Auschwitz. „Po drugiej stronie szosy znajdował się już teren pod zarządem Luftwaffe, gdzie były zakłady demontażu wraków samolotów Zerlegebetriebe. Samoloty były tam zwożone koleją w celu odzyskania z nich zdatnych jeszcze części, materiałów i surowców na potrzeby frontu. Demontażem przymusowo zajmowali się więźniowie z KL Auschwitz.
Kopijasz poinformował, że moment dostarczenia schronu do fundacji zobaczyć można na filmie prezentowanym w internecie: https://youtu.be/pcilwUTRTvM.
Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau działa na rzecz ratowania rzeczy, przedmiotów oraz artefaktów związanych z byłym niemieckim obozem i jego podobozami, które znajdują się obecnie w rękach prywatnych.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Spośród ok. 140-150 tys. deportowanych do obozu Polaków śmierć poniosła niemal połowa. W Auschwitz ginęli także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości.
Na tzw. Judenrampe, znajdującej się między obozami Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau, bieg kończyły transporty z deportowanymi przez Niemców do Auschwitz. Byli to głównie Żydzi z okupowanych krajów europejskich. Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau przypomniała, że jako miejsce wyładunku transportów deportacyjnych, funkcjonowało ono od wczesnej wiosny 1942 r. do maja 1944 r. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ dki/