W Jastrzębiu-Zdroju, na terenie którego od drugiej połowy XIX wieku działało uzdrowisko, powstanie łącząca 12 miejsc ścieżka turystyczna, przybliżająca historię i zdrojowy charakter dawnego kurortu. Dziś byłe uzdrowisko to jedna z dzielnic blisko 90-tysięcznego górniczego miasta.
Trasę, na której znajdą się m.in. dawne Sanatorium Spółki Brackiej, Park Zdrojowy, Willa Łucja i Sanatorium im. Piłsudskiego, wytyczyła jastrzębska nauczycielka i pasjonatka historii Katarzyna Barczyńska-Łukasik, która wygrała ogłoszony przez Urząd Miasta otwarty konkurs na zaprojektowanie ścieżki.
"Sercem dawnego kurortu była dzisiejsza dzielnica Zdrój - to właśnie tam znajdziemy ślady dawnej świetności Bad Jastrzemb, a później Bad Koenigsdorff-Jastrzemb, i - to już w niepodległej Polsce - Jastrzębia" - wyjaśnia w swojej pracy autorka koncepcji.
Jastrzębski zdrój uchodził niegdyś za perłę śląskich uzdrowisk. Obiekty zdrojowe były ulubionym miejscem kuracjuszy, ale i elity towarzyskiej - w kurorcie ratowano nie tylko zdrowie, ale też dobrze i nierzadko hucznie się bawiono.
"Tutaj bale trwały aż do białego rana, pojedynkowano się w jarach czy urządzano słynne rauty. Niejedno serce zostało złamane podczas pobytu leczniczego. Może też nieco zaskakiwać informacja, że właśnie w czasach uzdrowiskowych świetnie bawiono się na imprezach... barbórkowych" - wskazuje Katarzyna Barczyńska-Łukasik, cytowana w informacji jastrzębskiego magistratu.
W zwycięskiej koncepcji ścieżki turystycznej znalazło się wiele informacji o historii jastrzębskiego uzdrowiska oraz liczne ciekawostki i anegdoty o związanych z nim ludziach i miejscach. To nie tylko opowieści o bajecznych zabawach w Domu Zdrojowym, ale też m.in. o przedsiębiorczości hrabiego Felixa von Koenigsdorffa, zawodach w skokach narciarskich czy szkole samochodowej Hitlerjugend w budynku dzisiejszej parafii.
Początki rozwoju jastrzębskiego uzdrowiska sięgają drugiej połowy XIX wieku, kiedy obok zakładów zdrojowych w Bad Koenigsdorff-Jastrzemb wzniesiono Pijalnię Wód, Dom Zdrojowy i budynek Łazienek. Miejsce zaczęło być postrzegane jako modna miejscowość kuracyjna dla arystokracji - zarówno pruskiej, jak i polskiej. W 1864 r. rozpoczęła się sprzedaż 16-krotnie zagęszczonej solanki jastrzębskiej, eksportowanej później m.in. do USA. W latach międzywojennych nastąpił dalszy rozwój uzdrowiska; po II wojnie światowej działało jeszcze do początku lat 90. ub. wieku.
Autorka koncepcji uzdrowiskowej ścieżki, Katarzyna Barczyńska-Łukasik stworzyła również koncepcję pierwszej jastrzębskiej trasy turystycznej, na którą konkurs ogłoszono wiosną tego roku. Będzie to Szlak Wolności, nawiązujący do podpisanego 3 września 1980 r. w Jastrzębiu-Zdroju porozumienia - jednego z trzech porozumień społecznych tamtego roku, po gdańskim i szczecińskim.
Ścieżka połączy 11 miejsc, m.in. Pomnik Porozumienia Jastrzębskiego, Park Zdrojowy czy ważny dla historii Jastrzębia kościół "na górce". Trasa wiąże się nie tylko z najważniejszymi wydarzeniami na historycznej mapie miasta, ale również ze wspomnieniami, które wielu mieszkańców przywołuje z nostalgią - chociażby o komitetach kolejkowych, które tworzyły się przed jastrzębskim Supersamem, czy budowie bloków na osiedlu III, popularnie zwanym "trójką". Trasa została ona pomyślana tak, by maksymalnie przybliżyć historię i charakter Jastrzębia-Zdroju zarówno jego mieszkańcom, jak i turystom.(PAP)
autor: Marek Błoński
mab/ dki/