Sutanna, którą Jan Paweł II miał na sobie podczas pierwszej pielgrzymki do Polski w 1979 r., zostanie zaprezentowana w piątek zwiedzającym wadowickie Muzeum Dom Rodzinny papieża-Polaka – podała przedstawicielka tej instytucji Magdalena Maślona.
„Sutanna, która znajduje się w zbiorach wadowickiego Muzeum i jest na co dzień przechowywana w magazynach, będzie prezentowana tylko w piątek” – powiedziała Maślona.
7 czerwca przypada 40. rocznica pierwszej wizyty Jana Pawła II w Wadowicach. Później odwiedzał on swoje rodzinne miasto jeszcze dwukrotnie – w 1991 oraz 1999 r.
Maślona poinformowała, że od piątku w Muzeum - z okazji rocznicy pierwszej pielgrzymki - będzie można także zobaczyć przygotowaną przez krakowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej wystawę „1979 Światło w mroku. I Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski w materiałach z archiwum IPN”. "Na planszach pokazane zostaną dokumenty, które dotyczą wydarzeń sprzed lat" - dodała.
Pierwsza papieska pielgrzymka do Polski odbyła się w dniach 2-10 czerwca 1979 r. Jan Paweł II odwiedził wówczas Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim i Nowy Targ.
IPN poinformował, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL rozpoczęło przygotowania do papieskiej pielgrzymki już wiosną 1979 r. "W połowie marca powołano specjalny sztab w MSW, a później jego odpowiedniki w województwach. Funkcjonariusze SB przystąpili do działań operacyjnych. Starali się wysondować nastroje Polaków, poznać zamiary hierarchów Kościoła i opozycji demokratycznej, a także przeszkadzać w organizacji przyjazdu Jana Pawła II i nakłaniać społeczeństwo do lojalności wobec władz" - podali historycy IPN.
Instytut wskazał, że notable z PZPR traktowali papieską wizytę przede wszystkim jako zagrożenie dla swej władzy. Dlatego za główny cel uznali jej „polityczno-operacyjne zabezpieczenie”, czyli ochronę partii i PRL przed niekorzystnymi dla komunistów skutkami. Troskę o bezpieczeństwo papieża i towarzyszących mu osób stawiali na dalszym miejscu.
„Władze obawiały się przebudzenia powszechnego społecznego oporu; jak się wkrótce okazało, słusznie. Dlatego bezpieka usiłowała wykryć plany środowisk opozycyjnych. Funkcjonariusze konfiskowali opozycyjne publikacje, tropili transparenty z wolnościowymi hasłami, próbowali ograniczyć handel dewocjonaliami i wydawnictwami religijnymi oraz ich przemyt z zagranicy. Za groźne dla systemu uznali także papieskie nauczanie kierowane do młodzieży” – podały służby prasowe IPN.
Instytut wskazał również, że pierwsze informacje o ks. Karolu Wojtyle pojawiły się w dokumentach Urzędu Bezpieczeństwa już w 1946 r. Uwagę bezpieki zwróciło jego zaangażowanie podczas manifestacji w obronie święta 3 maja. W następnych latach nazwisko Wojtyły powtarzało się w różnych sprawach dotyczących krakowskiego Kościoła.
23 października 1963 r. założono ks. Wojtyle Teczkę Ewidencji Operacyjnej na Księdza, a później Teczkę Ewidencji Operacyjnej na Biskupa, i poddano go indywidualnej inwigilacji. Prowadzono ją do października 1978 r. Był zatem śledzony już jako młody duchowny, a potem jako biskup pomocniczy i metropolita krakowski. 16 października 1978 r. Karol Wojtyła został papieżem.
IPN podkreślił, że przez ponad 40 lat SB gromadziło informacje o aktywności Wojtyły i jego znajomych, o trybie życia i planach. W jego otoczeniu działało kilkudziesięciu tajnych współpracowników – duchownych i świeckich. Krakowski biskup pomocniczy, a potem metropolita wymieniany był także w setkach spraw prowadzonych przez SB przeciw innym duchownym i świeckim, a także wobec kurii czy poszczególnych parafii.
Instytut wskazał, że funkcjonariusze SB próbowali wpływać na decyzje Wojtyły, ale nigdy im się to nie udało. Metropolita krakowski miał świadomość prowadzonych wobec niego działań, dlatego przykładowo dla uniknięcia podsłuchu, wiele istotnych rozmów prowadził poza budynkami, podczas spacerów.
Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach 18 maja 1920 r. W mieście tym spędził dzieciństwo i młodość. Po zdaniu matury wraz z ojcem wyjechał do Krakowa.
Muzeum mieści się w kamienicy, w której mieszkali Wojtyłowie i urodził się Karol. Powstało w 1984 r. W 2010 r. rozpoczęła się jego przebudowa. Ponownie zostało otwarte 9 kwietnia 2014 r. Ekspozycja jest opowieścią o Karolu Wojtyle - od urodzenia do śmierci. Jej sercem jest mieszkanie Wojtyłów. To pierwsza ekspozycja narracyjna o Janie Pawle II na świecie. Zobaczyć w nim można m.in. elementy oryginalnego wyposażenia mieszkania Wojtyłów i osobiste rzeczy papieża. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ mabo/
