Wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński (L), marszałek woj. świętokrzyskiego Adam Jarubas i wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek podczas podpisania umowy dot. połączenia Muzeum Regionalnego w Wiślicy z Muzeum Narodowym w Kielcach. Fot. PAP/P. Polak
Muzeum Regionalne w Wiślicy od 2017 r. – jako Muzeum Archeologiczne - stanie się oddziałem Muzeum Narodowego w Kielcach, prowadzonego wspólnie przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz samorząd województwa świętokrzyskiego.
Umowę w tej sprawie podpisali w piątek w Kielcach wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński oraz marszałek województwa świętokrzyskiego, Adam Jarubas.
"Finalizujemy proces, który rozpoczęliśmy kilka miesięcy temu, gdy odwiedzaliśmy Wiślicę, a później Muzeum Narodowe. Wtedy padł nienowy pomysł - ale rozpoczęliśmy jego realizację - wsparcia dla bardzo ważnego muzeum regionalnego, które obejmuje kilka bardzo ważnych historycznie miejsc naszego dziedzictwa – datowane najwcześniej miejsce, najprawdopodobniej chrzcielnicę, także wczesnoromańską kolegiatę i Dom Długosza" - mówił Gliński podczas uroczystości.
Jak podkreślił, wiślickie muzeum, nieprzypadkowo kojarzy się z 1050-leciem Chrztu Polski.
Minister kultury: Finalizujemy proces, który rozpoczęliśmy kilka miesięcy temu, gdy odwiedzaliśmy Wiślicę, a później Muzeum Narodowe. Wtedy padł nienowy pomysł - ale rozpoczęliśmy jego realizację - wsparcia dla bardzo ważnego muzeum regionalnego, które obejmuje kilka bardzo ważnych historycznie miejsc naszego dziedzictwa – datowane najwcześniej miejsce, najprawdopodobniej chrzcielnicę, także wczesnoromańską kolegiatę i Dom Długosza
"Ten rok jubileuszowy dobiega końca i kończymy go dzisiaj finalizowaniem procesu wsparcia dla tego muzeum. Wymaga ono centralnej opieki państwa polskiego" - stwierdził wicepremier.
Do tej pory Muzeum Regionalne było instytucją prowadzoną przez gminę Wiślica (pow. buski). Przez lata, w placówce narosło wiele potrzeb inwestycyjnych.
Minister przypomniał, że w 2016 r. resort kultury podjął kilkadziesiąt decyzji łączenia instytucji i wspólnego ich prowadzenia m.in. z samorządami, co ma pomóc w lepszym i efektywniejszym ich wspieraniu centralnymi finansami. "Myślę, że to dobry proces rozwiązania różnych potrzeb i potrzeb polskiej kultury" - ocenił Gliński.
W opinii marszałka Jarubasa podpisane porozumienie ma przełomowy charakter. "Muzeum w Wiślicy od 1 stycznia stanie się filią Muzeum Narodowego, podnosząc tym samym status organizacyjny do najwyższego, narodowego charakteru. Ale przede wszystkim otwiera się szansa na pozyskanie dodatkowych pieniędzy na funkcjonowanie muzeum – już w budżecie na przyszły rok mamy pół miliona złotych więcej na prowadzenie tej filii - i na konieczne inwestycje" - dodał.
Zdaniem marszałka, w przyszłości Wiślica może stać się jednym z najbardziej rozpoznawalnych turystycznie miejsc w regionie.
Wiślica – ślady chrześcijaństwa z IX wieku
Kieleckie Muzeum Narodowe przygotowuje wstępną koncepcję architektoniczną nowego oddziału. Jak wyjaśnił dyrektor placówki Robert Kotowski, chodzi o przebudowę istniejącego pawilonu archeologicznego i dobudowanie doń kilku obiektów, spełniających funkcje muzealne, edukacyjne i konferencyjne. "Chcemy wyposażyć to miejsce w pewną opowieść o Wiślicy. Muzeum to nie tylko te miejsca, po których będą oprowadzać przewodnicy (…) Chcemy aby pawilon był atrakcyjną opowieścią o historii Polski, Wiślicy i przede wszystkim by to miejsce było przyjazne dla odbiorców" - dodał Kotowski.
Przedsięwzięcie zakłada także konserwację zabytkowych obiektów - zabezpieczenie przed zawilgoceniem fundamentów bazyliki i pawilonu archeologicznego oraz misy chrzcielnej. Muzeum przygotowuje dokumentację wniosku o wsparcie inwestycji funduszami Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Koszt szacuje się na ponad ponad 20 mln zł.
Nowy oddział będzie nosił nazwę Muzeum Archeologiczne w Wiślicy. Za przeprowadzenie procedury połączenia instytucji kultury odpowiadać będą władze województwa świętokrzyskiego. Statut, uwzględniający zmiany przewidziane w umowie, zostanie nadany Muzeum Narodowemu w Kielcach przez szefa resortu kultury po przeprowadzeniu procesu połączenia, który ma zostać zamknięty do końca bieżącego roku.
W czerwcu zarządzane dotąd przez gminę Muzeum Regionalne, przejął Urząd Marszałkowski w Kielcach. Starania o to trwały od 2013 r. Pod koniec maja zgodę na połączenie Muzeum Regionalnego z Muzeum Narodowym w Kielcach, jednogłośnie wyrazili radni świętokrzyskiego sejmiku.
Jednym z najcenniejszych zabytków Wiślicy jest gotycka bazylika mniejsza pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, z XIV wieku, z datowaną na XIII w. rzeźbą Madonny Łokietkowej. W podziemiach świątyni, którymi opiekuje się Muzeum Regionalne, znajdują się pozostałości dwóch kościołów romańskich z XII i XIII w. oraz słynna Płyta Orantów (ok. 1175-1177), znana też jako Posadzka Wiślicka.
Wiślica należy do najstarszych miejscowości w Polsce. Odkryto tam ślady osadnictwa z drugiej połowy IX w. Prawa miejskie otrzymała w drugiej połowie XIII w., a straciła po powstaniu styczniowym. Jedną z najznamienitszych postaci związanych z miejscowością był Jan Długosz. Kronikarz ufundował m.in., zachowane do dziś, dzwonnicę i budynek - Dom Długosza - mieszczący obecnie część ekspozycji Muzeum Regionalnego.
Jednym z najcenniejszych zabytków jest gotycka bazylika mniejsza pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, z XIV wieku, z datowaną na XIII w. rzeźbą Madonny Łokietkowej. W podziemiach świątyni, którymi opiekuje się Muzeum Regionalne, znajdują się pozostałości dwóch kościołów romańskich z XII i XIII w. oraz słynna Płyta Orantów (ok. 1175-1177), znana też jako Posadzka Wiślicka. Trzecim obiektem należącym do Muzeum jest jest pawilon archeologiczny z fundamentami kościoła i misą chrzcielną z czasów Państwa Wiślan, datowanej na IX wiek, a więc na sto lat przed chrztem Mieszka I (966 r.).
Muzeum Narodowe w Kielcach jest prowadzone wspólnie przez samorząd wojewódzki oraz resort kultury. Obecnie oprócz siedziby w dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich obejmuje także oddziały: Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego, Muzeum Dialogu Kultur, Ekspozycję Muzealną przy ulicy Orlej w Kielcach oraz Pałacyk Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku (pow. kielecki). (PAP)
ban/pat/
