W krypcie Wazów w katedrze na Wawelu warto wyeksponować kamienne wątki ścian – pozostałości po budowlach romańskich i gotyckich – zdecydowała w środę komisja Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
Konserwatorzy, zajmujący się restauracją tej krypty, pod warstwą tynków natrafili na pozostałości murów zewnętrznych katedry istniejącej na Wawelu na przełomie X i XI wieku oraz kaplicy pod wezwaniem św. Piotra i Pawła, ufundowanej w połowie XIII w. przez bpa Jana Prandotę.
Eksponowane mają być wątki kamienne na ścianach południowej i północnej krypty do wysokości ok. 1 m 15 cm oraz na całej ścianie wschodniej. Konserwatorzy mają sporządzić rzetelną dokumentację murów metodą skaningu laserowego. Sklepienie krypty pozostanie - tak jak dotąd - otynkowane.
"Chcielibyśmy przeprowadzić badania mineralogiczne i petrograficzne niektórych kamieni, bo ściany południowa i część wschodniej są zbudowane z materiału wtórnego. Badania pozwoliłyby na rozpoznanie tego materiału i być może wyjaśnienie, skąd został on pozyskany" – mówił konserwator dzieł sztuki Ignacy Jakubczyk.
Wojewódzki konserwator zabytków Jan Janczykowski, który uczestniczył w środowym spotkaniu komisji SKOZK, mówił, że po zdjęciu tynków okazało się, że "mamy więcej katedry romańskiej niż sądziliśmy wcześniej". "Spodziewaliśmy się, że przebudowa gotycka była jednak dość radykalna i większość murów starszych została zlikwidowana. Okazało się, że jednak one są. To jest bardzo cenne i popieram stanowisko komisji, że należy wątki romańskie wyeksponować" - uważa Janczykowski. Dodał, że sposób wyeksponowania tych murów nie może kłócić się z charakterem krypt - musi być dyskretny.
Proboszcz parafii archikatedralnej ks. prałat Zdzisław Sochacki mówił, że co roku katedrę odwiedzają grupy studentów z różnych uczelni w kraju i zagranicą i dla nich ekspozycja najstarszych wątków kamiennych w świątyni ze względów edukacyjnych będzie bardzo cenna. "Widoczne tu nawarstwienia pokazują, jak powstawała katedra, jak jedna świątynia po drugiej wchodziła ze swoją architekturą" - mówił ks. prałat Sochacki. "Przeciętny turysta zapamięta, że to są mury romańskie i gotyckie i na pewno będzie w stanie docenić wartość tego miejsca" – dodał.
Restauracja wnętrza krypty ma potrwać do końca czerwca.
Znajdujące się w krypcie sarkofagi władców z rodu Wazów są obecnie poddawane konserwacji, poza sarkofagiem Jana Kazimierza, który jest wykonany z kamienia i pozostał w krypcie.
W ramach tzw. projektów kluczowych SKOZK Od 2017 do 2020 r. konserwacji mają zostać poddane sarkofagi 19 królów, wieszczów i bohaterów narodowych, pochowanych w Katedrze na Wawelu. Parafia archikatedralna otrzyma na ten cel ponad 3,1 mln zł z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa (łączna wartość to 3,8 mln zł). (PAP)
Autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/ agz/