„Kto ty jesteś? Bocian biały. Święty i przeklęty” – to tytuł wystawy, którą od niedzieli można oglądać w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Ekspozycja przybliża legendy i funkcjonujące w kulturze ludowej wierzenia o bocianie, a także opisuje ptaka pod kątem przyrodniczym.
Część etnograficzna wystawy dotyczy roli, jaką odegrał bocian w kulturze ludowej. "Na wystawie prezentowanych jest ok. 60 eksponatów, w tym prace artystów sztuki nieprofesjonalnej ze zbiorów radomskiego muzeum oraz innych placówek muzealnych w kraju i kolekcjonerów prywatnych" – mówi kuratorka wystawy Katarzyna Jendrzejczyk.
Są to przede wszystkim prace malarskie Katarzyny Gaweł, Bronisława Krawczuka, Antoniego Jopkiewicza oraz rysunki Marianny Wiśnios. Wśród obiektów rzeźbiarskich znajdują się m.in. prace Stanisława Denkiewicza, Krystyny Adamczyk oraz scenki rodzajowe z motywem bociana na płaskorzeźbach Jerzego Krześniaka.
Wystawa przybliża legendy związane z bocianem, z symboliką gniazda, a także z wierzeniami związanymi z przylotami i odlotami bociana.
Część przyrodnicza ekspozycji ukazuje szczegóły dotyczące procesu rozwoju osobniczego bociana - od złożenia jaja, przez klucie, rozwój pisklęcia, naukę lotu, żerowanie, wędrówkę, osiągnięcie dojrzałości płciowej i finalne przystąpienie do lęgów.
"Wystawa ukazuje ten gatunek w kontekście jego specyficznych wymagań środowiskowych i pokarmowych, determinowanych również bliskością siedzib ludzkich oraz dokonywanych przez człowieka przekształceń krajobrazu" – podkreślił współautor wystawy Marek Słupek.
W części przyrodniczej ekspozycji prezentowane są wyniki VII Światowego Cenzusu Gniazd Bociana Białego, który odbył się w 2014 r. i organizowany jest co 10 lat. Z danych tych wynika, że w 2004 roku w Polsce było 52 tys. par lęgowych, a 2014 – liczba par zmniejszyła się do 45 tys.
Uzupełnieniem części przyrodniczej jest prezentacja kilku okazów ukazujących inne gatunki ptaków bocianowatych, tj. rodzimego bociana czarnego i jego egzotycznych afrykańskich braci: kleszczaka i dławigada.
Atrakcję wystawy stanowi rekonstrukcja sejmiku bocianiego z udziałem kilkunastu wypreparowanych osobników, dorosłych i młodocianych, w różnych pozach i fazach lotu. Ekspozycji towarzyszy także bezpośrednia transmisja online z gniazda bocianiego w Przygodzicach.
Wystawa pt. "Kto ty jesteś? Bocian biały. Święty i przeklęty" jest pierwszą ekspozycją, którą muzeum w Radomiu otwiera swoje podwoje dla zwiedzających po dwóch miesiącach przerwy spowodowanej epidemią koronawirusa. (PAP)
Autorka: Ilona Pecka
Ilp/ dki/
