W Warszawie została zbudowana pierwsza od 100 lat cerkiew – Hagia Sophia

Pomysł narodził się, kiedy metropolita Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego Sawa wracał z wizyty w Patriarchacie Konstantynopolitańskim z siedzibą w Stambule. "Pomyślał wtedy, że cerkiew, o której budowę w Warszawie się stara, powinna być hołdem dla kolebki chrześcijaństwa jaką jest świątynia Hagia Sophia" – powiedział ks. Adam Siemieniuk, proboszcz parafii przy cerkwi.

"Ma to jeszcze większe znaczenie obecnie, ponieważ oryginalna Hagia Sophia została ostatnio przemieniona z powrotem w meczet" – dodał nawiązując do decyzji prezydenta Turcji Tayyipa Recepa Erdogana świątynia, w myśl której świątynia gdzie dotychczas mieściło się muzeum sztuki bizantyńskiej zyskała status meczetu i obecnie odbywają się w niej modły muzułmańskie.

 Ks. Jerzy Doroszkiewicz z metropolii Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego powiedział, że teren na ul. Puławskiej 568 został zakupiony po prawie 10 latach starań. Działka została nabyta od miasta z odszkodowania za odebrany po II wojnie światowej na mocy tzw. dekretu Bieruta grunt na warszawskiej Woli. Po otrzymaniu pozwolenia na budowę w październiku 2015 r. rozpoczęły się prace na miejscu. Kamień węglowy poświęcił w grudniu 2015 r. patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I.

Świątynia została zbudowana zgodnie z greckim stylem na planie kwadratu o wymiarach 35 m na 35 m, co daje mu powierzchnię 1225 m kw. Wysokość kopuły głównej wynosi 22 m. Od zachodniej strony stoi dzwonnica, w której zawiśnie dziewięć dzwonów. Autorem projektu cerkwi jest zmarły w 2019 roku Andrzej Markowski.

Kierownik budowy obiektu Michał Tymoszewicz wyjaśnił, że do zrobienia zostały jeszcze barierki, posadzki, okładziny, drzwi wewnętrzne i dwa dzwony. "Przy dobrych warunkach skończymy prace wiosną 2021 r." – powiedział.

Wnętrze świątyni będą w całości zdobiły polichromie. Obecnie pokrywają główną kopułę (wizerunek Chrystusa Pantokratora, Wszechwładcy otoczonego przez zastępy aniołów) oraz ołtarz (wizerunki Bogurodzicy, Eucharystii pod dwoma postaciami, Ewangelistów oraz wybranych świętych). Autorem ich projektu i wykonawcą jest prof. Wołodymir Teliczko pochodzący z Ukrainy, który w Polsce zaprojektował 5 cerkwi, w tym największą polską świątynię prawosławną – Świętego Ducha w Białymstoku. "Pisanie polichromii zajmie jeszcze długo, może nawet ponad dwa lata. Zamierzamy pokryć freskami całe wnętrze. W tym miesiącu m.in. pozłocimy tło w ołtarzu głównym i stworzymy polichromię przedstawiającą św. Pantalejmona" – wytłumaczył.

Ks. Jerzy Doroszkiewicz wyjaśnił, że ponieważ budowa wciąż trwa trudno obecnie mówić ile wyniosą koszty całości wraz z wyposażeniem. "Budowa cerkwi opłacana jest ze środków, które otrzymujemy od naszych parafian w ramach m.in. datków i ofiar kościelnych. Nie dostaliśmy żadnych dotacji z budżetu państwa, więc możemy mówić, że całość została sfinansowana przez wspólnotę prawosławną" – powiedział proboszcz.

Ks. Jerzy Doroszkiewicz jest proboszczem od początku istnienia parafii, czyli od 1 stycznia 2016 r. "Od tego momentu odprawiamy nabożeństwa w drewnianej kapliczce obok budowanej cerkwi, a rok później rozpoczęliśmy tam zajęcia katechetyczne. W tej chwili mamy około 250 parafian. Postawiliśmy kapliczkę ponieważ trudno budować świątynię, gdy wierni się nie modlą" – podkreślił. Dodał, że od 20 września, kiedy odbędzie się poświęcenie cerkwi, nabożeństwa będą odprawiane już w świątyni.

Cerkiew św. Sofii Mądrości Bożej jest trzecią w stolicy. Dwie pozostałe wzniesiono jeszcze w czasach zaboru rosyjskiego - to sobór metropolitalny św. Marii Magdaleny na Pradze wybudowany w II połowie XIX w. i cerkiew św. Jana Klimaka na Woli, wzniesiona w 1905 r.

Przedstawiciele polskiej Cerkwi liczbę wiernych w kraju szacują na 450-500 tys. osób. Na terenie diecezji warszawsko-bielskiej obejmującej swym zasięgiem stolicę jest ok. 183 tys. prawosławnych. (PAP)

Autorka: Alicja Skiba

skib/ aj/