„Przewodnik po neonach Nowej Huty” prezentujący m.in. historyczne świetlne szyldy znajdujące się na budynkach w tej krakowskiej dzielnicy został udostępniony czytelnikom w wersji drukowanej i online. Publikacja powstała w ramach projektu „Szlak nowohuckich neonów”.
Autorami i autorkami przewodnika są: Paweł Bochenek, Joanna Suchowiak-Horzemski, Agnieszka Konior, Anna Zabdyrska, Jarosław Klaś i Monika Kozioł.
„W zamyśle autorów i redaktorów publikacji ma ona dwojaki charakter. Po pierwsze jest to przewodnik w tradycyjnym rozumieniu, dzięki któremu możemy przemierzać Nową Hutę neonowym szlakiem, napotykając po drodze artefakty historycznych neonów, neonowe +duchy+ już nieistniejących reklam, współczesne rekonstrukcje oraz nowe neony. Po drugie to przewodnik pozwalający odnaleźć się w mrokach neonowej historii, której blask nieco przygasł” – napisali we wstępie Monika Kozioł oraz dr Jarosław Klaś.
W pierwszej części publikacji Joanna Suchowiak-Horzemski opisuje proces tworzenia neonów, dodatkowo tłumacząc najważniejsze terminy z nimi związane. W kolejnej wraz z Pawłem Bochenkiem udaje się na neonowy spacer po Nowej Hucie, wskazując najciekawsze miejsca, na trasie od os. Na Skarpie przez pl. Centralny, al. Róż, os. Teatralne po os. Kazimierzowskie. Następnie autorzy prezentują wyniki przeprowadzonej kwerendy w zestawieniu tabelarycznym, zawierającym prawie 200 pozycji.
W dalszej części Anna Zabdyrska koncentruje się na współczesnej percepcji neonowego dziedzictwa w Nowej Hucie, a Agnieszka Konior podsumowuje wywiad grupowy, jaki przeprowadziła z grupą nowohucian na ten temat. Książkę zamyka prezentacja kroju pisma „Samosia” inspirowanego neonami Nowej Huty autorstwa Dominiki Langosz. Przewodnik ilustrują zdjęcia archiwalne oraz współczesne.
Jak przypomnieli autorzy publikacji, podsumowany właśnie projekt „Szlak nowohuckich neonów”, którego celem było przypomnienie neonowego dziedzictwa Nowej Huty, był realizowany od wiosny 2022 roku. Zainaugurowała go kwerenda, w efekcie której powstała lista neonów istniejących w tej dzielnicy. Obejmuje ona prawie 200 pozycji.
Na tej podstawie opracowano i wytyczono szlak z bardziej szczegółowymi opisami wybranych obiektów, który jest zachętą do pogłębionego eksplorowania dzielnicy.
Historyczne nowohuckie neony z lat 70. i 80. XX w. sukcesywnie przywraca Zarząd Budynków Komunalnych w Krakowie w ramach prac związanych z tworzeniem szlaku sztuki i designu Nowej Huty. Na początku tego miesiąca rozświetlono zrekonstruowany neon „Ludwik”, zdobiący pawilon handlowy na os. Kazimierzowskim.
Zgodnie z zapowiedziami wkrótce odnowione zostaną także trzy neony restauracji „Stylowa” znajdującej się przy alei Róż. Oświetlenie zostanie odtworzone w tradycyjnej technologii i na wzór neonów dekorujących budynek na przełomie lat 70. i 80. W kolejce do remontu i uruchomienia czeka jeszcze świetlny napis na znanej restauracji „Jubilatka” na oś. Teatralnym.(PAP)
autor: Rafał Grzyb
rgr/ itm/
