22.10.2019
Fundacja „Mówią wieki”, Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie i Instytut Historyczny UW organizują konferencję naukową z okazji 30. rocznicy upadku muru berlińskiego. Debata odbędzie się 22 października w nowym budynku Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Wstęp jest otwarty.
Organizatorzy konferencji zaprosili do wzięcia w niej udziału polskich i niemieckich historyków, politologów oraz dziennikarzy. Reprezentują oni Centrum Badań Historycznych PAN, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz niemieckie media publiczne. Wśród zaproszonych gości jest m.in. Martin Sander z Deutschlandradio, który w 1989 r. był korespondentem mediów niemieckich w PRL.
W wystąpieniach zostanie poruszony m.in. wątek pamięci historycznej o upadku komunizmu w Niemczech i Polsce. Procesy polityczne w sąsiadujących krajach łączą m.in. prowadzone wówczas negocjacje między opozycją antykomunistyczną a przedstawicielami słabnącego reżimu. Ich porównanie przedstawi dr Łukasz Jasiński z Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie. Bilans zjednoczenia Niemiec w kontekście społeczno-ekonomicznym rysujący się po upływie trzech dekad podsumuje prof. Klaus Ziemer z UKSW.
Mur berliński dzielił miasto na część zachodnią i wschodnią przez ponad 28 lat. Jego budowę rozpoczęto 13 sierpnia 1961 r. z polecenia ówczesnego przywódcy NRD, I sekretarza Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED) Waltera Ulbrichta. Mur miał powstrzymać falę ucieczek obywateli NRD do Berlina Zachodniego i Republiki Federalnej Niemiec. Początkowo granicę stanowiły zasieki z drutu kolczastego. Z czasem powstała skomplikowana konstrukcja składająca się z dwóch linii betonowych ścian, drutu kolczastego, urządzeń samostrzelających oraz wież wyposażonych w reflektory. Wartownicy mieli rozkaz strzelania do osób usiłujących przekroczyć granicę. Zdaniem historyków podczas prób ucieczki zginęło co najmniej 138 osób. Mur upadł 9 listopada 1989 r. po decyzji władz NRD o otwarciu granicy z Berlinem Zachodnim. Wydarzenie to zapoczątkowało proces upadku dyktatury komunistycznej w NRD i zjednoczenie Niemiec.
Program konferencji:
16.00–16.15 Otwarcie konferencji
16.15–16.35 „Upadek muru berlińskiego versus Okrągły Stół, czyli jak Polacy i Niemcy pamiętają upadek komunizmu” – Dr Dominik Pick (Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie)
16.35–16.55 „Okrągły i Trójkątny Stół: negocjacje opozycja–władza w PRL i NRD na przełomie 1989/1990 r.” – Dr Łukasz Jasiński (Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie)
16.55–17.15 Dyskusja
17.15–17.40 Przerwa
17.40–18.00 „Oczami świadka i historyka: upadek muru berlińskiego w biało-czarnym telewizorze w Lublinie” – Dr Martin Sander (Deutschlandradio)
18.00–18.30 „Mur upadł! Czy rosną nowe mury? Bilans przemian politycznych i społeczno-ekonomicznych w Niemczech i w Polsce z perspektywy 30 lat” – Prof. Klaus Ziemer (UKSW)
18.30–19.00 Dyskusja
19.00 Zamknięcie konferencji.
Źródło: UW