Czy Hitler mógł zginąć w Warszawie na początku II wojny światowej? Ile kalorii przypadało na mieszkańca stolicy Polski pod niemiecką okupacją? Kim z zawodu był człowiek, który wygrał wojnę? Tego wszystkiego można dowiedzieć się z podcastów „Untold Stories from The Secret State” – po polsku i angielsku.
Było fenomenem na skalę światową. Polacy jako jedyny okupowany przez Niemców naród stworzyli struktury państwowe funkcjonujące równolegle do nazistowskiej administracji. Tysiące studentów uczyło się polskiej literatury w konspiracji, działały nielegalne wydawnictwa publikujące czasopisma i książki, podziemne sądy wydawały wyroki. Armia Krajowa liczyła 400 tysięcy żołnierzy, blisko 50 tys. podziemnych urzędników pobierało regularną pensję. Za wszystko odpowiadał uznawany przez państwa alianckie rząd na uchodźstwie, którego reprezentantem był Delegat Rządu na Kraj. Polski wywiad poznał plany ataku na Francję w 1940 r. i na Związek Radziecki w 1941 r., to nasi agenci „rozbroili” cudowną broń Hitlera.
Tajemnice tej niezwykłej struktury zdradza nowa seria podcastów „Untold Stories from The Secret State”, przygotowana przez Fundację na Rzecz Wielkich Historii. Pierwszy odcinek opowiada o kulisach nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera, przygotowanego przez polskich wojskowych już w pierwszych dniach okupacji, tuż po podbiciu kraju przez nazistów. Odcinek drugi opisuje rzeczywistość, w jakiej funkcjonowali Polacy w okupowanej przez Niemców Warszawie, a także przybliża sylwetkę Antoniego Kocjana, wybitnego inżyniera i szpiega – „człowieka, który wygrał II wojnę światową”. Wkrótce kolejne odcinki.
„Odwiedzamy z mikrofonem miejsca, o których opowiadamy, np. zachowane do dziś więzienie Gestapo czy teren getta w Izbicy, do którego wszedł w przebraniu SS-mana Jan Karski” – opowiada Maciej Piwowarczuk, historyk i storyteller, prezes Fundacji na Rzecz Wielkich Historii. „Dotarliśmy do archiwalnych nagrań Radia Wolna Europa, dzięki czemu w podcastach słyszymy generała, który wydał rozkaz zamachu na Hitlera, czy polityka, który wspomina pierwsze konspiracyjne posiedzenie sejmu w... gabinecie lekarskim” – dodaje scenarzysta serii. Depesze z państwa podziemnego komentują w podcastach amerykańscy i brytyjscy dziennikarze oraz historycy, specjalizujący się w dziejach Polski.
Pierwsze dwa odcinki dostępne są w polskiej i w angielskiej wersji językowej, kolejne będą już tylko po angielsku, dzięki czemu o niezwykłych osiągnięciach Polaków będą mogli dowiedzieć się ludzie na całym świecie. Podcastu można słuchać na platformach Apple Podcasts i Spotify, a także na oficjalnej stronie projektu Secretstate.pl.
Projekt dofinansowało Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach konkursu „Dyplomacja publiczna 2020 – nowy wymiar”.
Fundacja na rzecz Wielkich Historii zajmuje się odkrywaniem dziedzictwa i przedstawianiem go z wykorzystaniem najnowszych technologii. Istnieje od 2008 roku, do 2019 r. działała pod nazwą Fundacja Pamięć i Tożsamość.
Źródło: Fundacja na rzecz Wielkich Historii