W Muzeum Woli wystawa "1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie"

Jak wyjaśniono, "pamięć o pospolitym ruszeniu z początku XX wieku oraz jego historia była wykorzystywana w propagandzie PRL, natomiast po 1989 r. zmarginalizowana. "Dzięki naszej wystawie ma szansę wybrzmieć na nowo. Odwiedzający będą mogli przekonać się, że wydarzenia z 1905 r. były swoistą +próbą generalną wskrzeszenia Polski+ i początkiem walki o wolność i podstawowe prawa obywatelskie, którymi cieszymy się do dziś" - czytamy w przesłanej PAP informacji.

"Wyjmujemy z przechowalni historii niezwykle ważny moment z życia Woli i Warszawy. Opowiadamy o nim bez zniekształceń i naleciałości polityk historycznych. Prezentujemy narrację o wielobarwnej dzielnicy, w której mieszkali bohaterowie tamtego czasu: kobiety, mężczyźni, dzieci, starcy, bogaci i biedni, robotnicy, przemysłowcy, przedstawiciele mniejszości żydowskiej, aktywiści i pospolici przestępcy" - napisano. "Rok 1905 to nie tylko walka z caratem, to chwila starcia się interesów mieszkańców przemysłowej Warszawy, czas, w którym umierają stare i rodzą się nowe idee. To moment zmiany, za który często płacą życiem jej twórcy, a także niewinni ludzie" - podkreślono, dodając, że "wystawa proponuje refleksję nad uniwersalnością historii ówczesnej Woli, dzielnicy, która stała się na ten moment światem w pomniejszeniu".

Przypomniano, że "w początkach XX wieku trwa światowy kryzys gospodarczy, który dotyka także ekonomii Imperium Rosyjskiego, które dodatkowo w 1904 r. wikła się w wojnę z Japonią o wpływy na Dalekim Wschodzie". "W następstwie tych procesów pogarsza się sytuacja życiowa poddanych cara. W miastach imperium, zaczynają się rozruchy, także w Warszawie rośnie napięcie. Stolica Królestwa Polskiego jest ważnym elementem w łańcuchu dostaw dla Moskwy, produkuje się tu wszystko, od amunicji po zegarki. Znaczna część stołecznych fabryk mieści się na Woli, gdzie żyje i pracuje 1/3 populacji miasta" - napisano o tle historycznym wydarzeń.

Zaznaczono, że "to właśnie w tej dzielnicy, w styczniu 1905 r. sypią się pierwsze iskry rewolucji". "Codziennością stają się strajki powszechne, okupacje zakładów oraz protesty studentów. Po chwili bunt rozlewa się na całe społeczeństwo. Aktywizują się i rywalizują ze sobą ugrupowania polityczne. W zależności od opcji światopoglądowej upatrują szansę na: pełną niepodległość, uzyskanie szerokiej autonomii dla Królestwa w ramach Imperium lub realizację międzynarodowego postulatu antykapitalistycznego" - wyjaśniono.

Przypomniano, że "walczono także o bardziej przyziemne sprawy: zdobycie fundamentalnych praw pracowniczych (ośmiogodzinny dzień roboczy, ubezpieczenie od wypadków, świadczenia, wolność w zrzeszaniu się), dostęp do niezależnej edukacji w języku polskim, oraz prawa do wyborów powszechnych, w tym dla kobiet".

"+Wystawa 1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie+ ukazuje jak gwałtownie kształtowała się nowoczesna polityczność i świadomość społeczna. Te wydarzenia bez wątpienia odegrały znaczącą rolę w procesie odzyskiwania niepodległości przez Polskę" - ocenił kurator wystawy Konrad Schiller, cytowany w informacji.

Jak wyjaśniono, "ekspozycja niemal w całości opiera się o zbiory Muzeum Warszawy". "Zaprezentowana ikonografia ukazuje imponującą skalę ówczesnych wydarzeń, składają się na nią obrazy dokumentujące: 250 - tysięczny pochód patriotyczny, najazd policji na tajną drukarnię SDKPiL, czy też tzw. +pogrom alfonsów+" - napisano.

Poinformowano, że "na ekspozycji będzie można zobaczyć oryginalne sztandary z pochodów i strajków". "Pokazane będą unikatowe druki ulotne i odezwy polityczne. Na pocztówkach, fotografiach i grafikach zebranych z tej okazji widnieją walki uliczne, manifestacje i skutki zamachów bombowych. Wyjątkowym obiektem jest prezentowany album stworzony przez Stefana Stattlera (dyrektora czołowej fabryki przemysłu ciężkiego Lilpop, Rau i Loewenstein), ta kolekcja fotografii stanowi fascynującą kronikę lokalnego przemysłu i jego przemian na początku XX w." - czytamy w przesłanej informacji.

Wernisaż wystawy, której kuratorem jest Konrad Schiller, odbędzie się 19 lutego o godz. 18 w Muzeum Woli. Ekspozycja czynna będzie od 20 lutego do 20 lipca.(PAP)

gj/ aszw/