21 uczestników z sześciu szkół polskich Wilna i rejonu wileńskiego oraz Dyneburga na Łotwie wzięło udział w II konkursie wiedzy historycznej Historiadzie, który odbył się w piątek w Wilnie z inicjatywy Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie.
Przez pięć godzin w Domu Polskim w Wilnie uczestnicy - wspomagani przez swych kolegów, nauczycieli i rodziców - odpowiadali w trzech rundach na ponad 500 pytań dotyczących Unii Lubelskiej zawartej przez 450 laty przez Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie.
Zwyciężczynią Historiady została Gabriela Wojniłło, uczennica klasy maturalnej wileńskiego gimnazjum Jana Pawła II.
„To był trudny, ale bardzo interesujący konkurs; dostarczył wiele radości i pewności siebie w przygotowaniu się do matury” – powiedziała PAP Wojniłło.
Pytania konkursowe dotyczyły nie tylko zawarcia Unii Lubelskiej, ale też zmian politycznych, prawnych, ustrojowych, gospodarczych wywołanych związkiem Polski i Litwy. Były też pytania dotyczące wielkich rodów magnackich, architektury, a także działań wojennych.
„Pytania objęły szerszy temat, od momentu Unii w Krewie przez Unię Lubelską do końca istnienia Rzeczypospolitej, ale Unia Lubelska była tutaj bardzo ważnym punktem, do którego oba państwa dążyły, a potem w tej Unii starały się wytrwać mimo różnych przeciwności losu” – powiedział PAP Zbigniew Hundert z Ośrodka Badań Historycznych Zamku Królewskiego w Warszawie, autor pytań.
Historiada, z inicjatywy Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie przy współpracy Stowarzyszenia Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”, w tym roku odbyła się po raz drugi. Pierwsza edycja w ubiegłym roku była poświęcona 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
„Chcemy pokazać historię jako naukę i dziedzinę kształtująca naszą tożsamość, budującą nasz światopogląd i tworzącą naszą polską wartość cywilizacyjną, jako podróż po geograficznej, politycznej mapie administracyjnej ziem, na których żyjemy” – powiedział PAP prezes Fundacji Mikołaj Falkowski.
W ocenie wiceprezes Stowarzyszenia Szkół Polskich na Litwie Krystyny Dzierżyńskiej Historiada „jest bardzo ważną inicjatywą, która pozwala sięgać do korzeni narodowych i utwierdzać tożsamość narodową”.
Dzierżyńska przypomina, że w szkołach na Litwie z polskim językiem nauczania nie ma historii Polski jako odrębnego przedmiotu.
"Nasi uczniowie programowo historię Polski poznają jedynie w kontekście historii powszechnej bądź na zajęciach fakultatywnych – mówi Dzierżyńska. - Cześć i chwała tym nauczycielom i uczniom, którzy zadają sobie trud, żeby zgłębić ten przedmiot” - dodała.
Prezes Falkowski zapowiada, że w przyszłym roku odbędzie się trzecia edycja Historiady i będzie ona poświęcona wojnie polsko-bolszewickiej i 100. rocznicy zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej. Organizatorzy zakładają, że w kolejnym konkursie udział wezmą też zespoły polskich szkół z Białorusi czy Ukrainy.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ jo/ kar/