"Lalka" i "Z legend dawnego Egiptu" Bolesława Prusa, "Dziady, część III" Adama Mickiewicza, "Ziele na kraterze" Melchiora Wańkowicza i wiersz amerykańskiej poetki Elizabeth Bishop - tych utworów dotyczyły tematy na tegorocznej maturze pisemnej z języka polskiego.
W poniedziałek, w pierwszym dniu matur, abiturienci pisali egzamin z języka polskiego na poziomie podstawowym - obowiązkowym dla wszystkich. W tym roku arkusze rozwiązywane przez absolwentów liceów były inne niż arkusze absolwentów techników. Ci pierwsi są bowiem pierwszym rocznikiem zdającym egzamin w nowej formule, ci drudzy zaś ostatnim piszącym w starej.
Arkusze egzaminacyjne z matury z języka polskiego na poziomie podstawowym, rozwiązywane przez maturzystów w poniedziałek, Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała na swojej stronie internetowej www.cke.edu.pl.
Podczas egzaminu maturzyści z liceów zdający egzamin na poziomie podstawowym musieli rozwiązać 12 zadań. Odnosiły się one do zamieszczonych w arkuszu fragmentów artykułów: prof. Jerzego Bralczyka "Co się nosi w mówieniu?" opublikowanego w "Polityce" i Wojciecha Nowickiego "Chwała półkownikom" wydrukowanego w "Książkach". W jednym z zadań zacytowano fragment epilogu z "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, nie podając jednak z jakiego działa on pochodzi oraz kto jest jego autorem. Musieli to podać sami maturzyści.
Maturzyści z liceów musieli także napisać wypracowanie; mieli do wyboru dwa tematy. Jeden z nich brzmiał: "Wolna wola człowieka czy siły od niego niezależne – co przede wszystkim decyduje o ludzkim losie? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu +Lalki+, całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury". Cytowany fragment powieści to refleksja Stanisława Wokulskiego na temat Paryża, jego historii i mieszkańców.
Drugi brzmiał zaś: "Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij". Chodziło o cytowany w arkuszu wiersz amerykańskiej poetki Elizabeth Bishop "Ta jedna sztuka" w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka.
Z kolei maturzyści w technikach mieli do rozwiązania 14 zadań. Odnosiły się one do artykułu Marcina Zamorskiego "Hipermarket kultury" opublikowanego we "Wprost".
Maturzyści z liceów musieli także napisać wypracowanie; mieli do wyboru dwa tematy. Jeden z nich brzmiał: "Wolna wola człowieka czy siły od niego niezależne – co przede wszystkim decyduje o ludzkim losie? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanego fragmentu +Lalki+, całego utworu Bolesława Prusa oraz innego tekstu kultury". Cytowany fragment powieści to refleksja Stanisława Wokulskiego na temat Paryża, jego historii i mieszkańców.
Oni również musieli napisać wypracowanie, też mieli do wyboru dwa tematy. Pierwszy z nich brzmiał: "Jak można wykorzystać władzę absolutną? Interpretując (zacytowany - PAP) fragmenty noweli Bolesława Prusa +Z legend dawnego Egiptu+, porównaj Ramzesa jako władcę z jego następcą – Horusem. Uwzględnij wartości ważne dla bohaterów oraz przesłanie utworu".
Drugi zaś brzmiał: "Analizując fragmenty +Dziadów, części III+ Adama Mickiewicza oraz +Ziela na kraterze+ Melchiora Wańkowicza, porównaj ukazane w nich sytuacje i postawy matek. W interpretacji wykorzystaj znajomość dramatu Adama Mickiewicza". Przytoczone fragmenty to rozmowa Senatora z panią Rollison i opowieść o matce Krysi szukającej córki po upadku powstania warszawskiego.
Maturzyści, z którymi rozmawiali dziennikarze PAP w większości oceniali zadania jako łatwe lub średnio trudne.
"Tematy nie były trudne. Można nawet powiedzieć, że były przewidywalne. Łatwo było sobie z nimi poradzić. Nie zaobserwowałam wśród kolegów większego stresu" - powiedziała PAP maturzystka z XVIII Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Zamoyskiego w Warszawie Ania, która wyszła z egzaminu przed czasem. Zgodził się z nią Maciek, który także określił tematy jako dość łatwe i również zdołał ukończyć pisanie matury z języka polskiego przed czasem. "Nie byliśmy zaskoczeni" - powiedział.
Maturzystki z VII Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku oceniły, że matura z języka polskiego była "średnio trudna". Natalia powiedziała, że część dotycząca pracy z tekstami nie była trudna, a teksty o modzie w języku i czytaniu książek "czytało się dobrze". Łatwe - jej zdaniem - były też pytania do tekstów. Natomiast jako trudne oceniły zadanie, gdzie do fragmentu wiersza było trzeba dopisać autora i tytuł. Trudności maturzystkom sprawiło napisanie rozprawki. Dominika powiedziała, że temat rozprawki - o woli człowieka - jest "dość pospolity", ale fragment, do którego było trzeba się odnieść "był dziwny".
W ocenie Weroniki z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 w Krośnie tegoroczna matura była trudna, szczególnie jeśli chodzi o tematy wypracowań. "Także czytanie ze zrozumieniem nie należało do najprostszych" – dodała. Innego zdania jest uczennica tej samej szkoły Paula, która oceniła egzamin, jako prosty. "Z każdym zadaniem sobie poradziłam i na każde pytanie odpowiedziałam. Mam nadzieję, że prawidłowo. Na maturze wystarczyło wykazać się minimalną znajomością lektury, żeby napisać wypracowanie" - zaznaczyła maturzystka.
Z kolei Natalia, która też jest maturzystką krośnieńskiego zespołu szkół, powiedziała PAP, że sama matura nie była "ani trudna, ani łatwa". Jej zdaniem czytanie ze zrozumieniem było proste, ale tematy wypracowań trudne. "Wybrałam +Lalkę+, ale naprawdę trudno było znaleźć dobre i sensowne argumenty, aby poprzeć tezę zawartą w temacie" – podkreśliła.
Abiturienci z Technikum w Zespole Szkół Elektronicznych im. Bohaterów Westerplatte w Radomiu ocenili tematy maturalne z języka polskiego jako dość łatwe. Część z nich wybrała temat poświęcony wizerunkowi matki w "Dziadach, część III" i "Zielu na kraterze". Jak powiedział PAP jeden z maturzystów Sebastian, wybrał ten temat, bo wydawał mu się łatwiejszy do napisania, m.in. dlatego, że "Dziady" dokładnie były omawiane w szkole. "W obydwu przypadkach ukazane było cierpienie matki i troska o własne dziecko. Łatwo można było wykazać podobieństwa i różnice obydwu kobiet" - stwierdził Sebastian.
Inni maturzyści, którzy pisali wypracowanie dotyczące wykorzystania władzy absolutnej na podstawie opowiadania Prusa przyznali, że temat na początku wydawał im się trudny, bo nie znali tego utworu. "Po przeczytaniu fragmentu tekstu okazało się jednak, że nie jest trudno porównać dwie postacie faraonów: okrutnego Ramzesa i jego przeciwieństwo – dobrego władcę Horusa" – stwierdził inny z maturzystów.
Zarówno maturzyści w liceach, jak i w technikach, na rozwiązanie zadań i napisanie wypracowania mieli 170 minut.
Jedni i drudzy mogą z egzaminu na poziomie podstawowym otrzymać maksymalnie 70 punktów: 20 pkt. za zadania i 50 pkt. za tekst własny na jeden z wybranych tematów; aby zdać ten egzamin, muszą uzyskać minimum 30 proc. punktów możliwych do zdobycia. (PAP)
dsr/ ilp/ jp/ swi/ huk/ agz/