Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt dotyczący zmian w Karcie Nauczyciela, którego celem jest uproszczenie i odbiurokratyzowanie systemu awansu zawodowego nauczycieli oraz zagwarantowanie nauczycielom rozpoczynającym pracę w szkole wyższego wynagrodzenia.
Obecnie ścieżka awansu zawodowego nauczycieli obejmuje 4 stopnie awansu: nauczyciel stażysta, nauczyciel kontraktowy, nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany. Według autorów projektu nadmierna liczba stopni awansu zawodowego, którym przyporządkowane zostały minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, niekorzystnie wpływa na poziom wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę w szkole, co może zniechęcać kandydatów do pracy w tym zawodzie.
Zmiana ma polegać na uproszczeniu systemu awansu zawodowego, w tym m.in. na zmniejszeniu liczby stopni awansu zawodowego oraz odejściu od odbywania sformalizowanych staży, przy jednoczesnym położeniu większego nacisku na nabywanie przez nauczycieli umiejętności praktycznych oraz zapewnieniu równomiernego rozwoju nauczycieli w okresie całej ścieżki awansu zawodowego, a nie tylko w okresie staży.
"Dzięki zmniejszeniu liczby stopni awansu zawodowego nastąpi wzrost wynagrodzenia nauczycieli podejmujących pracę w szkole, natomiast skrócenie okresu, po przepracowaniu którego nauczyciel będzie mógł uzyskać stopień nauczyciela mianowanego, pozwoli na przyspieszenie o 2 lata przeszeregowania płacowego nauczyciela" - czytamy w uzasadnieniu opublikowanym w RCL.
Zmiany zakładają likwidację stopnia nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego, co zapewni nauczycielom podejmującym pracę w szkole odpowiedni czas na nabycie umiejętności praktycznych przed dokonaniem ich weryfikacji oraz umożliwi podwyższenie ich wynagrodzenia.
Proponuje się, aby stopień nauczyciela mianowanego był pierwszym stopniem awansu, o który będzie ubiegał się nauczyciel. Jednocześnie przewiduje się obligatoryjność ścieżki mającej na celu uzyskanie tego stopnia.
Ponadto projekt ustawy przewiduje skrócenie okresu, po przepracowaniu którego nauczyciel będzie mógł uzyskać stopień nauczyciela mianowanego, z 6 do 4 lat, co pozwoli na przyspieszenie o 2 lata przeszeregowania płacowego nauczyciela oraz zatrudnienia na podstawie mianowania.
Po wprowadzeniu zmian nauczyciel odbywać będzie przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze 3 lat i 9 miesięcy lub w wymiarze skróconym do 2 lat i 9 miesięcy w przypadku nauczyciela posiadającego stopień naukowy oraz nauczyciela, który przed nawiązaniem stosunku pracy w szkole w Polsce prowadził zajęcia w szkole za granicą.
Jednocześnie przewiduje się szczególną ścieżkę uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego dla nauczycieli, którzy do 31 sierpnia 2022 r. uzyskają stopień nauczyciela kontraktowego, lecz do tego dnia nie uzyskają stopnia nauczyciela mianowanego. W przypadku nauczycieli, którzy do dnia 31 sierpnia 2022 r. uzyskają stopień nauczyciela kontraktowego, lecz przed dniem 1 września 2021 r. nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego, wymiar stażu na stopień nauczyciela mianowanego zostanie skrócony o rok.
W przypadku nauczycieli, którzy odbyli staż na stopień nauczyciela kontraktowego w wymiarze 12 miesięcy, i którzy nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego przed 1 września 2022 r., staż na stopień nauczyciela mianowanego będzie trwał 9 miesięcy.
Ponadto projekt ustawy przewiduje inne zmiany mające na celu odbiurokratyzowanie dotychczasowej ścieżki awansu zawodowego, polegające m.in. na odejściu od odbywania sformalizowanych staży, opracowywaniu planów rozwoju zawodowego, sprawozdań z ich realizacji i ocen dorobku zawodowego nauczycieli za okres stażu.
Projekt ustawy przewiduje, że w drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, przed dokonaniem oceny pracy, nauczyciel będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze co najmniej 1 godziny, w obecności dyrektora szkoły, mentora, doradcy metodycznego albo nauczyciela konsultanta lub przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny tudzież nauczyciela dyplomowanego, który naucza tego samego przedmiotu.
Z kolei w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciel, który w tym okresie uzyska co najmniej dobrą ocenę pracy, będzie obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły, w skład której wejdą: dyrektor szkoły, ekspert z listy prowadzonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania a także doradca metodyczny albo nauczyciel dyplomowany, który naucza tego samego przedmiotu. Następnie komisja wyda opinię, która będzie jednym z warunków uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
Projekt proponuje również zmniejszenie liczby ekspertów wchodzących w składu komisji kwalifikacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego z trzech do dwóch.
Celem projektowanej nowelizacji ustawy jest również zagwarantowanie uczniom i ich rodzicom możliwości konsultacji z nauczycielem. W tym celu proponuje wyodrębnienie w ramach czasu pracy nauczycieli czasu na konsultacje dla uczniów i ich rodziców. Nauczyciel będzie zobowiązany do dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny na tydzień, a w przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć – w wymiarze 1 godziny na 2 tygodnie.(PAP)
Autorka: Iwona Żurek
iżu/ mhr/
