Rozwój nauki w niespotykanym dotąd tempie i zakresie zmienia świat. Ludzkość nie dysponowała wcześniej takimi możliwościami – wskazał premier Mateusz Morawiecki w liście do uczestników kongresu „Nauka dla Społeczeństwa”.
Poniedziałek jest trzecim, ostatnim dniem kongresu "Nauka dla Społeczeństwa", organizowanego m.in. przez Radę Główną Instytutów Badawczych i przez Sieć Badawczą Łukasiewicz.
List premiera do uczestników kongresu odczytał w poniedziałek w Warszawie minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek podczas uroczystości w Małej Auli Politechniki Warszawskiej.
"Współczesny rozwój nauki, pozwalający na tworzenie coraz nowocześniejszych technologii w niespotykanym dotąd tempie i zakresie zmienia kształt otaczającego nas świata" – wskazał szef rządu. Ocenił, że to moment bezprecedensowy w dziejach ludzkości, która nigdy wcześniej nie dysponowała podobnymi możliwościami.
"Zmieniając świat, zmieniamy nasze życie, życie całych społeczeństw. Tworzymy rzeczywistość, której wpływu na nas samych i nasze środowisko do końca nie znamy. To fascynujący moment w naszych dziejach" – zaznaczył premier. "Stoimy wobec ogromnej szansy i proporcjonalnej do niej odpowiedzialności. Potrzebujemy mądrości i wiedzy niezbędnych do tego, by odpowiedzialnie korzystać z naszych rosnących możliwości" – podkreślił.
Szef rządu stwierdził, że niezbędna jest kompetentna działalność popularyzatorska umożliwiająca rozwój społecznej świadomości o złożonej i stale rosnącej roli nauki w życiu.
Zdaniem Morawieckiego kongres "Nauka dla społeczeństwa" jest odpowiedzią na to zapotrzebowanie. Jego celem – jak kontynuował – jest bowiem prezentacja szerokiej publiczności dokonań polskich jednostek naukowych i ośrodków edukacyjnych, promocja badań i pokaz istotnych wdrożeń naukowych i ich oddziaływania na rozwój społeczeństwa.
"To wydarzenie jest jednym wielkim sukcesem" - ocenił minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek. "Sukces polega na dwóch rzeczach – po pierwsze wszyscy przekonali się co do tego, co wcześniej wiedzieli, ale nie było to pokazane na taką skalę, że polska nauka rzeczywiście ma ogromny potencjał i nie ma tu żadnych kompleksów. Po prostu jesteście państwo (...) znakomici" – powiedział minister, zwracając się do zgormadzonych naukowców.
Szef MEiN zwrócił też uwagę, że kongres miał przyczynić się wyznaczenia "swoistego dekalogu". "10 rzeczy, które trzeba zrobić, żeby kontynuować państwa drogę, drogę polskiej nauki, rozwijając ją na jeszcze większą skalę i z większymi efektami dla polskiego społeczeństwa, dla Europy i dla świata. Kolejność jest bardzo ważna, bo jesteśmy naukowcami w Polsce, dla Europy i dla świata" – podkreślił Czarnek.
W dokumencie "Dekalog – przyszłość instytutów badawczych w Polsce", przedstawionym podczas Kongresu, zapisano m.in., że niezbędna jest współpraca jednostek z różnych obszarów nauki w celu zwiększenia konkurencyjności Polski w badaniach na arenie międzynarodowej oraz, że instytuty badawcze stanowią znaczącą część potencjału naukowego w Polsce, a o efektywności naukowca w Europie, w tym też w Polsce, decyduje jego wiedza i nowoczesna baza pozwalająca konkurować na otwartym międzynarodowym rynku badań i wdrożeń. Wskazano też, że wyzwaniem dla nauki jest stała modernizacja i racjonalne wykorzystanie obecnego potencjału badawczego dla społeczeństwa, a także, że wzrost nakładów na naukę jest wyzwaniem, by nie dopuścić do wyrwy pokoleniowej i nie utracić istniejącej infrastruktury badawczej.
Minister edukacji i nauki wręczył podczas poniedziałkowej uroczystości medale Zasłużony dla Nauki Polskiej "Sapientia et Veritas" za szczególne i wybitne osiągnięcia naukowe. Złotymi medalami odznaczeni zostali: dr Radosław Dziuba, prof. Wiesław Mieczysław Ostachowicz, płk dr inż. Paweł Sweklej, prof. Andrzej Jacek Bojarski, prof. inż. Grzegorz Józef Lota i prof. Antoni Marek Szczurek. Srebrny medal otrzymał prof. Piotr H. Skarżyński.
Medal Zasłużony dla Nauki Polskiej "Sapientia et Veritas" (łac. mądrość i prawda) to odznaczenie nadawane przez Ministra Edukacji i Nauki osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej za szczególne zasługi dla szkolnictwa wyższego i nauki, w tym za wybitne osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej lub organizacyjnej. Ustanowiony został ustawą o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw z maja 2022 r.
Szef MEiN wręczył w poniedziałek także dyplomy uznania za trud włożony w organizacje Kongresu i za dotychczasowe zasługi na rzecz popularyzacji osiągnięć polskich jednostek naukowych i ośrodków edukacyjnych. Dyplomy otrzymały następujące instytucje: Rada Główna Instytutów Badawczych, Politechnika Warszawska, Siec Badawcza Łukasiewicz, Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Instytut Badań Edukacyjnych.
Szef MEiN wręczył też statuetki instytutom, które uzyskały kategorie A+ i A w wyniku ewaluacji naukowej za lata 2017-2021. (PAP)
Autorki: Danuta Starzyńska-Rosiecka, Katarzyna Lechowicz-Dyl, Agata Zbieg
dsr/ ktl/ agz/ ann/