Senat opowiedział się za wprowadzeniem szeregu poprawek do nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela dotyczącej awansu zawodowego nauczycieli. Jedna z poprawek dotyczy zwiększenia wysokości średniego wynagrodzenia.
Projekt nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela przygotowało Ministerstwo Edukacji i Nauki; zmierza ona m.in. do likwidacji dwóch stopni awansu: nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego, a w ich miejsce wprowadzenia nauczyciela początkującego. Wprowadza też zmiany w wysokości tzw. średniego wynagrodzenia nauczycieli oraz jedną obowiązkową "godzinę dostępności" nauczyciela dla uczniów i rodziców.
Podczas środowego posiedzenia senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senatorowie zgłosili szereg poprawek do nowelizacji. Senat poparł większość zaproponowanych poprawek.
Część z nich zgłosił senator Wojciech Konieczny (PPS). Jedna z nich - przyjęta przez Senat - zakłada zniesienie konieczności ustalenia w rozporządzeniu ministra edukacji i nauki szczegółowych kryteriów oceny pracy nauczyciela, przy jednoczesnym pozostawienie szczegółowego trybu dokonywania oceny.
Inna z poprawek zgłoszonych przez Koniecznego i przyjętych przez Senat zakłada zwiększenie wysokości tzw. średniego wynagrodzenia nauczycieli. Zgodnie z nią, średnie wynagrodzenie nauczyciela początkującego ma wynosić 130 proc. kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej, nauczyciela mianowanego - 187 proc. kwoty bazowej, a nauczyciela dyplomowanego - 233 proc. kwoty bazowej.
Komisja Nauki, Edukacji i Sportu zaproponowała też poprawkę wykreślającą z nowelizacji zapisy rozszerzające katalog instytucji wspierających edukację, które mogą być dofinansowane przez ministra edukacji i nauki. Za przyjęciem tej poprawki była większość senatorów.
Z kolei senator Kazimierz Wiatr (PiS) zaproponował poprawki odnoszące się do standardów zatrudnienia w szkołach i przedszkolach specjalistów: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów lub terapeutów pedagogicznych. W uchwalonej w kwietniu tego roku nowelizacji ustawy o systemie oświaty określono standardy zatrudnienia specjalistów, czyli liczbę ich etatów na liczbę uczniów w danej szkole, które mają obowiązywać od 1 września 2022 r. Zgodnie z poprawką, wprowadzenie standardu zatrudnienia miało zostać przesunięte o dwa lata i obowiązywać dopiero od 1 września 2024 r. Jednak ta poprawka przepadła w głosowaniu w Senacie.
Za przyjęciem nowelizacji Karty Nauczyciela wraz z poprawkami głosowało 99 senatorów, nikt nie było przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu.
W związku z poprawkami ustawa trafi teraz z powrotem do Sejmu, który ostatecznie zdecyduje o ich przyjęciu.
Zgodnie z nowelizacją, liczba stopni awansu zawodowego zostanie zmniejszona. Likwidacji ulegną dwa stopnie awansu zawodowego nauczycieli: nauczyciel stażysta i nauczyciel kontraktowy. Po ich likwidacji w systemie – zamiast czterech stopni awansu zawodowego będą: nauczyciel początkujący (niemający stopnia awansu zawodowego) i – tak jak obecnie – nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany. Formalnie pierwszym stopniem awansu stanie się stopień nauczyciela mianowanego, o który młody nauczyciel będzie mógł się starać po 4 latach pracy. W tym okresie przez 3 lata i 9 miesięcy młody nauczyciel będzie odbywał nie staż, ale "przygotowanie do zawodu".
W związku z wprowadzeniem okresu "przygotowania do zawodu nauczyciela" zmienią się zasady nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem. Przez pierwsze dwa lata będzie on zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony. Po przepracowaniu co najmniej dwóch lat w szkole i uzyskaniu co najmniej dobrej oceny pracy, nauczyciel będzie zatrudniany na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Nauczyciel, który w ciągu sześciu lat od rozpoczęcia odbywania przygotowania do zawodu nie uzyska stopnia nauczyciela mianowanego, będzie mógł być zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony na jeden rok szkolny. Umowa taka będzie mogła zostać zawarta więcej niż jeden raz.
Nowelizacja wprowadza też zmiany dotyczące wysokości tzw. średniego wynagrodzenia nauczycieli. Zgodnie z nim, średnie wynagrodzenie nauczyciela początkującego ma wynosić 120 proc. kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej. Obecnie średnie wynagrodzenie nauczycieli stanowi dla nauczyciela stażysty – 100 proc. kwoty bazowej, a dla nauczyciela kontraktowego – 111 proc. Wysokość średniego wynagrodzenia nauczyciela mianowanego i dyplomowanego ma nie ulec zmianie. Tak, jak dotąd, ma wynosić dla nauczyciela mianowanego 144 proc. kwoty bazowej, a dla nauczyciela dyplomowanego – 184 proc. kwoty bazowej.
W nowelizacji zapisano też, że w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy, nauczyciel zostanie zobowiązany do "dostępności w szkole w wymiarze 1 godziny tygodniowo", w której trakcie "odpowiednio do potrzeb, prowadzi konsultacje dla uczniów lub wychowanków lub ich rodziców". W przypadku nauczyciela zatrudnionego w wymiarze niższym, niż jedna druga obowiązkowego wymiaru zajęć, zostanie on zobowiązany do dostępności w wymiarze godziny w ciągu dwóch tygodni. Jak podano w uzasadnieniu do projektu, chodzi o "zagwarantowanie uczniom i ich rodzicom możliwości konsultacji z nauczycielem."
Znalazły się w niej też zapisy dotyczące m.in. ustanowienia Krajowej Administracji Skarbowej jako niezależnej instytucji audytowej dla realizowanych przez Polskę programów unijnych Erasmus plus i Europejski Korpus Solidarności, a także umożliwiające tworzenie oddziałów dziecięcych dla dzieci w wieku 3-6 lat w szkołach polskich oraz w szkołach i zespołach szkół przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP. (PAP)
Autorzy: Danuta Starzyńska-Rosiecka, Szymon Zdziebłowski
dsr/ szz/ mir/
