Studencki Komitet Solidarności jest patronem Zespołu Szkół Zawodowych nr 2 w Nowej Hucie. Placówka w poniedziałek otrzymała sztandar. "Niech będzie on symbolem, że warto w życiu być odważnym" - mówiła podczas uroczystości dyrektor zespołu szkół Urszula Mroczek-Gula.
Studencki Komitet Solidarności powstał 15 maja 1977 r. w Krakowie po śmierci 24-letniego studenta polonistyki UJ Stanisława Pyjasa. Był pierwszą, działającą jawnie opozycyjną organizacją studencką.
Wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa Sławomir Pietrzyk odczytał podczas poniedziałkowej uroczystości uchwałę Rady Miasta o nadaniu szkole imienia Studenckiego Komitetu Solidarności. "Nie przypadkiem w Nowej Hucie mieści się szkoła nosząca imię Studenckiego Komitetu Solidarności. Nowa Huta to kolebka +Solidarności+" - przypomniał Pietrzyk. Dodał, że młodzi ludzie będą kontynuatorami tej idei w swojej szkole.
Sztandar Zespołu Szkół Zawodowych nr 2 został ufundowany przez Stowarzyszenie Maj’77, a zaprojektowany przez grafika Edgara Bąka. Na czerwonym tle widnieją ułożone w kształt flagi białe krzyżyki z kropkami - symbolizujące z jednej strony młodych ludzi tworzących 40 lat temu Studencki Komitet Solidarności, z drugiej strony przypominające bariery i zasieki ustawiane przed atakiem nieprzyjaciela. "Tylko będąc razem mogliśmy zwyciężyć, wierząc w to, że warto stawiać opór i rzucić wyzwanie w obronie wolności" – mówił jeden ze współtwórców SKS, przewodniczący Stowarzyszenia Maj’77, poseł PO Bogusław Sonik.
"Byliśmy jak chłopcy z placu Broni. Wiedzieliśmy, że tylko razem, w zgodzie, wspólnie i solidarnie możemy stawić opór. Ówczesna władza próbowała nas wszystkich podzielić, każdego indywidualnie zastraszyć, a my postanowiliśmy, że rzucimy im wyzwanie tworząc Studencki Komitet Solidarności" – podkreślił.
Bogusław Sonik dodał, że "każdy w życiu przechodzi jakiś czas próby". "Dla nas to była próba odwagi, czy potrafimy sprostać zastraszeniu i represjom. (…) Jaka jest próba dla was dzisiaj? Wolna Polska stawia przed wami wymagania, byście byli najlepsi w swoich zawodach" – dodał. Zapewnił, że Stowarzyszenie Maj'77 chce wspierać szkołę i jej uczniów, żeby pokazać, że nie ogranicza się tylko do kultywowania przeszłości.
Dyrektor szkoły Urszula Mroczek-Gula apelowała, by sztandar był strażnikiem takich wartości, jak ojczyzna, dobro wspólne i edukacja. "Niech będzie symbolem, że warto w życiu być odważnym, że warto stanąć w obronie sprawy, którą uważa się za słuszną, niezależnie od konsekwencji, jakie w życiu można ponieść" – powiedziała dyrektor.
W skład Zespołu Szkół Zawodowych nr 2 na os. Szkolnym 18 w Nowej Hucie wchodzą: technikum i szkoła branżowa I stopnia, kształcące w zawodach budowlanych, gastronomicznych i informatycznych. Uczy się w nich ok. 200 młodych ludzi.
SKS powstał po śmierci Stanisława Pyjasa, którego zwłoki znaleziono 7 maja 1977 r. w bramie kamienicy przy ulicy Szewskiej 7. Następnego dnia prokuratura przedstawiła w lokalnej prasie opinię, iż Pyjas, będąc pod wpływem alkoholu, spadł ze schodów i na skutek doznanych obrażeń głowy zmarł, zadusiwszy się własną krwią. Dla przyjaciół i znajomych studenta oficjalna wersja była niewiarygodna. Wiedzieli, że Służba Bezpieczeństwa interesowała się nim i śledziła go. Tuż przed śmiercią Pyjas został pobity. Sprawa jego śmierci do dziś nie została wyjaśniona.
SKS powstał w Krakowie, a następnie w kilku miastach: Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku i Poznaniu. Jego członkowie domagali się swobód demokratycznych i wolności na uczelniach, kolportowali niezależną prasę, wydawali własne pisma, organizowali akcje protestacyjne, zbierali podpisy pod petycjami o uwolnienie więźniów politycznych. Po sierpniu 1980 roku część działaczy studenckich przeszła do "Solidarności", a po ogłoszeniu stanu wojennego do podziemia. Tradycje SKS były inspiracją dla powstającego po 1980 roku Niezależnego Zrzeszenia Studentów.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
edytor: Agata Zbieg
wos/ agz/