Pięć filmów fabularnych i dokumentalnych będzie można zobaczyć podczas rozpoczynającego się 10. przeglądu filmowego „Echa Katynia” organizowanego przez IPN. Obrazy będą poświęcone zbrodni katyńskiej i jej znaczeniu dla współczesnych dziejów Polski i świata.
Celem przeglądu, który potrwa do 15 kwietnia jest upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej. Jak zaznaczają organizatorzy, będzie można zobaczyć dzieła reżyserów polskich i zagranicznych, będące refleksją zarówno nad zbrodnią katyńską, jak i innymi zbrodniami systemów totalitarnych. Projekcjom towarzyszyć będą spotkania i dyskusje z ich twórcami.
W ostatnim dniu przeglądu zaplanowano uroczystą Galę Finałową w stołecznym Teatrze Polskim. Prezes IPN dr Jarosław Szarek wręczy podczas niej statuetki filmowcom, którzy swoją twórczością przyczynili się do popularyzacji historii zbrodni katyńskiej.
Widzowie przeglądu będą mogli zobaczyć film Piotra Szkopiaka "Katyń – Ostatni świadek". To opowieść o ukrywanej przez lata prawdzie o zbrodni katyńskiej, do której stara się dojść brytyjski dziennikarz. Tropiąc tajemnicze samobójstwo polskiego żołnierza przebywającego w lokalnym obozie dla uchodźców, dociera do dziennika naocznego świadka mordu, Rosjanina Iwana Kriwoziercowa/Michała Łobody.
Wyświetlony zostanie także obraz Asena Władimirowa "Ofiara pionków". Przedstawia on burzliwą historię Bułgara dr. Marko Markowa, członka Międzynarodowej Komisji Lekarskiej, powołanej przez Niemców po odkryciu zwłok tysięcy polskich oficerów zamordowanych przez NKWD pod Katyniem w 1940 r. To opowieść o długiej i trudnej drodze udowodnienia prawdy o udziale Związku Sowieckiego w tych mało znanych w Bułgarii wydarzeniach.
Zobaczyć będzie można również film "Czaszka z Katynia" Anny Elisabeth Jessen. W 1943 r. duński prof. Helge Tramsen przemyca do Kopenhagi czaszkę jednego z polskich oficerów zamordowanych w Katyniu. Zostaje ona odnaleziona w 2005 r. w jednej z szaf Instytutu Medycyny Sądowej w Kopenhadze. Film przedstawia także losy lekarzy pracujących na miejscu ekshumacji w 1943 r. i ich trudne przeżycia związane z odkryciem prawdy o Katyniu.
Zaprezentowany zostanie też obraz "Niegdyś moja matka" Sophii Turkiewicz. Autorka australijskiego pochodzenia próbuje poznać powody, jakie sprawiły, że została oddana w dzieciństwie do sierocińca. Odkrywa historię matki urodzonej w przedwojennej Polsce, również osieroconej, pozbawionej własnego domu i zesłanej na Syberię.
Obejrzeć będzie można także "Dzieci kwatery Ł" Arkadiusza Gołębiewskiego. To opowieść o tragicznych losach rodzin członków podziemia antykomunistycznego, którzy zostali zamordowani w więzieniu na ul. Rakowieckiej w Warszawie w latach 1948–56. Punktem wyjścia są ekshumacje ofiar terroru komunistycznego prowadzone na Wojskowych Powązkach w kwaterze "Ł".
"Katyń – Ostatni świadek" i "Niegdyś moja matka" wyświetlane będą w języku angielskim z polskimi napisami. 14 kwietnia w Kinie Muranów w języku angielskim zaprezentowany zostanie także film "Czaszka z Katynia". Po projekcji odbędzie się spotkanie z reżyser filmu Anną Elisabeth Jessen, również w języku angielskim.
W dniach 11, 12 i 15 kwietnia odbędą się także pokazy edukacyjne dla młodzież szkolnej, połączone z prelekcją dotyczącą zbrodni katyńskiej.
Do zbrodni katyńskiej, w wyniku której zamordowano ok. 22 tys. polskich obywateli, m.in. oficerów Wojska Polskiego, policjantów i osób cywilnych należących do elity II Rzeczypospolitej, doszło wiosną 1940 r. Z polecenia najwyższych władz Związku Sowieckiego, z Józefem Stalinem na czele, masowych zabójstw m.in. w Lesie Katyńskim, w Kalininie (obecnie Twer), Charkowie dokonali funkcjonariusze NKWD. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ pat/