Publikacja jest pierwszym opracowaniem architektury pałacowej miasta dawnej Rzeczpospolitej – informuje Instytut Polonika. W czwartek monografia zostanie udostępniona czytelnikom.
Wydana nakładem Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą Polonika monografia „Pałace Wilna XVII–XVIII wieku” jest pierwszym tak szerokim omówieniem dziejów magnackich i szlacheckich rezydencji Wilna. Jest podsumowaniem prowadzonych w latach 2019–2021 badań dr hab. Anny Sylwii Czyż z UKSW finansowanych przez Instytut Polonika w ramach projektu badawczego „Rezydencjonalna nowożytna architektura Wilna do 1795 r.”.
„Książka ta to nie tylko monumentalna – licząca prawie 700 stron ? pierwsza naukowa rozprawa o pałacach Wilna, to także pierwsza taka synteza o pałacach znaczących miast Rzeczpospolitej. Na podobne opracowanie czeka Warszawa, Kraków, a także Lwów i Grodno. Stanowi niepodważalny wkład do dalszych syntetycznych i monograficznych badań nowożytnych rezydencji szlacheckich nie tylko w stolicy Litwy, ale i w innych historycznych miastach dawnej Rzeczypospolitej” – zauważa dr Karol Guttmejer z Instytutu Polonika w informacji przesłanej PAP.
Autorka w trzech rozdziałach przedstawia historyczne oraz architektoniczno-urbanistyczne uwarunkowania pałacowej architektury Wilna, charakterystykę wileńskiego środowiska architektów i budowniczych XVII–XVIII w. oraz najważniejsze tendencje, jak i odstępstwa w architektonicznym kształcie wileńskich rezydencji. „Część z nich nie dotrwała do naszych czasów i znana jest jedynie z archiwaliów, np. pałac Chomińskich na Puszkarni, pałace Radziwiłłów: Wojewodziński, Kardynalia, Bogusławowski, czy Tyszkiewiczów przy ul. Niemieckiej. Inne z kolei zostały bardzo mocno przebudowane w XIX w., jak choćby pałac Hlebowiczów późniejszy Pociejów. Wśród wileńskich rezydencji są też prawdziwe perełki, jak antokolskie pałace Sapiehów i Słuszków czy pałac Hetmański Paców” – uważa autorka monografii.
Publikacja zostanie zaprezentowana podczas spotkania autorskiego 30 czerwca w Pałacu Staszica (Nowy Świat 72) w Warszawie.
Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą Polonika jest wyspecjalizowaną państwową instytucją kultury powołaną w 2017 r. przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Instytut prowadzi projekty o charakterze konserwatorskim, naukowo-badawczym, edukacyjnym i popularyzatorskim.(PAP)
Autor: Michał Szukała
szuk/ aszw/