85 lat temu (1939 r.) w Bydgoszczy Niemcy przeprowadzili pierwszą masową egzekucję Polaków; łącznie rozstrzelali około 1,5 tys. osób. Masowe aresztowania i egzekucje mieszkańców Bydgoszczy, dokonywane w pierwszym rzędzie przez żołnierzy Wehrmachtu i funkcjonariuszy Einsatzgruppen, odbywały się początkowo w atmosferze chaosu i stanowiły zemstę za wydarzenia tzw. bydgoskiej „krwawej niedzieli” (3–4 września 1939) oraz za opór stawiany wkraczającym oddziałom Wehrmachtu przez miejscową Straż Obywatelską.
Intelligenzaktion Schlesien (akcja Inteligencja Śląsk) była również nazywana lapidarnie Flurbereiningungaktion (akcja oczyszczania gruntu). Jej celem było przejęcie przez III Rzeszę Niemiecką pełnej kontroli nad zdobytym terytorium II Rzeczpospolitej. Środkiem do zapewnienia dominacji było zminimalizowanie ewentualnego ruchu oporu przez całkowitą eksterminację warstwy przywódczej. Zaliczano do niej inteligencję, osoby zaangażowane w działalność kulturalną, polityczną, religijną, ziemiaństwo, kapitalistów, a także działaczy społecznych oraz byłych powstańców śląskich.
7 września 1944 r. zmarła pedagog Maria Rogowska-Falska. Z Januszem Korczakiem prowadziła wzorcowe placówki opiekuńcze II RP. "Sworzyła otwarty na świat i potrzeby wychowanków dom dziecka, niezwykłe miejsce, któremu poświęciła całe życie" - powiedział PAP wychowanek warszawskiego domu Szczepan Sykulak.
Parafrazując słowa wiersza „Pan Cogito o potrzebie ścisłości”, naszym zadaniem jest policzenie i zawołanie po imieniu. Chcemy każdą osobę represjonowaną przywołać z imienia i nazwiska, a informacje o ich tragicznych losach zamieścić w bazie straty.pl - mówi PAP dyrektor Archiwum IPN Marzena Kruk.
„Żadna z ofiar II wojny światowej nie może pozostać anonimowa i nie może być zapomniana” – mówiła w piątek w Przystanku Historia w Warszawie dyrektorka Archiwum IPN Marzena Kruk. Opracowywana w tej placówce elektroniczna baza danych obejmuje już 5,5 mln osób.
Szczątki ponad 700 ofiar niemieckich zbrodni z czasu II wojny światowej odnalezione w Dolinie Śmierci i zamknięte w 188 trumnach zostały pochowane w poniedziałek w zbiorowym grobie na cmentarzu Ofiar Zbrodni Hitlerowskich w Chojnicach. Uroczystości miały charakter państwowy.
Mszą św. w Bazylice Mniejszej pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach rozpoczęła się ceremonia pogrzebowa szczątków ponad 700 ofiar niemieckich zbrodni odnalezionych w wyniku prac ekshumacyjnych prowadzonych przez Instytut Pamięci Narodowej w Dolinie Śmierci. Pogrzeb ma charakter państwowy.
Ministra spraw zagranicznych Niemiec Annalena Baerbock zapowiedziała podczas uroczystości związanych z 85. rocznicą wybuchu II wojny światowej szybkie powstanie w Berlinie Miejsca pamięci i spotkań poświęconego polskim ofiarom wojny i okupacji.
Większość Niemców uważa, że zbrodnie popełnione na polskich ofiarach zostały przynajmniej częściowo (53 proc.) lub w pełni (25 proc.) rozliczone – wynika z sondażu dla berlińskiego oddział Instytutu Pileckiego. Badano w nim wiedzę i postawy społeczeństwa niemieckiego wobec historii XX w., II wojny i historii Polski.