Ostatni premier PRL i pierwszy premier III Rzeczypospolitej, wybrany po wyborach 4 czerwca 1989 r. Jego rząd wprowadził kosztowny społecznie tzw. plan Balcerowicza, który miał przeprowadzić gospodarkę Polski od systemu komunistycznego do rynkowego.
Urodził się 29 września 1943 r. w Popowie w gminie Tłuchowo w obecnym województwie kujawsko-pomorskim. Wychowywał się w wielodzietnej, wiejskiej rodzinie. Ukończył zasadniczą szkołę mechanizacji rolnictwa i w latach 1961–1967, z przerwą na służbę wojskową, pracował jako elektromechanik samochodowy w Państwowym Ośrodku Maszynowym w Łochocinie. W tym czasie należał do Związku Młodzieży Socjalistycznej i Związku Młodzieży Wiejskiej.