Najnowsza publikacja Andrzeja Wierzbickiego wydana przez wydawnictwo Trio przy współpracy Muzeum Historii Polski porusza problem badań nad charakterem narodowym w polskiej historiografii XIX i XX wieku. Autor analizuje, jak kolejne pokolenia historyków zapatrywały się na nasz charakter narodowy.
Czy w ogóle można mówić o charakterze narodu? Jaki jest jego wpływ na bieg historii? Jak zmieniało się nasze wyobrażenie o samych sobie na przestrzeni dwóch wieków? Czy charakter narodowy może się zmieniać? Jakie czynniki go kształtują? Począwszy od Hugona Kołłątaja i Stanisława Staszica, a na współczesnych historykach i filozofach skończywszy, Andrzej Wierzbicki bada ewolucję rozważań charakterologicznych, ukazuje ich wpływ na nauki historyczne w danym okresie i naświetla, co, było uważane za istotę tegoż charakteru.
W jego książce można znaleźć zarówno znane stereotypy, jak i zapomniane już przesądy, czy zaskakujące wywody naukowców z przeszłości. Autor nie uchyla się też od spojrzenia na współczesną literaturę i refleksji nad tym, do czego rozważania nad charakterem narodowym mogą być właściwie przydatne. (MHP)